حضرت علي په روايتونو كې

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

حضرت علي  په روايتونو كې[سمول]

٭حضرت زيد بن ارقم ويلي: وړومبى تن چې ايمان يې راوړ علي (ك) و.

وګورئ : ١ _ابن كثير،البدايه والنهايه،باب فضايل علي ؛7ټوك،335مخ. 2 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب، 25باب، 125مخ. 3 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء، 166مخ.


٭حضرت انس بن ارقم ويلي: پېغمبر اکرم  پر دوشنبه مبعوث شو او علي  پرې پر سه شنبه ايمان راوړ.

وګورئ : 1 _ خطيب، د بغداد تاريخ، لومړى ټوك، 134مخ، (شرح حال علي ، لومړى ګڼه) 2 _ حاكم، المستدرك، 3ټوك، 112مخ (باب فضائل علي ) 3 _ ابن كثير، البدايه والنهايه، 3ټوك، 26مخ. 4 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء، 166مخ (باب ذكر علي ) 5 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة، 12باب، 68مخ او همداسې، 59باب، 335مخ. 6 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق، لومړى ټوك، 41مخ، 76حديث.


٭له حضرت انس بن مالك نه روايت دى: پېغمبر اکرم وويل : (( پرېښتو اووه كاله پر ما او علي درود ووايه  (دا ځكه چې پدې كلنو كې) پر ځمكه د څښتن پر وحدانيت  زما او له علي  پرته بل چا شهادت ورنكړ. ))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 70مخ، 116حديث، (شرح محمودي) . 2 _ ابن مغازلي؛ مناقب امير المومنين؛ 8مخ، 19حديث او په لومړى چاپ كې 14مخ . 3 _شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 12باب، 68مخ. 4 _ حافظ الحسكاني؛ شواهد التنزيل : 819، 786حديثونه.5 _ سيوطي ، اللثالي المصنوعه؛ لومړى ټوك، 169مخ او د بولاق چاپ كې 166مخ . 6 _ متقي هندي ، كنز العمال ؛ 11ټوك، 616مخ، پينځم چاپ، د موسسه الرساله بيروت چاپ.

پېغمبر او علي له يوه بله دي[سمول]

٭ پېغمبر اکرم  حضرت علي ته وويل: ((علي! تۀ له ما او زه له تا يم. )) وګورئ :1 _ حاكم ، المستدرك؛ 3ټوك، 120مخ. 2 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك،410مخ، 1505ګڼه او همداسې ؛ 3ټوك، 324مخ، 6613ګڼه. 3 _ ابن ماجه، سنن ؛ لومړى ټوك، 44مخ، 119حديث. 4 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 344مخ. 5 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك ، 124مخ، 173حديث. (شرح محمودى) . 6 _ سيوطي ، تاريخ  الخلفاء؛ 169مخ. 7 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 275حديث، 228مخ، لومړى چاپ. 8 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 67باب، 274مخ. 9 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 277مخ، او همداسې؛ 7باب،60مخ . 10 _ بخارى، صحيح بخارى؛ 5ټوك، 141مخ .(عن البراء بن عازب) . 11 _ نسائى، الخصائص؛ 19 او 51مخونه او همداسې ؛ 133 حديث، 36مخ. 12 _ ترمذي ، صحيح ترمذي؛ 13ټوك، 167مخ . (عن البراء بن عازب) . 13 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 1ټوك، 599مخ، پينځم چاپ (بيروت چاپ) .

د پېغمبر او علي شجره يوه ده:[سمول]

٭ حضرت جابر بن عبدالله وايي:له رسول الله مې واورېدل،چې حضرت علي  ته يې وويل:((  ټول خلك له  جلا جلا  ونو پېدا شوي؛خو زه او تۀ له يوې ونې پېدا شوي يو.)) بيا پېغمبر اکرم  ورته لاندې آيت واويه : "يوه ځمكه د انګورو د باغ لپاره،يوه ځمكه د غلې د كښت لپاره او يوه ځمكه د كجورو لپاره وي، چې ټول په يو شانته اوبو خړوب كېږي.(؛خو ځينې تر ځينو غوره دي)

وګورئ : 1 _ ابن مغازلي؛ مناقبو؛ 400، 90، 297حديثونه . 2 _ حمويى، فرائدالسمطين؛ څلورم باب، 17حديث . 3 _ حاكم، المستدرك؛ 2ټوك، 241مخ . 4 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 126مخ، 178حديث (شرح محمودى) . 5 _ سيوطي ، تفسير الدرالمنثور؛ 4ټوك، 51مخ او همداسې:  تاريخ الخلفاء؛ 171مخ. 6 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 37حديث، 280مخ . 7 _ حافظ الحسكاني؛ شواهد التنزيل : 396 حديث . 8 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 6ټوك، 154مخ، لومړى چاپ او همداسې؛ 11ټوك، 608مخ (موسسه الرساله بيروت ، پينځم چاپ)

علي په دنيا او اخرت كې د پېغمبر بېرغچي دى:[سمول]

٭ له حضرت جابر بن سمره روايت دى،چې پېغمبر اکرم ته وويل شول:

رسول الله!څوك به دې د قيامت پر ورځ بېرغچي وي؟ ويې ويل:(( علي بن ابيطالب ! هغه چې په دنيا كې هم زما بېرغچي دى. ))

وګورئ : ١_ابن كثير،البدايه والنهايه؛7ټوك، 33مخ (باب فضائل علي ). 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 145مخ، 209حديث . 3 _ ابن مغازلي؛ مناقب اميرالمومنين؛ 237حديث، 200مخ . 4 _ علامه اخطب خوارزمي ، مناقب؛ 250مخ. 5 _ علامه عينى، عمده القادى؛ 16 –   215 .6 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 13ټوك، 136مخ .

له حضرت علي  سره دوستي :[سمول]

٭ حضرت ابن عباس وويل چې پېغمبر اکرم وويل :((له علي سره دوستي، ګناهګانې داسې رژوي؛لكه اور چې خس سوځوي.))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 103مخ، 607حديث. 2 _ خطيب، د بغداد له تاريخ نه د احمد بن شبويه بن معين موصلى په شرح كې، 4ټوك، 194مخ، 1885ګڼه. 3 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 15ټوك، 218مخ، 1261ګڼه، 2چاپ  او بل چاپ ؛ 11ټوك، 621مخ. 4 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 279مخ، 33 حديث او همداسې : 56 باب؛ 211 او 252مخونه. 5_سيوطي ،اللثالي المصنوعه؛لومړى ټوك، 184، لومړى چاپ.


