Jump to content

د هوا ځواک (د باد طاقت)

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

د هوا ځواک يا د هوا انرژي عموماً د برېښنا د توليد لپاره د باد د توربينونو کارول دي. د هوا ځواک يو منل شوی، پايدلی، د نوي کېدو وړ انرژۍ سرچينه ده، کومه چې د فوسيلي سون توکو د سوځولو په پرتله په چاپېريال ډېرې کمې اغېزې لري. له تاريخي اړخه، د هوا ځواک په ماکو چلولو، بادي کارخونو او بادي پمپونو کې کارول شوی دی، خو نن سبا دا ځواک عموماً د برېښنا د توليد لپاره کارول شوی. د باد ځواک توليد ځايونه (فارمونه) د ډېرو انفرادي بادي توربينونو څخه جوړ وي، کوم چې د برېښنايي ځواک د لېږد له شبکو سره تړلی وي.

په ساحلونو (په ځمکه) نوي بادي فارمونه د ډبرو سکرو يا ګازونو له نويو کارخونو څخه ارزانه دي، خو د فوسيلي سون توکو د انحصار له امله د بادي ځواک د پراختيا مخه نيول شوې ده. د ساحلي بادي فارمونو د ځمکې په طبيعي مناظرو د يو شمېر نورو انرژۍ مرکزونو په پرتله زيات د ليدو وړ اغېز غورځي. کوچني ساحلي بادي فارمونه کولای شي چې شبکې ته يو څه انرژي ورکړي، يا ګوښه له شبکې بهر سيمو ته يو څه انرژي مهيا کړي. له ساحلونو څخه لرې بادي فارمونه د انرژۍ يو پياوړی او قوي سرچينه مهيا کولای شي او د ليدو لږې اغېزې لري. که څه هم اوسمهال له ساحلونو څخه لرې بادي ځواک کم دی او د جوړولو او ساتنې لګښتونه يې زیات دي، بیا هم دا د پراختيا په حال کې دي. [۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]

بادي ځواک متغير د نوي کېدو وړ انرژي ده، په همدې سبب د برېښنا د مديريت د لارو چارو استعمال د غوښتنې او برابرولو سره د سمون درلودلو لپاره کېږي، لکه: د باد دوه ګونی ځواک سيستمونه (چې له باد سره د انرژۍ بله سرچينه هم ملګرې وي)، د اوبو برېښنا ځواک يا نور د لېږدېدو وړ ځواک سرچينې، زياته وړتيا، جغرافيايي اړخه وېشل شوي توربينونه، ګاونډيو سيمو ته د ځواک صادرول او واردول، يا شبکه يي زېرمه. څومره چې په يوه سيمه کې د هوا د ځواک تناسب زياتېږي، د شبکې د نوي کولو اړتيا پېښېږي. د موسم وړاندوينه په برېښنا سره د چلېدونکي شبکې په توليد کې د کېدونکې وړاندوينې د بدلونونو لپاره د چمتو اوسېدو سره مرسته کوي.[۸][۹]

په ۲۰۲۱ز کال کې، باد له ۱۸۰۰ تيراواټه څخه زياته برېښنا برابره کړې وه، کومه چې د ټولې نړۍ د برېښنا ۶٪ څخه زياته وه او د نړۍ د ټولې انرژۍ شا اوخوا ۲٪ وه. په داسې حال کې چې د ۲۰۲۱ په اوږدو کې د نږدې ۱۰۰ ګیګاواټه په اضافه کېدو سره چې ډېره برخه يې په چين او متحده ايالاتو کې وه، په نړيواله کچه د بادي ځواک نصب شوې وړتيا له ۸۰۰ ګيګاواټه څخه زياته وه. د اقليمي بدلون محدود کولو لپاره د پاريس د تړون د موخو سره د سمون په برخه کې د مرستې لپاره، محليلينو ويلي چې چې دا بايد په تېزۍ سره پراخه شي – چې دا بايد په يو کال کې له ۱٪ څخه زياتې برېښنا توليد ته ورسېږی.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]

د باد انرژي

[سمول]

د باد انرژي په خوځښت کې د هوا حرکتي انرژي ده، کوم ته چې باد هم ويل کېږي. د باد مجموعي انرژي چې د t وخت په اوږدو کې د يوې خيالي سطحې څخه چې د A په مساحت سره تېرېږي په دې ډول ده:

[۱۵]

چېرته چې ρ د هوا کثافت وي؛ v د باد چټکتيا ده؛ Avt د هوا حجم دی چې له A  څخه تېرېږي (کوم چې د باد د استقامت لپاره ولاړ بلل کېږي)؛  له همدې امله Avtρ له A څخه تېرېدونکې کتله m ده . ½ ρv2 د يو يونټ حجم کې خوځښت منونکې هوا حرکي انرژي ده.

