خداى ته د حضرت علي مقام

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

ژباړه: اجرالدین اقبال پته: www.andyal.com


خداى ته د حضرت علي مقام 9- حديث : سعد وايي: په خم غدير کې حال دا چې پېغمبر اکرم صلى الله عليه و آله د حضرت علي(ک) لاس نيولى و، داسې مې ترې واورېدل :((خلكو! ايا زه ستاسو ولي او مشر يم؟ خلكو وويل: هو !د خداى استازيه!بيا يې د حضرت علي(ک) لاس ونيو او پورته يې كړ او ويې ويل:دا زما دوست او زما د دندو تر سره كوونكى دى.په رښتيا،د علي دوست د خداى دوست او دښمن يې د خداى دښمن دى.

10. أخبرني زكريّا بن يحيي قال:حدّثنا الحسن بن حمّاد، قال: حدّثنا مسهر بن عبد الملك عن عيسي بن عمر،عن السدّي،عن أنس بن مالك:أنّ النبيّ (ص) كان عنده طائر،فقال:«الّلهمّ ائتني بأحبّ خلقك إليك يأكل معي من هذا الطير». فجاء أبوبكر فردّه ، و جاء عمر فردّه ، و جاء عليّ فأذن له .

10- حديث : حضرت انس بن مالك(رض) وايي: پېغمبر اکرم ته يې سور كړى چرګ راوړ.حضرت رسول(ص) دعا وكړه او و يې ويل: خدايه! هغه راورسوه، چې په مخلوقاتو کې درته ډېر ګران وي،چى راسره يې وخوري. حضرت ابوبكر(رض) راغى،ورپسې حضرت عمر(رض) راغى؛خو پېغمبراکرم هغوى و نۀ منل او حضرت علي(ک)،چې راغى؛ نو اجازه يې وركړه.

9 حديث په نورو سر چينو كې : كتاب السنة : 551 ح 189 ؛ مناقب كوفي 1/451 ح 355او454 ح 356 ؛ مسند بزّار 4/41 ح 120

10 حديث په نورو سر چينو كې : سنن ترمذي 5/636 ح 3721 ؛ مسند ابو يعلي 7/105 ح 4052 ؛ كامل بن عدي 6/457 ؛مستدرك حاكم 3/131 مناقب ابن مغازلي : 172 ح 205او206 ؛ ترجمة الامام علي من تاريخ دمشق2/124 ح633


١١. أخبرنا قتيبة بن سعيد و هشام بن عمّار، قالا:حدّثنا حاتم ]بن إسماعيل[،عن بكير بن مسمار،عن عامر بن سعد أبي وقّاص، ]عن أبيه [ قال:أمر معاوية سعداً فقال:ما منعك أن تسبّ أبا تراب ؟ قال:أما ما ذكرت ثلاثاً قالهنّ رسول الله (ص) فلن أسبّه، لأن تكون لي واحدة منهنّ أحبّ إلي من حمر النعم: سمعت رسول الله (ص) يقول له ]وقد«خ»[خلّفه في بعض مغازيه، فقال له عليّ:« يا رسول الله ! تخلفني مع النساء و الصبيان؟» فقال رسول الله (ص):« أما ترضي أن تكون منّي بمنزلة هارون من موسي ألّا أنّه لا نبوّة بعدي ».و سمعته يقول في يوم خيبر:« لأعطين الراية، رجلاً يحب الله و رسوله،و يحبّه الله و رسوله».فتطاولنا لها فقال:« ادعوا لي عليّا». فأتي به أرمد،فبصق في عينيه و دفع الرايه إليه. و لمّا نزلت ـ زاد هشام ـ:( إنما يريد الله ليذهب عنكم الرّجس أهل البيت ) دعا رسول الله (ص) عليّاً و فاطمة و حسناً و حسيناً فقال : « اللهم هؤلاء أهلي ».

11- حديث :معاويه بن ابي سفيان مې پلار،سعد بن ابي وقاص ته وويل: علي(ک) ته كنځل وكړه؛خو سعد دغه كار ونۀ کړ .معاويه ورته وويل: ولې دې "ابوتراب" ته كنځل ونۀ کړل؟ سعد ورته وويل:كله به هم علي ته كنځل ونۀ کړم؛ځكه رسول الله (ص) په باب يې درې ځانګړنې بيان كړي،كه يوه يې ما درلوداى؛نو ډېره به راته ښه واى.لومړى: په يوه جګړه كې رسول اکرم هغه ( په مدينه كې) خپل ځايناستى وټاكه او په خپله جګړې ته ولاړ؛ نو علي ورته وويل:د خداى رسوله! ما دلته له ښځو او ماشومانو سره پرېږدې؟رسول اکرم ورته وويل: په دې خوښ نۀ يې، چې راته داسې يې؛لكه هارون چې موسى ته و؛خو په دومره توپير، چې له ما وروسته بل پېغمبر نۀ شته.دويم:د خيبر په جګړه کې رسول اکرم وويل:(( سبا به بيرغ داسې چاته وركړم ،چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى)).موږ په ځير بيرغ ته كتل،چې چا ته به يې وركوي. رسول اکرم وويل:(( علي ته غږ كړئ،چې راشي.)) علي راغى او سترګې يې خوږېدې.رسول اکرم پر سترګو يې توكاڼې وموږلې او سترګې يې ښه شوې او بيا يې بيرغ وركړ.درېم: د ((انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت….)) آيت راغى؛نو رسول اکرم علي،فاطمه،حسن او حسين را وغوښتل او و يې ويل: ((خدايه! دا زما اهل بيت دي)) .