٭حضرت زيد بن ارقم وايي:د ځينو اصحابو د كورونو ورونه نبوي جومات ته پرانستېدل.يوه ورځ پېغمبر اکرم حكم وكړ،چې بې د علي  له وره نور ټول ورونه وتړئ.ځينو پدې باب (ناسمې) خبرې  وكړې .بيا پېغمبر (ص) پاڅېد او د څښتن تر ستاينې وروسته يې وويل:((ما د علي  له وره پرته د نورو د ورونو د تړولو امر وركړ؛نو په تاسوكې ځينو پکې خبرې راوايستې.پر څښتن قسم ! پخپله خوښه مې نۀ كوم ور تړلاى او نۀ خلاص كړى؛ما ته امر شوى و او ما هم پرې عمل وكړ.))

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 323 نه تر 335 حديثونه . 2 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 253مخ، 302حديث. 3 _ ابونعيم، حليه اولياء؛ د عمرو بن ميمون شرح حال، 4ټوك، 153مخ، 258حديث . 4_حاكم،المستدرك؛ 3ټوك، 125مخ،63حديث  (باب مناقب علي ) . 5 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 343مخ د حيدر آباد او بيروت چاپ . 6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 50باب، 201مخ. 7 _ بيهقي ، السنن الكبرى؛ 65مخ، 7حديث. 8 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة :  باب مناقب السبعون؛ 275مخ، 11حديث او 17باب، 99مخ.9 _ محب الدين طبري، ذخائر العقبى؛ 102مخ. 10 _ ابن حجر، فتح البارى؛ 8ټوك، 15مخ. 11 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛11ټوك، 598مخ او همداسې؛ 617مخ . د بيروت پينځم چاپ. 12 _ احمد بن حنبل، المسند؛ لومړى ټوك، 175مخ.13 _ ابن ابي الحديد ، د نهج البلاغه شرحه، 9ټوك، 173مخ. 14 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 115مخ.

پېغمبر اکرم ته د علي  مرتبه :[سمول]

٭له حضرت ابن عباس څخه روايت دى:رسول الله  حضرت ام سلمې بي بي ته وويل :((ام سلمې ! په رښتيا چې د علي غوښه زما له غوښې او وينه يې زما وينه ده او ماته داسې دى؛لكه هارون چې موسى ته و؛خو په دومره توپير چې تر ما  وروسته بل پېغمبر نۀ راځي.))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 406 حديث (او همداسې له 336 حديث نه تر 456 حديث پورې د همدى  موضوع په هکله  دي).2 _ احمد بن حنبل له المسند نه د سعد بن  ابي وقاص مسند، لومړى ټوك 177او 189مخونه او همداسې؛ الفضائل؛ 79 او 80 حديثونه . 3 _ ابن ماجه قزوينى، سنن؛ لومړى ټوك، 42مخ، 115حديث . 4 _ بخارى، صحيح ؛ 5ټوك، 81مخ، 225حديث . 5 _ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1097مخ . 6_ابونعيم، حلية الاولياء؛د شبه بن الحجاج شرح،7ټوك،194مخ . 7 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ 2ټوك، 95مخ، 15حديث، لومړى چاپ بيروت . 8 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 6باب، 56 او 153مخونه . 9_ابن مغازلي؛ مناقب؛ 33مخ، 4 او 50حديثونه او همداسې؛ لومړى چاپ ، 34مخ . 10 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 108مخ . 11 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 8ټوك، 77مخ . 12 _ ګنجي شافعي، كفاية الطالب؛ 37باب، 167مخ . 13 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 2ټوك، 3مخ، 2586حديث . 14 _ حافظ الحسكاني؛ شواهد التنزيل : 656حديث . 15_ سيوطي ،اللثالي مصنوعه؛لومړى ټوك،177مخ ، لومړى چاپ. 16 _ ابن حجر عسقلاني، لسان الميزان ؛ 2ټوك، 324مخ.

د حضرت علي  ولايت :[سمول]

٭ حضرت "عمروذى مرا" له حضرت علي  روايت كړى،چې رسول الله (ص) وويل:((دچا چې زه ولي يم؛نو علي يې هم ولي دى؛خدايه! د علي  د دوستانو دوست او د دښمنانو يې دښمن اوسه. ))

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 30مخ،532حديث. ٢ _ احمد بن حنبل،المسند؛4ټوك، 281مخ ،12 حديث  او همداسې؛ لومړى ټوك، 250مخ، 950، 961، 964 حديثونو. 3_حاكم،المستدرك؛3ټوك،110مخ،8حديث(باب مناقب علي ). 4 _ سيوطي ، تفسير الدرالمنثور؛ 2 ټوك، 327مخ  او بل چاپ؛ 5ټوك، 180مخ (د تبليغ د آيت لاندې ) او همداسې؛ تاريخ الخلفاء ؛ 169مخ. 5 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 36حديث، 18، 108، 164 مخونه. 6 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 105، 108، 164مخونه. 7 _ ابن ماجه، سنن؛ لومړى ټوك، 43مخ، 116حديث. 8 _ ابي محمد يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك،  1099مخ. 9 _ ابن كثير،البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 335، 344، 336 مخونه او همداسې پخپل تاريخ كې . 10 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 4باب،33مخ. 11 _ خطيب، د بغداد تاريخ؛ د يحيى بن محمد بن محمد ابي عمر الاخبارى شرحه، 7545ګڼه، 14ټوك، 236مخ. 12 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ 2ټوك، 108مخ، 45حديث، لومړى چاپ. 13 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ لومړى باب، 58مخ. 14 _ نسائى ، خصايص؛ 47مخ، 8حديث او همداسې؛ 94مخ، 75حديث. 15 _ ابن اثير، اسدالغابه؛ 4ټوك، 27مخ او همداسې؛ 3ټوك، 321مخ اوهمداسې؛ 2ټوك، 397مخ. 16 _ ترمذي، صحيح؛ 5 ټوك، 632مخ، 3712حديث.

له علي  سره دوستي جنت ته د ننوتولو جواز دى:[سمول]

٭ حضرت ابن عباس وويل:پېغمبر اکرم ته مې وويل:رسول الله! آيا  له اوره د ژغورل کېدو لپاره جواز شته؟ راته يې وويل :هو! ورته مې وويل: څه دى ؟ ويې ويل : (( له علي  سره دوستي. ))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 104مخ، 608حديث او همداسې؛ 2ټوك، 243مخ، 753حديث. 2 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 156حديث او 119، 131، 224مخونه. 3 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 56باب، 211مخ او همداسې؛ 37باب، 133، 245، 301مخونه . 4 _ سيوطي ، اللثالي المصنوعه؛ لومړى ټوك، 197مخ، لومړى چاپ. 5 _ محب الدين طبري، رياض النضره؛ 2ټوك، 177، 211، 244مخونه .