ځواک د يو يونټ وخت انرژي ده، په همدې بنسټ په A باندې د باد د طاقت غورځېدل (د بېلګې په ډول د باد د توربين د څرخېدونکې سيمې سره سم) په لاندې ډول دي:

[۱۶]

په دې ډول په پرانيستې هوا جريان کې د هوا ځواک د هوا د رفتار د درېيم ځواک سره متناسب دی؛ کله چې د هوا چټکتيا دوه برابره کېږي نو شته طاقت اته برابره زياتېږي.

باد د ځمکې پر سطحه د هوا چلند دی چې د لوړ او کم فشار سيمو په مټ لګېږي. له ۱۹۷۹ څخه تر ۲۰۱۰ز کال پورې په نړیواله کچه د باد د حرکي انرژۍ منځنۍ کچه نږدې ۱.۵۰ MJ/m2 (ميګاجول/مترمربع) وه، په داسې حال کې چې په شمالي نيمه کره کې ۱.۳۱ MJ/m2 او په سويلي نيمه کره کې ۱.۷۰ MJ/m2 وه. اتموسفير د تودونکي ماشين په توګه کار کوي، د تودوخې په لوړه کچه کې تودوخه جذبوي او د تودوخې په ښکته کچه کې تودوخه خوشې کوي. دا پروسه همدا راز د ۲.۴۶ W/m2 (واټه/متر مربع) په اندازه د بادي حرکي انرژۍ د توليد مسئولیت هم لري، په دې ډول د تصادم په مقابل کې د اتموسفير دوران ته هم پر ځای ساتي.[۱۷][۱۸]

د باد د سرچينو د ارزونې له لارې دا شونې ده چې په نړيواله کچه د باد د ځواک د وړتيا اټکل وشي، د هېواد يا سيمې پر بنسټ، یا د يوې ځانګړې سیمې لپاره. له نړيوال بانک سره د ډنمارک د تخنيکي پوهنتون له خوا وړاندې شوی نړيوال باد اطلس د باد د ځواک د وړتیا نړیواله ارزونه وړاندې کړې ده. د ولاړو بادي سرچينو اتلسونو په خلاف، کوم چې د باد چټکتيا او د برېښنا د کثافت منځنۍ کچې اټکل په څو کلونو کې وړاندې کوي، د « Renewables.ninja» په څېر وسايل د باد رفتار او د بېلا بېلو بادي توربينونو د نمونو څخه د يو ساعت په حساب د ځواک د پايلې د وخت جلا جلا نقشې وړاندې کوي. په ډېر تفصيل سره، په ټاکلي ځای کې د باد د سرچينو د وړتياوو ارزونې د متخصصو سوداګريزو وړاندې کوونکو څخه تر لاسه کېدای شي او په ډېرو سترو باد ته توسعه ورکونکو (هغه څوک چې د بادي انرژۍ د توليد کارخونو کې پانګونه کوي) کې په هېواد دننه د نمونو جوړولو وړتياوې موجودې وي.[۱۹][۲۰][۲۱]

له اقتصادي اړخه له باد څخه د موجود ايستل کېدو وړ ځواک ټوله اندازه له ټولې هغې اندازې څخه د پام وړ زيات ده، کوم ځواک چې همدا اوس انسانان له ټولو سرچينو څخه تر لاسه او استعمالوي. د باد پیاوړتيا بدلون لري او د يو ځانګړي ځای منځنۍ کچه په یواځې ځان د دې ښودنه نه کوي چې هلته د باد توربين څومره انرژي توليدولای شي.[۲۲]

د ممکنه بادي ځواک د سيمو د ارزونې لپاره يو امکاني تقسيم عمل ډېر ځله د هوا د چټکتيا د کتل شوېو معلوماتو سره سمون خوري. په بيلا بېلو ځايونو کې به د هوا د رفتار وېش مختلف وي. د Weibull نمونه په ډېرو ځايونو کې د يو ساعت / لس دقيقو هوا چټکتيا اصلي وېش ته له نژدې څخه انعکاس ورکوي. د Weibull عامل ډېر ځله ۲ ته نژدې وي او په همدې بنسټ يو Rayleigh وېش د کم دقيق، خو ساده نمونې په توګه کارېدای شي.[۲۳][۲۴]

بادي کار خونې

[سمول]

