صاع

د صاع انځور

صاع هغه پیمانه ده چې جمع يې اصواع دی، دا پيمانه په پېرودلو او پلورلو کې د اندازه کولو لپاره کارول کیږي.

بل نوم

د صاع بل نوم مختوم دی، علت یې دا دی چې والیانو پرې یوه نرم مهر لګولی وي چې کم نشي.

د صاع استعمال شرعي

صاع او مد د رسول الله (ص) په دوره کې د اندازه کولو بنسټیز واحدونه وو.

• صاع په مختلفو احکامو کې د حمام د اوبو د معيار په توګه تعريف شوې ده او په صدقه فطر کې د هغې مقدار پرې اتفاق دی. محمد (صلی الله علیه وسلم) به په یوه صاع غسل کاوه او د صدقه فطر اندازه به یې په ځینو شیانو نیم صاع او په ځینو باندې یو صاع ټاکله.
• د مدينې د دود له مخې په يوه صاع کې څلور مدونه وو، چې دا شرعي اندازه بلل کېده او له همدې امله د مدينې مدينه مدينه النبي بلل کېږي. اوسنی وزن 3.180 کیلوګرامه .

د فقهاوو اختلاف

د امام ابوحنيفه رحمه الله په وينا يوه صاع اته رتله ده. او دا صاع بغدادي نومیږي.

• صاع د درهمو له لحاظه ۱۰۴۰ درهمه ، د معتقل له لحاظه ۷۲۰، د مد له لحاظه ۴ مساوي او د استر په لحاظ ۱۱۸ درهمه ده.

د اختلاف لامل

كه په صاع او مد كې فرق نه وي، نو د ټولو مهمو ارزښتونو توپير به هم له منځه ولاړ شي

• د فقهاوو له نظره صاع په دوه ډوله دي.
• دوهم صاع د عراق له خلکو څخه دى چې صاع حجاجي يا قفس حجاجى او صاع بغدادي نومېږي.
• صاع حجازي د صاع بغدادي څخه لنډ دی.
• یو صاع د بغدادي د 8 رتله ده او دوه سوه او اویا 270 د توله 80 توله زوړ دی یو صاع د 4 کیلو ګرامو څخه کم دی

زید بن ثابت په لومړۍ پیړۍ کې د مسلمانانو لپاره دا لومړنی معیار تعریف کړ، او وروسته د شرعي غوښتنو معیارونه تقریبا د دې سره مطابقت درلود. تر کومه ځایه چې د سوداګرۍ مسله مطرح ده، د صاع او خټو اندازه په هر ښار او سیمه کې توپیر درلود، د پخوانیو اندازو له مخې، یو صاع د چارماد یا پنځه پونډو سره برابر و او یو پونډ د دولسو اونس سره مساوي اعلان شو. تر ۲۳۴ تولو پورې