د قيامت پر ورځ د علي د دوستۍ پوښتنه كېږي:[سمول]

٭ حضرت ابوذر غفاري وويل:حضرت پېغمبر اکرم وويل:(( د قيامت پر ورځ به د بنى آدم قدمونه پورته نشي تر څو ترې د څلور څيزونو پوښتنه نۀ وي شوي؛د علم په هکله چې آيا عمل يۍ پرې كړى او كه نۀ؟ د مال په هکله، چې له كومه يې راوړى او چېرته يې لګولى دى او له اهلبيتوسره د دوستۍ په هکله.))  پوښته ترې وشوه: رسول الله!ستا اهلبيت څوك دي؟ رسول الله پر خپل لاس حضرت علي  ته اشاره وكړه.

وګورئ : 1 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 911باب، 324مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال اميرالمومنين من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 159مخ، 644حديث . 3 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 32باب، 124مخ او همداسې؛ 37باب او 133 او 271مخونه . 4 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 10ټوك، 346مخ . 5 _ ابن مغازلي، مناقب؛  120مخ،157حديث،لومړى چاپ. 6 _ حمويى، فرائدالسمطين؛ 62باب، 574حديث. 7 _ خوارزمي ، مقتل؛ لومړى ټوك، 4فصل، 42مخ، لومړى چاپ.


٭ حضرت ابن عباس وايي:رسول الله ته يې سور كړى چرګ راوړ؛نو و يې ويل:(( پالونکيه! هغه سړى راولېږه،چې پر څښتن او رسول يې ګران دى)) (چې چرګ راسره په شريكه وخوري) بيا حضرت علي راورسېد او رسول الله وويل:((خدايه تۀ يې مل شې. (او له حضرت علي  سره يې يوځاى چرګ وخوړ)

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 631مخ، 622حديث او همداسې؛ 2ټوك، 609 نه تر 642حديثونه (شرح محمودي ) . 2 _ ابن مغازلي؛ مناقب ؛ 156مخ، 189حديث، لومړى چاپ. 3 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 8باب، 62مخ. 4 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 351مخ. 5 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك،130مخ (باب فضائل علي ) .6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 33باب، 148مخ. 7 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ د ابي الهندي  شرحه، 4ټوك، 583مخ، 10703ګڼه او همداسې؛ د اسلام تاريخ ، 2ټوك، 197مخ. 8 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 125مخ او همداسې ؛ 5ټوك، 199مخ. 9 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ د طفران بن الامام حسن بن الفيروزان الدينورى شرحه؛ 9ټوك، 369مخ، 4944ګڼه. 10 _ ابونعيم، حليه الاولياء؛ 6ټوك، 339مخ. 11 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ د حضرت علي  شرحه؛ 2 ټوك، 142مخ (د بيروت لومړى چاپ ) . 12 _ خوارزمي  ، مناقب؛ 9فصل، 64 مخ. د تبريز چاپ او همداسې؛  دويم  چاپ ، 59 مخ. 13 _ ابن اثير ، اسدالغابه ؛ د امير المومنين شرحه؛ 4ټوك، 3مخ . 14 _ طبراني، مجمع الكبير؛ مسند حضرت انس بن مالك؛ لومړى ټوك، 39مخ. 15 _ نسائى، خصايص؛ 21مخ، 12حديث.

له پېغمبر سره مينه د حضرت علي دوستي ده:[سمول]

٭ حضرت جابر وايي: موږ په جومات كې ناست وو،چې پېغمبر اکرم  د علي لاس يې په لاس كې نيولې و؛راننوت او و يې ويل :(( آيا تاسې هغوى نۀ ياست چې فكر كوئ چې له ما سره مينه لرئ؟ )) ورته وويل شو:هو! د څښتن استازيه! (موږ  درسره مينه لرو).پېغمبر اکرم وويل :(( هغه به دروغ وايي چې له ماسره مينه لري؛ خو لدې  سړي ( علي) سره به كينه او دښمني لري.

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق، 2ټوك، 185مخ، 664حديث (شرح محمودى) . 2_ ذهبي، ميزان الاعتدال، لومړى ټوك، 536مخ، 2007ګڼه . 3 _ ابن كثير، البدايه و النهايه، 7ټوك، 355مخ . 4 _ حاكم، المستدرك، 3ټوك، 130مخ . 5 _ شيخ سيلمان قندوزي حنفي، ينابيع المودة، 4باب، 31مخ.6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب، 88باب، 319مخ . 7 _ ابن حجر عسقلاني، لسان الميزان، 2ټوك، 109مخ.8 _ سيوطي ، جامع التفسير، 2ټوك، 479مخ.

مومنان د علي دوستان او منافقين يې دښمنان دي:[سمول]

٭ زر بن جيش وايي:له حضرت علي مې واورېدل،چې ويې ويل: قسم پر هغه څښتن چې دانه يې راوټوكوله او مخلوقات يې پېدا كړل،چې د پېغمبر اکرم  راسره ژمنه وه چې مومنان به مې دوستان او منافقان به مې دښمنان وي.

وګورئ : 1 _ احمد بن حنبل، المسند، د علي  مسند، لومړى ټوك، 95مخ، 731حديث او بل چاپ؛ 204مخ او همداسې د لومړي چاپ، لومړى ټوك، 84مخ، 642حديث. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 190مخ، 674حديث . 3 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 190مخ، 225حديث، لومړى چاپ. 4 _ خطيب، د بغداد تاريخ؛ د ابي علي  بن هشام حربى شرحه، 14ټوك، 426مخ. 5 _ بلاذري ،انساب الاشراف؛ د علي  شرحه، 2ټوك، 97مخ، 20حديث، او همداسې؛ 152مخ، 158حديث. 6 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 129مخ. 7 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 355مخ. 8 _ ابي محمديوسف بن عبدالله،استيعاب؛ 3ټوك، 1100مخ، 9 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 3باب، 68مخ.10 _ ابن ماجه قزوينى،سنن؛لومړى ټوك، 42مخ، 114حديث. 11 _ شيخ سيلمان قندوزي حنفي، ينابيع المودة : 6باب، 52مخ او همداسې 252مخ.


