رسنیزي اړتياوې

ﺭﺳﻨۍ څﻪ ﺷﻲ ﺩﻱ ﺍﻭ ډﻭﻟﻮﻧﻪ ﻳﻲ ﮐﻮﻡ ﺩﻱ ؟ ﭘﻪ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﮐﻲ ﺭﺳﻨۍ )ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ( ﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﺩﻩ ﭼﻲ ﺧﻠﮏ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭ ﻣﺪﻧﻲ ټﻮﻟﻨﻪ ﭘﻪ ﯾﻮﻩ ﺩﯾﻤﮑﺮﺍﺗﯿﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻲ ﺳﺮﻩ ﻧښﻠﻮﻱ ﺍﻭ ﭘﻪ ﭘﺎﯾﻠﻪ ﮐﻲ ﺩ ټﻮﻟﯿﺰﻭ ﺳﺘﻮﻧﺰﻭ ﺣﻞ ﺭﺍﺑﺎﺳﻲ ﺍﻭ ﻫﻤﺪﺍ ﺷﺎﻥ ﺩ ټﻮﻟﻨﯿﺰ ﭘﺮﻣﺨﺘګ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﻻﺭﻩ ﻫﻮﺍﺭﻭﻱ . ﯾﺎ ﭘﻪ ﺑﻠﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺭﺳﻨۍ ﺩ ټﻮﻟﯿﺰﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺗﻮ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﺩﻩ ﭼﻲ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﮐﻲ ﺧﺒﺮﯾﺎﻻﻥ ﮐﺎﺭ ﮐﻮﻱ . ﺭﺳﻨۍ ﺩ ﻧړۍ ﭘﻪ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﯿﮑﻮ ﻫﯿﻮﺍﺩﻭﻧﻮ ﮐﻲ ﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺩ څﻠﻮﺭﻣﻲ ﻗﻮﯤ ﭘﻪ ﻧﻮﻡ ﻫﻢ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﯿږﻱ ﺍﻭ ﭘﻪ ﺩﯤ ﺧﺎﻃﺮ ﭼﻲ ﺧﻠﮑﻮ ﺗﻪ ﻳﻲ ﺩ ﺑﯿﺎﻥ ﺩ ﺍﺯﺍﺩۍ ﻋﻤﻠﻲ ډګﺮ ﭘﺮﺍﻧﺴﺘﯽ ﺩﯼ ﻧﻮ ﻣﺪﻧﻲ ټﻮﻟﻨﻲ ﻭﺭﺗﻪ ﭘﻪ ډﯾﺮ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻗﺎﯾﻠﻲ ﺩﻱ . ﮐﻪ ﺩ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﭘﺎڼﻲ ﻭګﻮﺭﻭ ﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﺩ ﮊﻭﻧﺪ ﭘﻪ ټﻮﻟﻮ ﭘړﺍﻭﻭﻧﻮ ﮐﻲ ﺭﺳﻨۍ ﺭﻭﻝ ﺩﺭﻟﻮﺩﻟﯽ ﺩﯼ ﺧﻮ ﺩ ﯾﻮﻩ ﻋﺼﺮ ﺍﻭ ﺑﻞ ﻋﺼﺮ ﺗﺮﻣﻨځ ﭘﻪ ﺗﻮﭘﯿﺮ ﺳﺮﻩ ، ﮐﻠﻪ ﭼﻲ ﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﺩ ﮊﻭﻧﺪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻲ ﭘړﺍﻭﻧﻮ ﺗﻪ ﻧﻈﺮ ﻭﮐړﻭ ﻧﻮ ﺩ ﻫﻐﻪ ﻭﺧﺖ ﻣﺘﻤﺪﯾﻦ ﺣﺮﮐﺎﺕ ﺩ ﻭګړﻭ ﺍﻭ ټﻮﻟﻨﻮ ﺗﺮﻣﻨځ ﮐﺘﺒﻲ ﭘﯿﻐﺎﻣﻮﻧﻪ ﻭﻩ ، ﭘﻪ ﺑﻠﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺩ ﮊﺑﻲ ﺗﮑﺎﻣﻠﻲ ﭘړﺍﻭﻭﻧﻪ ﻫﻐﻪ ﻭﺧﺖ ﯾﻮ ﺗﺮﺑﻞ ښﻪ ﺑﻠﻼﯼ ﺳﻮ ﮐﻠﻪ ﭼﻲ ﺩ ﺧﻠﮑﻮ ﺍﻭ ټﻮﻟﻨﻮ ﺗﺮﻣﻨځ ﺩ ﮊﺑﻲ ﺍﻧځﻮﺭﯾﺰ ﺷﮑﻠﻮﻧﻪ ﭘﺮ ډﺑﺮﻭ ، ﭘﻮﺳﺘﻮﻧﻮ ﺍﻭ ﻟﺮګﯿﻮ ﺑﺎﻧﺪﻱ ﯾﻮﻩ ﺍﻭ ﺑﻞ ﺗﻪ ﺩ ﭘﯿﻐﺎﻡ ﺭﺳﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺩ ﺗﺒﺎﺩﻟﯥ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻪ ﺭﺍﻏﻠﻪ ﻧﻮ ﻭﯾﻼﯼ ﺳﻮ ﭼﻲ ﻫﻤﻬﻐﻪ ﻟړۍ ﺩﻩ ﭼﻲ ﭘﻪ ﺗﺪﺭﯾﺠﻲ ډﻭﻝ ﻳﻲ ﺩ ﻧﻦ ﺩ ﭘﺮﻣﺨﺘﻠﻠﻮ، ﺍﻭ ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺘﻪ ﺭﺳﻨﯿﻮ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﭙﻞ ﮐړﯾﺪﯼ ﻟﻪ ﺩﯤ ﻋﻤﻠﻪ ﻧﻮ ﻃﺒﻌﻲ ﺩﻩ ﭼﻲ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﺩ ﮊﻭﻧﺪ ﺩ ﭘﺮﻣﺨﺘګ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﻲ ډﯾﺮﻣﻬﻢ ﺩﻱ . ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﭘﻪ ﻋﻤﺪﻩ ډﻭﻝ ﺩ ﺑﯿﺎﻥ ﺩ ﺁﺯﺍﺩۍ ﺍﻭ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺳۍ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﮐﺎﺭ ﮐﻮﻱ ، ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ټﻮﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﭼﻲ ﺩ ټﻮﻟﻨﻲ ﺍﻭ ﺧﻠﮑﻮ ګټﻲ ﭘﮑښﻲ ﺧﻮﻧﺪﻱ ﻭﻱ ﺧﭙﺮﻭﻱ ﺍﻭ ﻟﻪ ټﻮﻟﻮ ﻫﻐﻮ ﺷﯿﺎﻧﻮ ﺩ ﺧﭙﺮﺍﻭﻱ څﺨﻪ ډډﻩ ﮐﻮﻱ ﭼﻲ ﺍﺻﻮﻻً ﻭﺭﺗﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻪ ﺩﻩ ﻭﺭﮐړﻝ ﺳﻮﯤ ﺭﺳﻨۍ ﭘﻪ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﮐﻲ ﭘﺮ ﺩﻭﻩ ډﻭﻟﻪ ﺩﻱ ﺳﻨﺘﻲ ﺭﺳﻨۍ : ﭘﻪ ﺳﻨﺘﻲ ﺭﺳﻨﯿﻮ ﮐﻲ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ، ﺭﺍډﯾﻮ ﺍﻭ ﭼﺎﭘﻲ ﺭﺳﻨۍ ﺷﺎﻣﻞ ﺩﻱ . ټﻮﻟﻨﯿﺰﻱ ﺭﺳﻨۍ : ﻓﯿﺲ ﺑﻮﮎ ، ﺗﻮﯾټﺮ، ﯾﻮټﯿﻮﺏ ، ﺳﮑﺎﯾﭗ ﺍﻭﺩﺍﺳﻲ ﻧﻮﺭ ﭼﻲ ﭘﻪ ﺍﻧﻼﯾﻦ ډﻭﻝ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﺮﺳﺮﻩ ﮐﻮﻱ . ﺭﺳﻨۍ ﺑﯿﺎ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺩﻭﻩ ډﻭﻟﻪ ﻭﯾﺸﻼﯼ ﺳﻮ: ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺭﺳﻨۍ : ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺭﺳﻨۍ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺩ ﺩﻭﻟﺘﻮﻧﻮ ﯾﺎ ﺣﮑﻮﻣﺘﻮﻧﻮ ﺗﺮ ﺗﺎﺛﺮ ﻻﻧﺪﻱ ﻭﻱ ﺍﻭ ﻣﻠﺖ ﺗﻪ ﺩ ﺧﭙﻠﻮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﺍړﻩ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﻭﺭﮐﻮﻱ ﺩﻏﻪ ﺭﺳﻨۍ ﺩ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﻄﺒﯿﻘﻮﻟﻮ ﺍﻭ ﻧﻮﺭﻭ ﺭﺳﻤﻲ ﺍﻭﻣﻮﺭﺍﺗﻮ ﺩ ﺗﺮﺳﺮﻩ ﮐﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﭘﻪ ﻋﻤﺪﻩ ډﻭﻝ ﮐﺎﺭﯾږﻱ ﺍﻭ ﻫﻤﺪﺍﺭﻧګﻪ ﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺩ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺗګﻠﻮﺭﯼ ﺗﺮ ﺧﻠﮑﻮ ﭘﻮﺭﻱ ﺭﺳﻮﻱ . ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺭﺳﻨۍ : ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺭﺳﻨۍ ﻫﻢ ﭘﺮ ﻣﺨﺘﻠﻔﻮ ډﻭﻟﻮﻧﻮ ﻭﯾﺶ ﺳﻮﻳﺪﻱ . ﺳﯿﺎﺳﻲ ، ﺗﺠﺎﺭﺗﻲ ، ټﻮﻟﻨﯿﺰﻱ ، ﺍﻭ ﻓﺮﻫﻨګﻲ ﺍﮐﺜﺮﻩ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺭﺳﻨۍ ﺩ ﻣﻔﺎﺩ ﺩ ﺗﺮﻻﺳﻪ ﮐﻮﻟﻮ ﺩﭘﺎﺭﻩ ﮐﺎﺭ ﮐﻮﻱ ، ﻫﻐﻮﻱ ﺩ ﺧﻠﮑﻮ ﺩ ﻏﻮښﺘﻨﻲ ﺳﺮﻩ ﺳﻢ ﻫﻐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻭﺭﺗﻪ ﺧﭙﺮﻭﻱ ﭼﻲ ﻭﺭﺗﻪ ﭘﻪ ﺯړﻩ ﭘﻮﺭﻱ ﻭﻱ ﺗﺮڅﻮ ﺧﻠﮏ ﺩ ځﺎﻥ ﺳﺮﻩ ﻭﺳﺎﺗﻲ ﺍﻭ ﻟﻪ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﻃﺮﯾﻘﻪ ﺧﭙﻞ ﻋﺎﯾﺪﺍﺕ ﺯﯾﺎﺕ ﮐړﻱ ﻭﻟﻲ ﺩﺍ ﻫﺮڅﻪ ﭘﻪ ﻫﺮ ﻫﯿﻮﺍﺩ ﮐﻲ ﺩ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﭘﻪ ﭼﻮﮐﺎټ ﮐﻲ ﺧﭙﻞ ﺑﯧﻞ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻟﺮﻱ ﺍﻭ ﺩ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻟﻪ ﻣﺨﻲ ﺗﻨﻈﯿﻤﯿږﻱ . ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ : ﻣﺠﻤﻮﻋﺎً ۹۵۰ : ﺭﺳﻨۍ ﺗﻪ ﺭﺳﯿږﻱ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ : )۵۰ ( ﺭﺍډﯾﻮ : )۱۵۰ ( ﭼﺎﭘﻲ : ) ۷۰۰ ( ﺷﺎﻭﺧﻮﺍ ﺍﻧﻼﯾﻦ : )۵۰ (