11 حديث په نورو سر چينو كې : مسند احمد : 3/160 ح 1608 ؛ صحيح مسلم 4/1871 ح 32 ؛ سنن ابن ماجه 1/45 ح 121 ؛ مصنف ابن ابي شيبه 6/369 ح 15 ؛ كتاب السنته 587 ح 1336اوح 1338او596 ح 1387 ؛ سنن ترمذي 5/638 ح 3728 ؛ مسند ابو يعلي : 12/310 ح 6883 ؛ مناقب كوفي 1/528 ح 474او2/501 ح 1006 ؛ تفسير طبري 22/6 ح 8 ؛ صحيح ابن حبّان 15/15 ح 6643 ؛ معجم كبير طبراني 1/146 ح 328و 23/377 ح 892 ؛ تفسير الوسيط واحدي 1/441 ؛ مستدرك حاكم : 3/108او147او150 ؛ سنن بيهقي 7/63 ؛ ترجمه الامام علي من تاريخ دمشق 1/226 ح 271او273او274 ؛ امالي طوسي : 306 ح 616 .

12 . أخبرنا حرمي بن يونس بن محمّد قال:حدّثنا أبو غسّان،قال: حدّثنا عبد السلام ] بن حرب[‌ عن موسي الصغير،عن عبد الرحمان بن سابط،عن سعد بن أبي وقّاص،قال:كنت جالساً تنقصوا علي بن أبيطالب، فقال:لقد سمعت رسول الله (ص) يقول له خصال ثلاثة لأن تكون لي واحدة منهنّ أحبّ إلي من حمر النعم:سمعته يقول:« إنه مني بمنزلة هارون من موسي إلّا أنّه لا نبيّ بعدي». و سمعته يقول:« لأعطين الراية غداً رجلاً يحبّ الله و رسوله ، و يحبّه الله و رسوله ». و سمعته يقول:« من كنت مولاه فعليّ مولاه » . ژباړه : حضرت سعدبن ابي وقاص (رض): په يوه ډله کې ناست وم ، چې په علي پسې يې خبرې پيل كړې.ما ورته وويل:د خداى له رسول نه مې د علي په باب درې ځانګړنې اورېدلي، چې موږ يې يوه هم نۀ لرو: 1 _ تۀ راته داسې يې؛لكه هارون چې موسى ته و؛خو په دومره توپير، چې له ما وروسته بل پېغمبر نۀ شته. 2 _ سبا به بيرغ داسې چاته وركړم، چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى.3 _ د چا چې زه مولا يم؛علي به هم مولا يې وي.

‌12 حديث په نورو سر چينو كې : مصنّف ابن ابي شبيه : ج 6 ، ص 369 ، ح 15 ؛ سنن ابن ماجه : ج 1 ، ص 45 ، ح 121 ؛ كتاب السنه : ص 596 ، ح 1387اوص 610 ، ح 1454 ؛ ترجمة الامام علي من تاريخ دمشق : ج1 ، ص 225 ، ح 270اوص 232او234 ، ح 276او277 ؛ البداية والنهاية : ج 7 ، ص 431 .

13 . أخبرني زكريّا بن يحيي قال:حدّثنا نصر بن عليّ ، قال : أخبرنا عبد الله بن داود عن عبد الواحد بن أيمن ، عن أبيه ، أنّ سعداً قال : قال رسول الله (ص) : « لأدفعنّ الراية غداً إلي رجل يحبّ الله و رسوله ، و يحبه الله و رسوله ، يفتح الله علي يديه » . فاستشرف لها أصحابه فدفعها إلي عليّ .

13- حديث : نسائي په بل سند له حضرت سعد بن ابي وقاص نه داسې را اخلي: رسول الله (ص) د خيبر په جګړه كې وويل:(( سبا به بيرغ داسې سړي ته وركړم، چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى او دا جګړه به د خداى په مرسته د هغه په لاس ګټو. 13 حديث په نورو سر چينو كې: كتاب السنه : ص 587 ، ح 1341اوص 591 ، ح 1359 ؛ مستدرك حاكم : ج 3 ، ص 116 .