بادي کارخونې په يو ځای کې د بادي توبرينونو د يوې مجموعې شتون دی. يوه ستره بادي خونه شونې ده چې د څو سوه انفرادي بادي توبينونو څخه جوړه شوې وي چې په پراخه سیمه خپاره وي. شونې ده چې د توربينونو تر منځ ځمکه د کرنې او نورو موخو لپاره وکارول شي. د بېلګې په ډول، « Gansu» بادي کارخونه څو زره توبرينونه لري، کومه چې په نړۍ کې تر ټولو ستره بادي کارخونه ده. شونې ده چې بادي کارخونه د سمندر په څڼده جوړه شي. نږدې ټول ستر بادي توربينونه يو جوړښت لري – يو افقي محوره بادي توربين درې پرې لري چې د پورته لور ته څرخي، کومې چې د يو لوړ نل ډوله برج په سر کې په يو «ناسل» پورې نښتي وي.

په یوه بادي کارخونه کې، ټول توربينونه د يو منځني ولټاژ (عموماً ۳۴.۵ کيلو ولټه) ځواک راټولونکي سيستم او اړيکې د شبکې په مټ يو له بل سره نښتي وي. په عموم کې، په يوه بشپړه جوړه شوې بادي کارخونه کې د هر توربين تر منځ اوه بعدي (د بادي توربين د څرخونکي د قطر په اوه برابره) واټن پرېښودل کېږي. په يو فرعي سبسټيشن کې، د منځني ولتاژ دا برېښنايي جريان، د لوړ ولتاژ برېښنايي ځواک لېږدونکي سيستم سره د وصل کولو لپاره د ټرانسفارمر په مټ ولتاز کې زياتوالی راولي.[۲۵][۲۶][۲۷]

د جنراتور ځاګړتياوې او پايښت

[سمول]

چلونکي جنراتورونه، کوم چې په ۱۹۸۰ او ۱۹۹۰ز لسيزو کې اکثره د بادي ځواک د پروژو لپاره کارېدل، د تحريک لپاره تفاعلي ځواک ته اړتيا لري، په همدې بنسټ د بادي ځواک د راټولولو په سيستمونو کې کارېدونکو برېښنايي سب سټيشنونو کې د ځواک د ضريب د اصلاح لپاره د پام وړ «کپسيټر» (کپيسيټر هغه اله چې د برېښنا چارج زېرمه کوي) تختې موجودي وي. د انتقال په شبکه کې د اختلالاتو پر مهال بېلا بېل ډول بادي توربينونو جنراتورونه په بېلا بېلو طريقو سره عمل کوي، له همدې امله د انتقال د سيستم فعاليت کونکو ته د نويو بادي کارخونو د متحرکو برېښنايي ميخانيکي ځانګړتياو د پراخه نمونه جوړولو اړتيا وي، تر څو د سيستم د خرابيو پر مهال د وړاندوينې وړ ثابت چلند باوري کړای شي (د بادي انرژۍ سافټوير وګورئ). په ځانګړي ډول، په بخار يا اوبو توربين سره چلېدونکي هممهاله جنراتورونو په عکس، چلونکي جنراتور د خرابيو پر مهال د سيستم ولتاز ملاتړ نه شي کولای.[۲۸][۲۹]