٭ حضرت عبدالله بن اسعد بن زراره وايي،چې پېغمبر اکرم وويل:(( پر هغه شپه چې معراج ته ولاړم او د څښتن خدمت ته ور ورسېدم؛نو د علي  په هکله يې راته درې مطلبونه وويل:د مسلمانانو ښاغلى،د پرهېزګارانو مشر او د عبادت كوونكيو مشر دى، چې تندى يې له پاكۍ ځلېږي . ))

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 256مخ، 772حديث او همداسې 259 مخ (شرح محمودى). 2 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 64مخ، 211ګڼه . 3 _ ابن مغازلي؛ مناقب ؛ 104مخ، 146 او 147 حديثونه . 4 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 121مخ . 5 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 138مخ، 99حديث . 6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 45باب، 190مخ . 7 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 245مخ اوهمداسې؛ 56باب، 213مخ . 8 _ حافظ ابي نعيم، حليه الابصار؛ لومړى ټوك، 63مخ . 9 _ خوارزمي ، مناقب؛ 229مخ . 10_ابن اثير، اسدالغابه؛لومړى ټوك، 69مخ او 3ټوك، 116مخ . 11 _ متقي هندي ، كنزا لعمال؛ 11ټوك، 620مخ.

پېغمبر او علي پر بندګانود څښتن حجتونه دي:[سمول]

٭ حضرت انس وايي: پېغمبر(ص) وويل:(( زه او علي  پر بندګانو دڅښتن حجتونه يو. ))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 272مخ، له 793 نه تر 796حديثونو پورې  ( د محمودي شرح) . 2_خطيب،د بغداد تاريخ ؛د محمدبن اشعث شرحه؛ 2ټوك، 88مخ . 3 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 45 او 197مخونه، 67 او 234حديثونه، لومړى چاپ . 4 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 4ټوك، 128مخ، 8590ګڼه . 5 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 284مخ، 57حديث.6_ابن عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1091مخ .7_سيوطي،اللئالي مصنوعه؛لومړى ټوك، 189مخ ، لومړى چاپ.

د پېغمبر انو ځانګړنې:[سمول]

٭ له ابوالحمراء روايت شوى،چې پېغمبراکرم وويل:((كه څوك غواړي، چې د حضرت آدم  علم،د حضرت نوح پوهه،د حضرت ابراهيم حلم او د حضرت يحيى بن زكريا زهد او د موسى بن عمران ننګياليتوب وويني؛نو علي ته دې  وګوري . )) (دا ټولې ځانګړنې په حضرت علي كې راټولې شوې دي )

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 280مخ، 804حديث . 2 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 253مخ. 3 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 23باب، 121مخ. 4 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 212مخ، 256حديث، لومړى چاپ. 5 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 356مخ . 6 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 4ټوك، 99مخ، 8469مخ. 7 _ ابن ابي الحديد، د نهج البلاغه شرحه؛ د المختار شرح (147)، 2ټوك، 449مخ، لومړى چاپ. 8 _ حمويى، فرائد السمطين؛ 35باب، 142حديث.

تر ټولوغوره انسان :[سمول]

له حذيفه بن يمان څخه روايت دى،چې پېغمبر اکرم  وويل:(( علي تر ټولو غوره انسان دى؛چا چې ددې خبرې له منلو سر وغړو؛نوكافر دى. ))

وګورئ :1 _ خطيب، د بغداد تاريخ  كې د الرجل له ترجمې نه، 3ټوك، 192مخ، 1234ګڼه. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 444مخ، 955حديث. 3 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 62باب، 244مخ. 4 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ شرح حال امير المومنين؛ 2ټوك، 103مخ، لومړى چاپ (بيروت) . 5 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 56باب، 212مخ.6 _ حمويى، فرائد السمطين؛ 30باب، 127حديث.7 _ سيوطي ، اللثانى مصنوعه؛ لومړى ټوك، 169 – 170 مخونه، لومړى چاپ.8 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 625مخ، پينځم چاپ.

د نېکمرغه لارويان هم نيک مرغه وي:[سمول]

٭ له حضرت علي روايت دى،چې پېغمبر اکرم وويل:((علي!د قيامت پر ورځ به يوه ډله له قبرونو راووځي،چې رڼى جامې به يې پر تن وي او د رڼا پر اوښانو چې پر سرو ياقوتو به پوښل شوې وي،سواره وي او پرېښتې به يې د محشر ميدان ته راوړي.)) بيا حضرت علي ورته وويل: تبارك الله! دا قوم به څومره پر څښتن ګران وي! پېغمبر اکرم  ورته وويل:((علي! هغه تۀ او ستا لارويان دي چې زما لپاره له تاسره مينه لري او له ما سره د څښتن د رضا لپاره مينه لري.))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 346 او 846مخونه (د محمودي شرح). 2 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 86باب، 313مخ. 3 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ د فضل بن غانم شرحه؛ 12ټوك، 358مخ، 215حديث. 4 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 10ټوك، 21مخ او 9ټوك، 173مخ. 5 _ ابن مغازلي؛ مناقب ؛ 269مخ، 339حديث، لومړى چاپ. 6 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ د اميرالمومنين شرحه؛ 2ټوك، 182مخ، 215حديث، لومړى چاپ . 7 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 281مخ، 45حديث او همداسې؛ 13باب، 72مخ او باب الموده التاسع، 306مخ. 8 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 421مخ، 1551ګڼه. 9 _ حافظ الحسكاني؛ شواهد التنزيل : 107حديث كې د سوره بقره تر څلورم آيت لاندې . 10 _ طبراني، مجمع الزوايد؛ د ابراهيم المكنى بابي رافع شرحه؛ لومړى ټوك، 51مخ.

څښتن به حضرت علي مهمو دندو ته ټاكه :[سمول]

٭ زيد بن يثيع وايي چې پېغمبر اکرم حضرت ابوبكر د برائت له سورت سره (مکې  ته) ولېږه (چې د مکې  مشركينو ته يې ولولي) بيا يې ورپسې حضرت علي ورولېږه(او حضرت علي ترې سورت واخېسته)حضرت ابوبكر چې راستون شو؛نو و يې ويل:د څښتن استازيه! زما په هکله  درباندې وحې نازله شوې ده؟ پېغمبر اکرم ورته وويل:(( نۀ؛خو د څښتن له اړخه راته حکم وشو چې زه پخپله او يا څوك چې له ما  وي، دا آيت تبليغ كړي . ))

وګورئ :1 _ بلاذري، انساب الاشراف؛ د اميرالمومنين شرحه؛ 2ټوك، 155حديث، 164حديث، لومړى چاپ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال اميرالمومنين من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 376مخ، له 871نه تر 873حديثونه . 3 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 5ټوك، 37مخ او 7ټوك، 35مخ . 4_احمدبن حنبل،المسند؛ لومړى ټوك، 318مخ، 1296حديث.5 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 221مخ، 267حديث . 6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 62باب، 254مخ.7_ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ينابيع المودة؛  18باب،101مخ.8 _ ترمذي، سنن؛ 13ټوك، 169مخ (باب مناقب علي ).