14 . أخبرنا أحمد بن سليمان ، قال:حدّثنا عبيد الله] بن موسي [ قال:أخبرنا]محمّد بن عبد الرحمان[ بن أبي ليلي عن الحكم ]بن عتيبة [ و المنهال ، عن عبد الرحمان أبي ليلي،عن أبيه ، أنّه قال لعليّ ـ و كان يسير معه ـ: إنّ النّاس قد أنكروا منك أنّك تخرج في البرد في الملاءتين و تخرج في الحرّ في الحشو و الثوب الغليظ ؟! قال:« أو لم تكن معنا بخيبر » ؟ قال:بلي. قال:« فإنّ رسول الله (ص) بعث أبا بكر و عقد له لواءً فرجع ، و بعث عمر و عقد له لواءً فرجع بالنّاس ، فقال رسول الله (ص) لأعطين الراية رجلاً يحبّ الله و رسوله ، و يحبه الله و رسوله ، ليس بفرّار. فأرسل إليّ و أنا أرمد، قلت:إنّي أرمد،فتفل في عيني و قال : اللهمّ اكفه أذي الحرّ و البرد. فما وجدت حرّاً بعد ذلك و لا برداً » .

14- حديث : حضرت ابي ليلي (رض) وايي: له علي سره روان وم،ورته مى وويل: خلك درته حيران دي؛ځكه په اوړي كې ډبلې جامې او په يخنۍ كې نرۍ جامې اغوندې،دا ولې؟ علي(ک) راته وويل:(( ولې تۀ راسره د خيبر په جګړه كې نۀ وې؟)) ورته مې وويل: وم.علي(ک) وويل:رسول اکرم د خيبر د جګړې پر ورځ؛ لومړى بيرغ حضرت ابوبكر ته وركړ،چې( بې له فتح) راوګرځېد،ورپسې يې حضرت عمر ته وركړ،هغه هم ( بې له فتح) راوګرځېد. بيا رسول اکرم وويل:((سبا به بيرغ داسې سړي ته وركړم،چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى، چې بېخي له جګړې نۀ تښتي.)) بيا يې زه راوغوښتم او سترګې مې خوږېدې؛نو خپلې توكاڼې يې راته پر سترګو وموږلې او سترګې مى ښه شوې او دعا يې راته وكړه: ((خدايه! " له ګرمۍ او يخنۍ يې وساتې))؛نو نۀ مې ګرمي كېږي او نۀ يخني!

15 . أخبرنا محمّد بن عليّ بن حرب المروزي قال:أخبرنا معاذ بن خالد قال:أخبرنا الحسين بن واقد عن عبد الله بن بريدة ، قال:سمعت أبي بريدة يقول:حاصرنا خيبر ، فأخذ اللواء أبوبكر و لم يفتح له ، و أخذ من الغد عمر فانصرف و لم يفتح له ، و أصاب النّاس يومئذ شدّة و جهد ، فقال رسول الله ( ص ):« إنّي دافع لوائي غداً إلي رجل يحبّ الله و رسوله ، و يحبّه الله و رسوله ، لا يرجع حتّي يفتح له ». وبتنا طيبة أنفسنا أنّ الفتح غداً ، فلمّا أصبح رسول الله (ص) صلّي الغداة ، ثمّ قام قائماً و دعا باللواء و النّاس علي مصافّهم ، فما منّا إنسان له منزلة عند رسول الله (ص) إلّا هو يرجو أن يكون صاحب اللواء ، فدعا عليّ بن أبي طالب و هو أرمد ، فتفل في عينيه و مسح عنه و دفع إليه اللواء ، و فتح الله له . قال : و أنا فيمن تطاول لها.

15- حديث : حضرت ابي بريده(رض) وايي: خيبر مو کلابند كړى و، چې بيرغ حضرت ابوبكر(رض) واخېست او جګړې ته ولاړ؛خو فتح يې په برخه نۀ شوه.سبا حضرت عمر (رض) بيرغ واخېست او جګړې ته ولاړ؛خو فتح پر برخه يې نۀ شوه او له خپلو سرتېرو سره راوګرځېد. بيا رسول اکرموويل: ((سبا به بيرغ داسې سړي ته وركړم،چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى او چې جګړه يې نۀ وي ګټلې؛ نۀ راستنېږي.)) موږ شپه ښه په ارامه ويده شو، چې هسې هم سبا د فتح ورځ ده،چې سبايي شو؛ نو پېغمبر اکرم لمونځ وكړ او بيرغ يې راوغوښت،خلك په ليكو كې ولاړ وو، د پېغمبر اکرم ټولو يارانو هر يو د ځان لپاره تمه درلوده،چې بيرغ به وركوي،بيا يې علي(ک) راوغوښت،چې سترګې يې خوږېدې.پېغمبر اکرمخپلې توكاڼې د علي(ک) پر سترګو وموږلې او بيرغ يې وركړ، چې خداى برى د علي(ک) پر برخه كړ. ابى بريده وايي : زه هم په تمه وم ، چې پېغمبر اکرم به بيرغ راكړي.