سرچينې

[سمول]
  1. ↑ "Levelized Cost Of Energy, Levelized Cost Of Storage, and Levelized Cost Of Hydrogen". Lazard.com (in انګليسي). بياځلي په 2021-11-24.
  2. ↑ "UNDP: More spent on fossil fuel subsidies than fighting poverty". Africa Renewal (in انګليسي). 2021-10-29. بياځلي په 2021-11-24.
  3. ↑ "Fossil fuel subsidies and renewable energies in MENA: An oxymoron?". Middle East Institute (in انګليسي). بياځلي په 2021-11-24.
  4. ↑ "COP26: How much is spent supporting fossil fuels and green energy?". BBC News (in بريتانوی انګلیسي). 2021-11-15. بياځلي په 2021-11-24.
  5. ↑ What are the pros and cons of onshore wind energy? Archived 22 June 2019 at the Wayback Machine.. Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment. January 2018.
  6. ↑ Nathan F. Jones, Liba Pejchar, Joseph M. Kiesecker. "The Energy Footprint: How Oil, Natural Gas, and Wind Energy Affect Land for Biodiversity and the Flow of Ecosystem Services". BioScience, Volume 65, Issue 3, March 2015. pp.290–301
  7. ↑ "Wind Power – Analysis". IEA (in بريتانوی انګلیسي). خوندي شوی له اصلي څخه په 23 November 2021. بياځلي په 2021-11-23.
  8. ↑ Holttinen, Hannele; et al. (سپټمبر 2006). "Design and Operation of Power Systems with Large Amounts of Wind Power" (PDF). IEA Wind Summary Paper, Global Wind Power Conference 18–21 September 2006, Adelaide, Australia. خوندي شوی له the original (PDF) on 26 جولای 2011.
  9. ↑ Abbess, Jo (28 August 2009). "Wind Energy Variability and Intermittency in the UK". Claverton-energy.com. خوندي شوی له اصلي څخه په 12 January 2011.
  10. ↑ "Global Electricity Review 2022". Ember (in American English). 2022-03-29. بياځلي په 2022-04-02.
  11. ↑ "bp Statistical Review of World Energy 2020" (PDF). BP p.l.c. pp. 55, 59. خوندي شوی (PDF) له اصلي څخه په 19 September 2020. بياځلي په 23 October 2020.
  12. ↑ "Wind energy generation vs. installed capacity". Our World in Data. خوندي شوی له اصلي څخه په 19 October 2021. بياځلي په 2021-11-23.
  13. ↑ "Global wind industry breezes into new record". Energy Live News (in American English). 2022-03-25. بياځلي په 2022-04-02.
  14. ↑ "Expansion of wind and solar power too slow to stop climate change". ScienceDaily (in انګليسي). بياځلي په 2021-11-24.
  15. ↑ "Harvesting the Wind: The Physics of Wind Turbines" (PDF). خوندي شوی له the original (PDF) on 24 August 2015. بياځلي په 10 May 2017.
  16. ↑ "Harvesting the Wind: The Physics of Wind Turbines" (PDF). خوندي شوی له the original (PDF) on 24 August 2015. بياځلي په 10 May 2017.
  17. ↑ Huang, Junling; McElroy, Michael B (2015). "A 32-year perspective on the origin of wind energy in a warming climate" (PDF). Renewable Energy. 77: 482–92. doi:10.1016/j.renene.2014.12.045. خوندي شوی (PDF) له اصلي څخه په 6 February 2015. بياځلي په 6 February 2015.
  18. ↑ "What is wind?". Renewable UK: Education and careers. Renewable UK. 2010. خوندي شوی له the original on 4 March 2011. بياځلي په 9 April 2012.
  19. ↑ Mapping the World's Wind Energy Potential Archived 25 September 2018 at the Wayback Machine. World Bank, 28 November 2017.
  20. ↑ New Global Wind Atlas to be presented at WindEurope Conference Archived 25 September 2018 at the Wayback Machine. Technical University of Denmark, 21 November 2017.
  21. ↑ Staffell, Iain; Pfenninger, Stefan (1 November 2016). "Using bias-corrected reanalysis to simulate current and future wind power output". Energy. 114: 1224–39. doi:10.1016/j.energy.2016.08.068.
  22. ↑ Hurley, Brian. "How Much Wind Energy is there?". Claverton Group. خوندي شوی له اصلي څخه په 15 May 2012. بياځلي په 8 April 2012.
  23. ↑ "Describing Wind Variations: Weibull Distribution". Danish Wind Industry Association. خوندي شوی له اصلي څخه په 2 August 2021. بياځلي په 8 July 2021.
  24. ↑ Savenkov, M (2009). "On the truncated weibull distribution and its usefulness in evaluating potential wind (or wave) energy sites" (PDF). University Journal of Engineering and Technology. 1 (1): 21–25. له اصلي څخه خوندي شوی په 22 February 2015. بياځلي په 4 September 2022. {{cite journal}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  25. ↑ "Wind Farm Electrical Systems" (PDF). خوندي شوی (PDF) له اصلي څخه په 18 March 2021. بياځلي په 2020-07-11.
  26. ↑ Meyers, Johan; Meneveau, Charles (1 March 2012). "Optimal turbine spacing in fully developed wind farm boundary layers". Wind Energy. 15 (2): 305–17. Bibcode:2012WiEn...15..305M. doi:10.1002/we.469.
  27. ↑ "Making of the modern offshore substation". Windpower Engineering & Development (in American English). خوندي شوی له اصلي څخه په 24 November 2021. بياځلي په 14 June 2019.
  28. ↑ Falahi, G.; Huang, A. (1 October 2014). Low voltage ride through control of modular multilevel converter based HVDC systems. pp. 4663–68. doi:10.1109/IECON.2014.7049205. ISBN 978-1-4799-4032-5. S2CID 3598534. {{cite book}}: |journal= ignored (help)
  29. ↑ Cheng, Ming; Zhu, Ying (2014). "The state of the art of wind energy conversion systems and technologies: A review". Energy Conversion and Management. 88: 332. doi:10.1016/j.enconman.2014.08.037.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=د_هوا_ځواک_(د_باد_طاقت)&oldid=301586" نه اخيستل شوی