په حضرت علي  پسې تلل  واجب او مخ ته كتل يې عبادت دى:[سمول]

٭ حضرت ابوذر غفاري وايي:پېغمبر اکرم وويل:(( په تاسوكې (پدې امت كې) د حضرت علي سارى دكعبې غوندې دى،چې ورپسې تګ واجب او كتل ورته عبادت دى . ))  

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال امير المومنين من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 406مخ، 905حديث. 2 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 172مخ. 3 _ ابن اثير،اسدالغابه؛ 4ټوك، 31مخ. 4_ ابن مغازلي؛مناقب؛ 106مخ ،149حديث او 7مخ، 100حديث . 5 _ حمويى، فرائدالسمطين؛ لومړى ټوك، 182مخ. 6 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 141مخ، 113حديث. 7 _ ابونعيم، حلية الاولياء؛ د اعمش شرح حال، 5ټوك، 58مخ. 8_ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 34باب، 161 او 160مخونه. 9 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 358مخ. 10_ ذهبي، ميزان الاعتدال؛4ټوك، 127مخ،8590ګڼه او همداسې؛ لومړى ټوك، 507مخ، 1904ګڼه.

حكمت لس برخې دي،چې  نهه يې[سمول]

حضرت علي ته ور كړل شوي دي[سمول]

٭ له علقمه روايت دى چې عبدالله "ابن مسعود" وويل: له پېغمبر اکرم سره وم، چې د حضرت علي  په هکله  ترې پوښتنه وشوه. پېغمبر(ص) ورته وويل : (( حكمت په لسو برخو وويشل شو،چې نهه يې علي ته وركړل شوى او يوه برخه يې خلكو ته.))

وګورئ :1 _ ابونعيم، حلية الاولياء، د امير المومنين شرح حال؛ لومړى ټوك، 64مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امير المومنين من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 481مخ، 999حديث (د محمودي شرح). 3 _ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1104مخ، 1855حديث.4 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 58مخ او په بل چاپ كې 124مخ.5 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 286مخ، 328حديث، لومړى چاپ.6 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 282مخ، 47حديث . 7 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 59باب، 226مخ او همداسې؛ 292 او 332مخونه. 8 _ حموئى، فرائد السمطين؛ 10باب ، 76حديث.

پېغمبر (ص) د علم ښار او علي يې ور دى :[سمول]

٭ پېغمبر اکرم  وويل:(( زه د علم ښار يم او علي  يې ور دى؛كه د چا علم په كار وي؛نو د ښار له وره دې راننوځي. ))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، شرح حال اميرالمومنين من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 464مخ، 984حديث ( د محمودي شرح) .2 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛80مخ، 120حديث، لومړى چاپ. 3 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 107 او 170مخونه او همداسې؛ جامع التفسير، 2705حديث. 4 _ حاكم ، المستدرك؛ 3ټوك، 126مخ. 5 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 153مخ او د مناقب السبعون باب ؛ 278مخ، 22حديث او 14باب، 75مخ. 6 _  خطيب، د بغداد تاريخ ؛ د عبدالسلام بن صالح ابي الصلت الهروى په شرح كې، 11ټوك، 49 _ 50 مخونه، 5728ګڼه. 7 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 58باب، 221مخ . 8 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 415مخ، 1525ګڼه. 9 _ ابي محمد يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1102مخ، 1855حديث. 10 _ حافظ ابن نعيم، حلية الاولياء؛ لومړى ټوك، 64مخ. 11_ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 359مخ. 12 _ خوارزمي ، مقتل؛ 4فصل، 43مخ.

حضرت علي  د پېغمبر (ص) وصي او وارث دى:[سمول]

٭ ابي بريده له خپل پلاره روايت كوي،چې پېغمبر اکرم وويل:(( هر پېغمبر يو وصي او وارث لري، چي زما وصي او وارث علي دى. ))

وګورئ : 1 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 201مخ، 238حديث، لومړى چاپ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام حضرت علي  من تاريخ دمشق؛ 3ټوك، 5ټوك، 1022حديث (دمحمودى شرحه). 3 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 4ټوك، 127 او 128مخونه، 8590ګڼه. 4 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 62باب، 260مخ . 5 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 113مخ او همداسې؛ 7ټوك، 200مخ. 6 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 15باب، 90 او 295مخ.7 _ سيوطي ، اللثالي المصنوعه؛ لومړى ټوك، 186مخ، لومړى چاپ (د بولاق چاپ) . 8 _ حافظ الحسكاني؛ شواهد التنزيل : د بقره د سورت د 30آيت د تفسير لاندې . 9 _ حموئى، فرائدالسمطين؛ 52باب، 222حديث.10 _ خوارزمي ، مناقب؛ 14فصل، 88مخ، 22حديث.

له حضرت علي او يارانو سره يې مينه د څښتن امر دى:[سمول]

٭ حضرت سليمان بن بريده له خپل پلاره روايت كړى،چې پېغمبر اکرم  راته وويل:(( په رښتيا چې څښتن راته امر كړى،چې له څلور تنو سره مينه و لرم.))  ورته مې وويل:هغوى څوك دي؟ ويې ويل :(( علي،مقداد،سلمان او ابوذر.))

وګورئ :1 _ ابن عساكر، تاريخ دمشق؛ د مقداد په شرح كې، 100مخ او همداسې؛ ترجمه امام علي ؛ 2ټوك، 172مخ، 658حديث . 2 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 130 او 137مخونه .3 _ ابن ماجه قزوينى، سنن؛ لومړى ټوك، 66مخ، 149حديث.4 _ ابونعيم، حلية الاولياء؛ لومړى ټوك، 172مخ، 28ګڼه او لومړى ټوك، 190مخ .5 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 12باب، 94مخ (يواځې دحضرت علي  نوم يې راوړى دى ) . 6 _ هيثمي ، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 155مخ. 7 _ ابن مغازلي؛ مناقب ؛ 290مخ، 331حديث . 8 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 59باب، 337مخ، 5حديث. 9 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 169مخ.10 _ بخارى، پخپل تاريخ كې د ابي ربيعه ايادى شرحه؛ 271ګڼه، 31مخ .

حضرت علي له حق او حق هم له حضرت علي سره دى:[سمول]

٭ د حضرت ابوذر غفاري غلام ابوثابت وايي: له حضرت ام سلمې بي بي كره ولاړم چې حضرت علي  يې په ژړا كې يادوه او ويل يې:له رسول الله مې واورېدل چې ويې ويل:((حضرت علي له حق او حق هم له حضرت علي سره دى.دوى دواړه له يو بله نۀ بېلېږي،څو د قيامت پر ورځ يې د حوض كوثر تر غاړې ووينم. ))

وګورئ :1 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 244مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امير المومنين من تايخ دمشق؛ 3ټوك، 119مخ، 1162حديث. 3 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 124مخ، 61حديث. 4 _  شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 20باب، 104مخ.5 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ 14ټوك، 321مخ، 7643ګڼه . 6 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 321مخ. 7 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 135مخ. 8 _ خوارزمي ، مناقب؛ 223مخ. 9 _ ترمذي، سنن؛ 13ټوك، 166مخ، 3حديث. 10 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 621 او 643 مخونه (پينځم چاپ – بيروت).