14 حديث په نورو سر چينو كې : مصنّف ابن ابي شيبه : ج 6 ، ص 370 ، ح 320 ؛ مسند احمد : ‌ج 2 ، ص 168 ، ح 778اوج 2 ، ص 342 ، ح 1117 ؛ فضائل احمد : ص 47 ، ح 73اوص 141 ، ح 206 ؛ تاريخ كبير : ج 7 ، ص 263 ؛ سنن ابن ماجه : ج 1 ، ص 43 ، ح 117 ؛ مسند بزّار : ج 2 ، ص 135 ، ح 496 ؛ معجم كبير طبراني : ج 7 ، ص 77 ؛ معجم اوسط طبراني : ج 3 ، ص 151 ، ح 2307اوج 6 ، ص 368 ، ح 5785 ؛ مستدرك حاكم : ج 3 ، ص 37 ؛ دلائل النبوه : ص 463 ، ح 391 ؛ مناقب ابن مغازلي : ص 74 ، ح 110 ؛ ترجمة الامام علي من تاريخ دمشق : ج 1 ، ص 219 ، ح 260 ـ 264 .

15 حديث په نورو سر چينو كې:مسند احمد : ج 5 ، ص 353او355 ؛ فضائل احمد : ص 88 ، ح 131 ؛ سنن کبرى نسائي : ج 5 ، ص 179 ، ح 8601 ؛ مناقب كوفي : ج 2 ، ص 508 ، ح 1008 ؛ مناقب ابن مغازلي : ص 188 ، ح 224 ، اسد الغابه : ج 4 ، ص 21

16 . أخبرنا محمّد بن بشّار ، قال:حدّثنا محمّد بن جعفر، قال: حدّثنا عوف،عن ميمون أبي عبد الله:أنّ عبد الله بن بريدة حدّثه عن بريدة الأسلمي قال :لمّا كان حيث نزل رسول الله (ص) بحضرة أهل خيبر،أعطي رسول الله (ص) اللواء عمر،فنهض معه من نهض من النّاس،فلقوا أهل خيبر،فانكشف عمر و أصحابه،فرجعوا إلي رسول الله (ص) ، فقال رسول الله (ص):« لأعطين اللواء رجلاً يحبّ الله و رسوله ، و يحبه الله و رسوله». فلمّا كان من الغد تصادر أبو بكر و عمر ، فدعا عليّاً و هو أرمد فتفل في عينيه ، و نهض معه من النّاس من نهض ، فلقي أهل خيبر ، فإذا مرحب يرتجز و هو يقول : قد علمت خيبر أنّي مرحب شاك السلاح ، بطل ، مجرب أطعن أحياناً و حيناً أضرب إذا الليوث أقبلت تلهب فاختلف هو و عليّ ضربتين ، فضربه عليّ علي هامته حتّي عضّ السيف منها أبيض رأسه ، و سمع أهل العسكر صوت ضربته ، فما تتام آخر النّاس مع عليّ حتّي فتح الله له و لهم .

16- حديث : حضرت بريده اسلمي (رض) وايي:رسول اکرم چې په خيبر كې و؛ نو بيرغ يې حضرت عمر(رض) ته وركړ او حضرت عمر، چې له خيبريانو سره مخ شو، نو راوګرځېد، بيا رسول اکرم وويل: سبا به بيرغ داسې سړى ته وركړم ، چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى، چې سبا شو؛ نو حضرت ابوبكر او حضرت عمر دواړه په تمه وو، چې بيرغ به وركړي؛ خو رسول اکرم بيرغ علي(ک) ته وركړ.د علي(ک) سترګې خوږېدې،پېغمبر اکرم خپلې توكاڼې د هغه پر سترګو وموږلې او له څو تنو سره يې جګړې ته ولېږه. له خيبريانو سره،چې مخ شو؛ نو مرحب (يهودي) شعرونه ووايه: زه مرحب د خيبر پر وسلې پوره سمبال يم ، كله نېزه وهم او كله توره. زمرى چې راسره مخ شي؛نو له وېرې د لمبو په څېر لړزېږي. بيا مرحب له علي(ک) سره پر جګړه شو. علي(ک) مر حب داسې په توره پر سر وواهه چې د تورې غږ يې خلكو هم واورېد او خداى د خيبر فتح د علي(ک) پر برخه كړه.

16 حديث په نورو سر چينو كې : مصنّف ابن ابي شبيه ، ج 7 ، ص 393 ، ح 36863 ؛ مسند احمد : ج 5 ، ص 358 ؛ فضائل احمد : ص 103 ، ح 156 ؛ كتاب السنه : ص 594 ، ح 1379او1380 ؛ سنن کبرى نسائي :‌ ج 5 ، ص 178 ، ح 8600 ؛ تاريخ طبري : ج 3 ، ص 11او12 ؛ مسند شاميّين طبراني : ج 3 ، ص 347 ؛ مستدرك حاكم : ج 3 ، ص 37اوص 437 ؛ مناقب ابن مغازلي : ص 187 ، ح 222 ؛ كشف الاستار : ج 2 ، ص 338 ، ح 1814 .

17 . أخبرنا قتيبة بن سعيد ، قال:حدّثنا ]يعقوب بن عبد الرحمان الزهري[ عن أبي حازم ]سلمة بن دينار [ ، قال أخبرني سهل بن سعد أنّ رسول الله (ص) قال يوم خيبر:« لأعطين هذه الراية غداً رجلاً يفتح الله له ، يحبّ الله و رسوله ، و يحبه الله و رسوله». فلمّا أصبح الناس غدوا علي رسول الله (ص) كلّهم يرجو أن يعطي ، فقال :« أين عليّ بن أبي طالب ». فقالوا: يا رسول الله،يشتكي عينيه. قال:« فأرسلوا إليه». فأتي به ، فبصق رسول الله (ص) في عينيه و دعا له، فبرأ كأن لم يكن به وجع ، فأعطاه الراية ، فقال عليّ:« يا رسول الله ، أقاتلهم حتّي يكونوا مثلنا ؟ » قال : « انفذ علي رسلك حتّي تنزل بساحتهم ، ثمّ ادعهم إلي الإسلام و أخبرهم بما يجب عليهم من حقّ الله ، فو الله ؛ لأن يهدي الله بك رجلاً واحداً خير لك من أن تكون لك حمر النعم».

17- حديث : حضرت سهل بن سعد(رض) وايي: رسول اکرم د خيبر د جګړې پر ورځ وويل:((سبا به بيرغ داسې سړي ته وركړم، چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى.)) چې سبا شو؛ ټول خلك له رسول اکرم څخه راتاو شول او په تمه وو، چې بيرغ به وركړي. رسول اکرم وويل:((علي بن ابيطالب چېرې دى؟)) خلكو ورته وويل:رسول الله!سترګې يې خوږېږي.رسول اکرم وويل:((يو تن ورپسې ولېږئ))؛نو يو ورپسې ولاړ او علي(ک) راغى، بيا پېغمبر اکرم خپلې توكاڼې ورته پر سترګو و موږلې او دعا ورته وكړه، د علي(ک) سترګې ښې شوې، بيا يې بيرغ وركړ.علي(ک) وويل: ورسره به وجنګېږم، چې زموږ په څېر شي (مسلمانان شي) رسول اکرم ورته وويل: خپل ماموريت ته ولاړ شه او چې ورغلې؛نو اسلام ته يې راوبله او د خداى پر حق يې پوه كړه، پر خداى قسم ! كه يو سړى پر لار سم كړې؛ نو درته له سره بخنو اوښانو غوره ده.

18 . أخبرنا أحمد بن سليمان ، قال حدّثنا يعلي بن عبيد قال : حدّثنا يزيد بن كيسان عن أبي حازم [سلمة بن دينار [ ، عن أبي هريرة قال : قال رسول الله (ص): «لأدفعنّ اليوم الراية إلي رجل يحبّ الله و رسوله،و يحبه الله و رسوله». فتطاول القوم،فقال:« أين عليّ» ؟ فقالوا:يشتكي عينيه،قال، فبصق نبيّ الله (ص) في كفيّه ، و مسح بها عيني عليّ ، و دفع إليه الراية ، ففتح الله علي يديه .

18- حديث : دا حديث هم د پورتنيو حديثونو په څېر دى؛خو نسائي هغه له حضرت ابوهريره(رض) داسې نقل كړى دى : رسول اکرم وويل:(( نن به بيرغ داسې سړي ته  وركړم،چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى.)) 

17 حديث په نورو سر چينو كې : مسند احمد : ج 5 ، ص 333 ؛ فضائل احمد : ص 107 ، ح 159 ؛‌ صحيح بخاري : ج 4 ، ص 57او73اوج 5 ، ص 22او171 ، ح 3701 ؛ صحيح مسلم : ج 4 ، ص 1872 ؛ سنن سعيد بن منصور : ج 2 ، ص 178 ، ح 2472او2473 ؛ سنن ابن ابي داود : ج 3 ، ص 322 ، ح 3661 ؛ سنن کبرى نسائي : ج 5 ، ص 46 ، ح 14 ؛ مسند ابو يعلي : ج 1 ، ص 291 ، ح 94اوج 13 ، ص 522 ، ح 18اوص 531 ، ح 28 ؛ مناقب كوفي : ج 2 ، ص 507 ، ح 1007 ؛ صحيح ابن حبّان : ج 15 ، ص 377 ، ح 6932 ؛ مسند روياني : ص 124 ، ح 1023 .

18 حديث په نورو سر چينو كې : مصنّف ابن ابي شيبه : ج 7 ، ص 396 ، ح 36884؛ سنن کبرى نسائي : ج 5 ، ص 46 ، ح 15 ؛ صحيح ابن حبّان : ج 15 ، ص 379 ، ح 6923 .