حضرت علي  له قرآن او قرآن له حضرت علي سره دى:[سمول]

٭ له حضرت ام سلمې بي بي روايت دى،چې ويې ويل:له پېغمبر اکرم نه مې واورېدل چې ويې ويل:((علي له قرآن او قرآن له علي سره دى او دوى دواړه له يو بله نۀ بېليږي،څو د حوض كوثر تر غاړې ماته راشي. ))

وګورئ : 1 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 124مخ. 2 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 20باب، 103مخ. 3 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 134مخ. 4 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 173مخ. 5 _ متقي هندي ، كنزالعمال،؛ 11ټوك، 603مخ، پينځم ټوك.

له حضرت علي لاروي:[سمول]

٭ حضرت ابي ليلي غفاري وايي،چې له رسول الله مې واورېدل،چې ويې ويل:(( تر ما وروسته به فتنې رامنځ ته شي؛نو پداسې وخت كې په علي پسې ولاړ شئ .په رښتيا چې هغه لومړى تن دى،چې د قيامت پر ورځ به ما ويني او له ما سره به ستړي مۀ شي كوي.په اسمانوكې به زما په څنګ كې وي او هغه د حق او باطل بېلونكى دى. ))

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي   من تاريخ دمشق؛ 3ټوك، 123مخ، 1164حديث. 2 _ ذهبي، ميزان الاعتدال، 2ټوك؛ 3مخ، 2587ګڼه او همداسې ؛ لومړى ټوك 188مخ، 740ګڼه. 3 _ شيخ سليمان قندوزيحنفي، ينابيع المودة : 43باب، 193 او 152مخونه . 4 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 44باب، 188مخ. 5 _ طبراني، معجم الكبير؛ د ابي انيع مسند؛ لومړى ټوك، 51مخ . 6 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 612مخ.

حضرت علي  د قرآن حقيقي ملاتړى دى:[سمول]

٭ حضرت ابي سعيد وايي،چې له پېغمبراکرم نه مې واورېدل چې ويې ويل: ((په تاسې كې يو تن شته،چې د قرآن د باطني حكم له مخې به جنګيږي؛لكه زه چې له مشركينو سره د قرآن د ظاهري حكم له مخې جنګېږم.))حضرت ابوبكر وويل:رسول الله! آيا  هغه زه يم؟ پېغمبر اکرم  وويل :(( نۀ ! هغه، هغه دى چې اوس څپلۍګنډي.))حضرت ابوسعيد وويل:پېغمبر اکرم دا خبره پداسې حال كې وكړه، چې پېغمبر(ص)خپلې څپلۍ حضرت علي ته د ګنډلو لپاره وركړې وې.

وګورئ :١ _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 361مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 3ټوك، 130مخ، 1171حديث. 3 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 122مخ، 53حديث. 4 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 298مخ،341حديث،لومړى چاپ. 5 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 5ټوك، 186مخ او 6ټوك، 244مخ او 9ټوك، 133مخ. 6 _ ابن ابي الحديد، د المختار په شرح كې له نهج البلاغه نه؛ 3ټوك، 206مخ. 7 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 173مخ. 8 _ حافظ او ابونعيم، حلية الاولياء؛ لومړى چاپ، 67مخ. 9 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ لومړى ټوك، 134مخ. 10 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 94باب، 333مخ او بل چاپ ؛ 191مخ. 11_شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة :247مخ او11باب،67مخ.

له ناكثينو،قاسطينو او مارقينو سره جګړه:[سمول]

٭ حضرت علي(ک)وويل:پېغمبر اکرم راته د ناكثينو،قاسطينو او مارقينو د وژلو امر كړى دى.

وګورئ :١ _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 7ټوك، 238مخ او همداسې؛ 5ټوك، 186مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 3ټوك، 158مخ، 1195حديث.  3 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 305 او 362مخونه . 4 _ ابيعمر يوسف بن عبدالله،استيعاب؛ 3ټوك، 1117مخ، 1855حديث.5 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ 8ټوك، 340مخ،4447 ګڼه. 6 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 271مخ، 1014ګڼه او 410مخ، 1505ګڼه. 7 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 139مخ، 107حديث. 8 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 43باب، 152مخ.9 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 37باب، 167مخ.10 _ ابن ابي الحديد، د المختار په شرح كې ، نهج البلاغه؛ 3ټوك، 207مخ.

د پېغمبر(ص) ځوځات له علي (ك) زيات شوى :[سمول]

٭ له حضرت جابر نه روايت دى،چې پېغمبر وويل:((په رښتياچې د هر پېغمبر ځوځات له همغه پېغمبره وي؛خو څښتن به زما ځوځات له علي زياتوي.))

وګورئ : ١_ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 62باب، 379مخ او همداسې؛ 79مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 159حديث، 643حديث. 3 _ هيثمي ، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 172مخ. 4 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 277مخ، 20حديث. 5 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 49مخ. 6 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 600مخ.

پېغمبر(ص) د اهلبيتود دښمنانو دښمن او د دوستانو يې دوست دى :[سمول]

٭حضرت زيد بن ارقم وايي:

رسول الله حضرت علي، حضرت فاطمې بي بي،امام حسن او امام حسين ته وويل: (( زه له هغوى سره دښمن يم،چې له تاسو سره دښمن وي او له هغوى سره دوست يم، چې له تاسې سره دوست وي. ))

وګورئ : ١ _شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ينابيع المودة : 444مخ . 2 _ حاكم،المستدرك؛ 3ټوك، 149مخ. 3 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 169مخ . 4 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 93باب، 329مخ. 5 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 175 – 176مخونه، 712ګڼه. 6_ابن ماجه قزوينى، سنن؛ لومړى ټوك، 52مخ، 145حديث. 7 _ متقي هندي ، كنز العمال؛ 12ټوك، 97مخ.


له علي بېلتون له پېغمبره (ص) بېلتون دى[سمول]

٭ حضرت ابوذر غفاري وايي:پېغمبر اکرم  وويل:((علي! څوك چې له ما بېل شو؛نو له څښتنه بېل شوى وي او څوك،چې له تا بېل شي؛نو له ما به بېل شوى وي.))