19 . أخبرنا قتيبة بن سعيد قال: حدّثنا يعقوب] بن عبد الرحمان[ عن سهيل ] بن أبي صالح [ ، عن أبيه،عن أبي هريرة:أنّ رسول الله (ص) قال يوم خيبر : « لأعطين هذه الراية رجلاً،يحبّ الله و رسوله ، و يحبه الله و رسوله ، يفتح الله عليه ». قال عمر بن الخطّاب:ما أحببت الإمارة إلّا يومئذ ، فدعا رسول الله (ص) عليّ بن أبي طالب فأعطاه إيّاها و قال:«امش و لا تلتفت حتّي يفتح الله عليك». فسـار علـيّ شيئاً، ثمّ وقف ـ و ذكر قتيبة كلمة معناها ]و لم يلتفت [ ـ فصرخ:« يا رسول الله ،علام أقاتل النّاس؟»قال:« قاتلهم حتّي يشهدوا أن لا إله إلّا الله،و أنّ محمّداً رسول الله ، فإذا فعلوا ذلك فقد منعوا منك دماءهم و أموالهم إلّا بحقّها،و حسابهـم علـي الله ».

19- حديث: حضرت ابوهريره(رض)وايي:رسول اکرم د خيبر د جګړې پر ورځ وويل:((دا بيرغ به داسې سړې ته وركړم،چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى او دا جګړه به ګټي.)) دا مهال حضرت عمر(رض) وويل:(( بې له ننه مې هيڅكله د بولندويۍ شوق نۀ و كړى.))بيا رسول اکرم، علي بن ابيطالب(ک) راوغوښت او بيرغ يې وركړ او ورته يې وويل:((ځه ولاړ شه او تر هغې مه راګرځه، چې جګړه دې نۀ وي ګټلي.))علي(ک) روان شو، لږ چې ولاړ؛ ودرېد، رسول اکرم ته يې وويل: د خداى استازيه ! د څه لپاره ورسره وجنګېږم؟ رسول اکرم ورته وويل:ورسره وجنګېږه،چې پر خداى او رسول يې ايمان راوړي او كه داسې يې وكړل؛ نو څه ورته مۀ وايه،نور هغوى پوه شه او خداى.))

19 حديث په نورو سر چينو كې : مصنّف ابن ابي شبيه : ج 7 ، ص 394 ، ح 36871؛ فضائل احمد : ص 101 ، ح 153 ص 113و ص178اوص 173اوص 244و ص 173 ، ح 244 ؛ صحيح مسلم : ج 4 ، ص 1871 ، ح 6 ؛ كتاب السنه :‌ص 594 ، ح 1377او1378 ؛ سنن سعيد بن منصور : ج 2 ، ص 179 ، ح 2474 ؛ سنن کبرى نسائي : ج 5 ، ص 179 ، ح 8603 ؛ مناقب كوفي : ج 2 ، ص 502 ، ح 1005او1006 ؛ تاريخ بغداد : ج 8 ، ص 5 ، امالي طوسي : ص 52 ، ح 68 .

20 ـ أخبرنا إسحاق بن ابراهيم ، قال: أخبرنا جرير بن]عبد الحميد [ عن سهيل ] بن أبي صالح [ ،عن ابيه عن أبي هريرة قال:قال رسول الله (ص): « لأعطين الراية غداً رجلاً يحبّ الله و رسوله و يحبه الله و رسوله يفتح عليه». قال عمر: فما أحببت الإمارة قطّ الايومئذ.قال فاشرأبّ لها،فدعا عليّا فبعثه ثمّ قال:« إذهب فقاتل حتّي يفتح الله عليك و لا تلتفت». قال: فمشي ما شاء الله ، ثمّ وقف فلم يلتفت فقال:« علام أقاتل النّاس؟» قال:« قاتلهم حتّي يشهدوا أن لا إله إلّا الله و أنّ محمّداً رسول الله ، فإذا فعلوا ذلك فقد منعوا دماءهم و أموالهم إلّا بحقّها،وحسابهم علي الله » .

20- حديث : دا حديث هم د 19حديث په څېر دى. نسائي هغه په بل سند له حضرت ابوهريره(رض) راخېستى دى.

20 حديث په نورو سرچينو كې : انساب الأشراف : ج 2 ، ص 8 ، ح 11 ؛ ترجمة الامام علي من تاريخ دمشق : ج 1 ، ص 177 ، ح 222او223 .