وګورئ :١ _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 142 او 146مخونه. 2 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 2ټوك، 49مخ، 2779حديث. 3 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 364مخ. 4 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 268مخ، 789حديث. 5 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 44باب، 189مخ. 6 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 614مخ، پينځم ټوك – بيروت .

د حضرت علي دوستان نېكمرغه او دښمنان يې بدمرغه دي :[سمول]

٭ ابن مريم ثقفي وايي:له عمار ياسر څخه مې واورېدل:د څښتن له رسوله مې واورېدل:حضرت علي ته يې وويل:((هغه انسان څومره نېكمرغه دى، چې له تا سره مينه لري او تا تصديقوي ا و هغه انسان څومره بدمرغه دى ، چې له تاسره دښمن دى او تا په دروغو ګڼي . ))

وګورئ : 1 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 135مخ.2 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 356مخ.3 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : لومړى جز، 252مخ. 4 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 3ټوك، 118مخ، 5803ګڼه.5 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 211مخ، 705حديث. 6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 46باب، 192مخ. 7 _ متقي هندي ، كنزا لعمال؛ 11ټوك، 623مخ، پينځم چاپ.

په دنيا او اخرت كې د رسول الله ورور:[سمول]

٭ ابن عمر وايي:رسول الله علي ته وويل :(( تۀ په دنيا او آخرت كې زما ورور يې. )

وګورئ :1_ ذهبي؛ ميزان الاعتدال:لومړى ټوك، 421مخ،  1552ګڼه. 2 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 170مخ. 3 _ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب ؛3ټوك،  1099مخ. 4 _ ابن كثير،البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 336مخ. 5 _ متقي هندي  ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 598مخ،  پينځم ټوك – بيروت .

علي پر څښتن او استازي يې ګران دى:[سمول]

٭ پېغمبر اکرم د خېبر پر ورځ وويل :((سبا به بېرغ داسې سړي ته وركړم، چې پر څښتن او استازي يې ګران دى او پر هغه هم څښتن او استازې يې ګران دي؛له جګړې نۀ تښتي او څښتن به دا برى د هغه په لاس د مسلمانانو په برخه كړي.))؛( چې سبا شو)؛يو يې په حضرت علي پسې ولېږه او بېرغ يې وركړ.

وګورئ : 1 _ ابيعمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1099مخ، 1855حديث. 2 _ حافظ ابي نعيم، حليه الاوليا؛ لومړى ټوك، 62مخ. 3 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 337مخ. 4 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 14باب، 98مخ. 5 _ سيوطي ،  تاريخ الخلفاء؛ 168مخ. 6 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛لومړى ټوك، 94مخ، 12حديث. 7 _ بخارى، صحيح؛ 5ټوك، 79مخ، 220حديث. 8 _ ابن ماجه ، سنن؛ لومړى ټوك، 43مخ، 117حديث. 9 _ متقي هندي ، كنزا لعمال؛ 13ټوك، 121مخ.

علي هادي او مهدي دى او لار يې سمه ده:[سمول]

٭ له حضرت حذيفه روايت دى،چې رسول الله وويل:((كه د علي ولايت او رهبري مو ومنله؛نو علي هدايت شوى او د سمې لارې ښوونکى دى.))

 او په بل روايت كې راغلي،چې پېغمبر اکرم وويل:((كه د علي  ولايت مو ومانه ؛نو هغه به مو په نېغې لارې سم كړي.))

وګورئ : 1 _ ابيعمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1114مخ، 1855حديث. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 3ټوك، 68مخ، 1110حديث. 3 _ حافظ ابونعيم، حلية الاولياء ؛ لومړى ټوك، 64مخ. 4 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 361مخ. 5 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ 2ټوك، 102مخ، 34حديث.6 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ 11ټوك، 47مخ، 5728ګڼه. 7 _ حاكم،المستدرك؛ 3ټوك، 142مخ.8 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 612مخ.


٭ له حضرت ابي الحمراء روايت دى:اوه مياشتې په مدينه كې وم او هره ورځ به رسول الله د حضرت فاطمې بي بي د كور مخ ته درېده او ويل يې: (( الصلاة؛انما يريدالله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا. ))

وګورئ :  1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 320 – 322 حديثونه. 2 _ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1114مخ، 1855حديث. 3 _ حافظ ابونعيم، حلية الاولياء؛ لومړى ټوك، 64مخ. 4 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 361مخ. 5 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ 2ټوك، 102مخ، 34حديث.6 _ خطيب، شرح حال ابي الصلت الهروى، تايخ بغداد؛ 11ټوك، 47مخ، 5728ګڼه . 7 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 142مخ. 8 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 612مخ.

علي ځورونکى د پېغمبر ځورونکى دى:[سمول]

٭ له عمرو ابن شاس روايت دى،چې له پېغمبر اکرم نه يې اورېدلي:(( څوك چې علي ازاروي؛ په رښتيا چې زه به يې آزار كړى يم.))

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي من تاريخ دمشق؛ لومړى ټوك، 388مخ، 495حديث .2 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 122مخ . 3 _ شيخ سليمان قندوزي، ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 275مخ، 9حديث. 4 _ احمد بن حنبل ، المسند؛ 3ټوك، 483مخ،  لومړى چاپ. 5 _ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك، 1101مخ، 1855حديث او 1183مخ. 6 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 68باب، 276مخ. 7 _ بلاذري ، انساب الاشراف؛ 2ټوك، 146مخ، 147حديث، لومړى چاپ – بيروت. 8 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 172مخ. 9 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 601مخ،  پينځم چاپ – بيروت.

په جنت كې له پېغمبر اکرم سره د يوځاى كېدو شرط[سمول]

د علي  د ولايت منل دي :[سمول]

٭ له حضرت زيد بن ارقم څخه روايت دى،چې پېغمبر اکرم وويل:((څوك، چې غواړي،مرګ او ژوند يې زما غوندې وي او په هغه جنت كې مېشت شي، چې څښتن يې راسره ژمنه کړى ده؛نو له علي سره دې مينه ولري؛ په رښتيا چې هغه به مو هېڅكله پر كږه لار  يو نسي.))

وګورئ :1 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 128مخ. 2 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 43باب، 149 – 150مخونه. 3 _ حافظ  ابونعيم ، حلية الاولياء؛ لومړى ټوك، 86مخ. 4 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 11ټوك، 611مخ .