21 . أخبرنا محمّد بن عبد الله بن المبارك قال:‌حدّثنا أبو هشام [المخزومي[‌ قال:حدّثنا وهيب ] بن خالد [ قال:حدّثنا سهيل بن أبي صالح ، عن أبيه ، عن أبي هريرة قال:قال رسول الله (ص) يوم خيبر:« لأدفعن الراية إلي رجل ] يحبّ الله و رسوله و[ يحبه الله و رسوله،و يفتح الله عليه ». قال عمر:فما أحببت الإمارة قطّ قبل يومئذ.فدفعها إلي عليّ فقال:« قاتل و لا تلتفت». فسار قريباً ، قال:« يا رسول الله علام أقاتل النّاس ؟ » قال:« علي أن يشهدوا أن لا إله ألّا الله ، و أنّ محمّداً رسول الله ، فإذا فعلوا فقد عصموا دماءهم و أموالهم منّي إلّا بحقّها،و حسابهم علي الله».

21- حديث : دا حديث هم د نولسم حديث په څېر دى . نسائي هغه له حضرت ابوهريره (رض) په بل سند نقل كړى دى. (ددې حديث سند له شلم حديث سره توپير لري .)

22 . أخبرنا العبّاس بن عبد العظيم العنبري ، قال:حدّثنا عمر بن عبدا لوهّاب قال:حدّثنا معتمر بن سليمان[بن طرخان ‌ عن أبيه،عن منصور] بن المعتمر[ عن ربعي ] بن حراش [،عن عمران بن حصين:أنّ النبيّ (ص ) قال : « لأعطين الراية رجلاً يحبّ الله و رسوله ».أو قال:‌« يحبّه الله و رسوله ».فدعا عليّاً و هو أرمد ، ففتح الله علي يديه.

22- حديث : دا حديث هم د پورته حديث په څېر دى. نسائي هغه له حضرت عمران بن حصين نه نقل كړى دى.

21 حديث په نورو سر چينو كې : مسند طيالسي : ص 320 ، ح 2441 ؛ طبقات کبرى :‌ ج 2 ، ص 110 ؛ مسند احمد : ج 13 ، ص 499 ، ح 8163اوج 14 ، ص 540 ، ح 8990 ؛ فضائل احمد : ص 101 ، ح 152 ؛ مناقب ابن مغازلي : ص 181 ، ح 217 . حديث 22 په نورو سر چينو كې : سنن کبرى نسائي : ج 5 ، ص 46 ؛ مناقب كوفي : ج 2 ، ص 501 ح 103 ؛ معجم كبير طبراني : ج 18 ، ص 227 ، ح 594 ـ 599اوص 238 ، ح 596 ـ 599 ؛ مناقب ابن مغازلي : ص 181 ، ح 216اوص 180 ، ح 215 ؛ تهذيب الكمال : ج 21 ، ص 454 .

23 . أخبرنا إسحاق بن ابراهيم ] بن راهوية [ ، قال: أخبرنا النضر بن شميل ، قال:حدّثنا يونس] بن أبي إسحاق [ ، عن أبي إسحاق ، عن هبيرة بن يريم قال:خرج إلينا الحسن بن عليّ و عليه عمامة سوداء ، فقال:« لقد كان فيكم بالأمس رجل ما سبقه الأوّلون، و لا يدركه الآخرون،و أنّ رسول الله (ص) قال : لأعطين الراية غداً رجلاً يحبّ الله و رسوله،و يحبّه الله و رسوله،فقاتل جبريل عن يمينه و ميكائيل عن يساره ، ثمّ لا ترد ـ يعني رايته ـ حتّي يفتح الله عليه ، ما ترك ديناراً و لا درهماً إلّا سبعمائة درهم أخذها من عطائه كان أراد أن يبتاع بها خادماً لأهله ».

23- حديث : حضرت هبيره بن يريم وايي: د امام علي(ک) له شهادت وروسته،حسن بن علي(رض) توره پګړۍ تړلې وه،راغى او ويې ويل:(( پرون په تاسو کې داسې سړى و،چې مقام ته يې نۀ پخوا څوك رسېدلى و او نۀ به څوك ور ورسېږي،رسول اکرم په باب يې د خيبر په جګړه كې وويل: ((سبا به بيرغ داسې سړي ته وركړم،چې خداى او رسول يې پرې ډېر ګران دى او هغه هم پر خداى او رسول يې ډېر ګران دى. په جګړه کې جبرائيل له ښي اړخ او مكائيل له كيڼ اړخ يې څاري.له يوې جګړى هم بې بري نۀ دى راستون شوى)) درهم يا دينار ترې نۀ دى پاتې.يوازې له خپل حق يې اوه سوه درهمه پاتې دي ، چې كورنۍ ته پرې خادم ونيسي. رسول اکرم وويل:((خداى به كله هم علي خوار نۀ کړ.))

حديث 23 په نورو سر چينو كې : طبقات کبرى : ج 3 ، ص 38 مصنّف ابن ابي شيبه : ج 6 ، ص 372 ، ح 32085اوج 6 ، ص 374 ، ح 32101 ؛ مسند احمد : ج 3 ، ص 246 ، ح 1719اوص 247 ، ح 1720 ؛ فضائل احمد : ص 90او91 ، ح 135او136 ؛ كتاب الزهد احمد : ص 195 ، ح 709 ؛‌ تاريخ كبير بخاري : ج 2 ، ص 362 ؛ مقتل ابن ابي الدنيا :‌ ص 92 ، ح 86او94او95 ، ح 88او90 ؛ مسند بزّار : ج 4 ، ص 178 ، ح 1339اوص 179 ، ح 1340اوص 180 ، ح 1341 ؛ الجرحاوالتعديل :‌ ج 3 ، ص 172 ؛ مناقب كوفي : ج2 ، ص 44 ، ح 530اوص 45 ، ح 531 ؛ مسند ابو يعلي :‌ ج 12 ، ص 125 ، ح 6758 ؛ تاريخ طبري :‌ ج5 ، ص 157 : معجم كبير طبراني : ج 3 ، ص 79 ، ح 2717 ـ 2720اوص 80 ، ح 2721 ـ 2725 ؛ مستدرك حاكم :‌ ج 3 ، ص 172 او. . . .

24 . أخبرنا محمّد بن المثنّي، قال حدّثنا يحيي بن حمّاد ، قال:حدّثنا الوضّاح ـ و هو أبو عوانة ـ قال : حدّثنا يحيي ] أبو بلج [ قال :‌ حدّثنا عمرو بن ميمون ، قال: إنّي لجالس إلي ابن عبّاس إذا أتاه تسعة رهط ، فقالوا:‌إمّا أن تقوم معنا و إمّا أن تخلونا يا هؤلاء ـ و هو يومئذ صحيح قبل أن يعمي ـ ، قال :‌أنا أقوم معكم.] فانتدؤوا [ فتحدّثوا فلا أدري ما قالوا، فجاء و هو ينفض ثوبه و هو يقول : أفّ و تفّ ، يعقون في رجل له عشر: 1 . وقعوا في رجل قال رسول الله (ص):« لأبعثنّ رجلاً يحبّ الله و رسوله ] و يحبّه الله و رسوله [ لا يخزيه الله أبداً ». فاستشرف ] لها [ من استشرف ، فقال : « أين علي » ؟ ] قيل : [‌ هو في الرحي يطحن . ] قال : [ « و ما كان أحدكم ليطحن » ؟ فدعاه و هو أرمد ما يكاد أن يبصر ، فنفث في عينيه ثمّ هزّ الراية ثلاثاً فدفعها إليه فجاء بصفيّه بنت حيّي . 2 . و بعث أبابكر بسورة التوبة ، و بعث عليّاً خلفه ، فأخذها منه فقال : « لا يذهب بها إلّا رجل هو منّي و أنا منه » . 3 . ] و قال لبني عمّه :‌ « أيّكم يواليني في الدنيا و الآخرة » ؟ قال : و عليّ معه جالس فقال:« أنا أواليك في الدنيا و الآخرة » . فقال : « أنت وليّي في الدّنيا و الآخرة »[ . 4 . و دعا رسول الله (ص) الحسن و الحسين و عليّاً و فاطمة،فمدّ عليهم ثوباً فقال:‌«اللهمّ هؤلاء أهل بيتي فأذهب عنهم الرجس و طهّرهم تطهيراً» . 5 . و كان أوّل من أسلم من النّاس بعد خديجة. 6 . و لبس ثوب رسول الله ( ص) و نام ] مكانه [ فجعل المشركون يرمون كما يرمون رسول الله (ص) ، و هم يحسبون أنّه نبيّ الله (ص) ، فجاء أبوبكر فقال : يا نبيّ الله . فقال عليّ : « إنّ نبيّ الله قد ذهب نحو بئر ميمون » ، فأتبعه فدخل معه الغار ، و كان المشركون يرمون عليّاً حتّي أصبح . 7 . و خرج بالنّاس في غزوة تبوك فقال عليّ:« أخرج معك » ؟فقال :‌« لا ». فبكي، فقال :‌ « أما ترضي أن تكون منّي بمنزلة هارون من موسي إلّا أنّك لست بنبيّ » ؟ ثمّ قال:‌« أنت خليفتي » يعني في كلّ مؤمن « من بعدي » . 8 ـ قال:و سدّ أبواب المسجد غير باب عليّ ، فكان يدخل المسجد و هو جنب و هو في طريقه ليس له طريق غيره. 9 . و قال:‌ « من كنت وليّه فعليّ وليّه » . 10 . قال ابن عبّاس : و قد أخبرنا الله في القرآن أنّه قد رضي عن أصحاب الشجرة ، فهل حدّثنا بعد أنّه سخط عليهم ؟ قال :‌و قال رسول الله (ص) لعمر حين قال : ائذن لي فلأضرب عنقه ـ يعني حاطباً ـ ، قال :‌ « ما يدريك ، لعلّ الله قد أطلع علي أهل بدر فقال : اعملوا ما شئتم فقد غفرت لكم » .