٭ عثمان بن صهيب له خپل پلاره روايت كړى،چې و يې ويل:علي وويل: پېغمبر اکرم  راته وويل:(( په پخوانيو خلكو كې تر ټولو بدمرغه انسان څوك و؟ ))  ورته مې وويل: هغه چې (د حضرت صالح) اوښ يې چو كړ. (( راته يې وويل : رښتيا دې وويل؛خو په اوسنيو كې تر ټولو بدمرغه انسان څوك دى؟))ورته مې وويل:نۀ پوهېږم،د څښتن استازيه!(پخپل لاس يې راته اشاره وكړه) او ويې ويل : (( هغه چې تا به پر سر وهي. ))

وګورئ : 1 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي من تاريخ دمشق؛ 3ټوك، 282مخ، 1371حديث . 2 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 324 مخ.3 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 136مخ. 4 _ شيخ سلميان قندوزي حنفي، ينابيع المودة : 59باب، 339 او 216مخونه . 5 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 13ټوك، 190مخ. 6 _ ګنجي شافعي، كفاية الطالب؛ 463مخ. 7 _ سيوطي ، تاريخ الخلفاء؛ 173مخ . 8 _ خطيب، د بغداد تاريخ ؛ لومړى ټوك، 135مخ.


٭ له حضرت ابن عباس څخه روايت دى،چې پېغمبر اکرم وويل :(( كه ونې قلمونه،سمندرونه رنګ، پيريان حسابګر او انسانان ليكوونكي شي؛ نو و به  نشي كړاى چې د علي  بن ابيطالب فضايل وشمېري. ))

وګورئ : 1 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 62باب، 251مخ. 2 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 286مخ، 70حديث.


٭ له حضرت انس بن مالك نه روايت دى،چې پېغمبر اکرم علي ته وويل : ((تة به تر ما وروسته زما امت ته هغه څه بيانوې،چې پكې اختلافات لري.))

وګورئ :1 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 122مخ. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 484مخ، 1005حديث . 3_حافظ ابن نعيم،حلية الاولياء؛لومړى ټوك،63–64 مخونه .

٭ رسول الله وويل:((زه د  ونې  مثال لرم،چې ريښې يې په جنت كې ښخې دي چې فاطمه يې ډډ او علي  يې لقاح دى.(د ونې د بلاربېدو تومنه) حسن او حسين يې مېوې او زموږ لارويان يې پاڼې دي .))

وګورئ : 1 _ حاكم، المستدرك؛ 3ټوك، 160مخ . 2 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 505مخ، 1896ګڼه .


٭ حضرت جابر وايي:(( رسول الله راته لارښوونه  وكړه،چې اولاد دې د علي  په دوستۍ وروزه.))

وګورئ : 1 _ ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 509 مخ،  1904ګڼه. 2 _ ابن عساكر، شرح حال امام علي  من تاريخ دمشق؛ 2ټوك، 225مخ، 730حديث.


٭ رسول الله وايي:(( كه خلك د علي پر دوستۍ راټول شوى واى؛نو څښتن به دوزخ نۀ واى پېدا كړى.))

وګورئ : ١_ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : باب مناقب السبعون؛ 281مخ. 41 حديث او همداسې؛ 42باب، 147 او 104مخونه او همداسې خوارزمي  پخپلو مناقبو كې.


٭ (( له علي  پرته بل باتور نشته او  له ذوالفقار پرته بله توره نشته. ))

وګورئ : 1 _ ابن مغازلي؛ مناقب؛ 197مخ. 2 _ ابن كثير، البدايه والنهايه؛ 7 ټوك، 337مخ. 3 _ ګنجي  شافعي، كفاية الطالب؛ 69باب، 277مخ . 4 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 15باب، 91مخ، او همداسې 53 باب، 185 او 246مخونه.5 _ذهبي، ميزان الاعتدال؛ 3ټوك، 324مخ، 6613ګڼه.6_محب الدين طبري، ذخائر العقبى ؛ 74مخ، د مصر چاپ.


٭ له حضرت علي روايت دى:پېغمبر اکرم راته وصيت وكړ،چې بې له ما بل څوك ورته غسل ورنكړي. ))

وګورئ :1 _ متقي هندي، كنزالعمال؛ 7ټوك، 250مخ، د بيروت د الرساله موسسه پينځم چاپ، د 1405كال چاپ .

٭ له حضرت علي روايت دى، چې پېغمبر اکرم وويل:((علي! كه تۀ نۀ  واى؛ نو تر ما  وروسته به مومنان نۀ پېژندل كېدل.))

وګورئ : همغه  سرچينه؛ 13ټوك، 152مخ.

٭ ابن مسعود وايي:رسول الله وويل:((علي زما په بدن كې د روح په څېر دى.))

وګورئ :همغه  سرچينه؛ 11ټوك، 628مخ.

٭ حضرت جابر وايي:پېغمبر اکرم وويل: (( د ځمكې او اسمانو له پېدايښته زر كاله مخكې يې د جنت پر وره ليكلي وو: بې له الله بل معبود نشته، محمد استازى دى،چې پر علي مې تائيدكړ. ))

وګورئ : همغه  سرچينه : 11ټوك، 624مخ.


٭ حضرت ابن عباس وايي:د څښتن استازي علي بن ابيطالب ته وويل : (( تۀ تر ما وروسته د هر مومن ولي يې.))

وګورئ : 1_ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛  3ټوك، 1091مخ، 1855حديث.2_ ابن كثير،البدايه والنهايه؛ 7ټوك، 339 او 345مخونه. 3 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 3ټوك، 142مخ .


٭ د څښتن استازي وويل:((كه څوك غواړي،چې د څښتن په ټينګه او نۀ شلېدونكې رسۍ منګولې ولګوي؛نو له علي او زما اهلبيتو سره دې مينه و لري. ))

وګورئ : شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة :  291مخ.


٭ د څښتن استازى وايي:((د حضرت آدم تر پېداېښت زركاله د مخه زه او علي د رڼا غوندې  وو، چې څښتن مو ستايه. ))

وګورئ : ذهبي، ميزان الاعتدال؛ لومړى ټوك، 507مخ، 1904ګڼه.


٭ حضرت علي بن حسين له خپل پلاره او هغه هم له حضرت علي روايت كړى،د څښتن استازي د امام حسن او امام حسين لاس ونيو اوويې ويل:(( څوك چې ما او زما لدې دوو زامنو سره او د هغوى له مور و پلار سره مينه ولري؛نو د قيامت پر ورځ به له ما سره وي او زما غوندې درجه به لري . ))

وګورئ : 1 _ مسند،احمدبن حنبل؛ لومړى ټوك، 168مخ،576حديث . 2 _ ابي عمر يوسف بن عبدالله، استيعاب؛ 3ټوك،1101مخ . 3 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 12ټوك، 97 او 103مخونه .

٭ حضرت عبدالله بن عباس وايي:له رسول الله د هغو ټكيو په هکله  پوښتنه و شوه،چې څښتن پرې د حضرت آدم  توبه ومنله. پېغمبر اکرم  وويل: ((حضرت آدم له څښتنه د محمد،علي،فاطمې،حسن اوحسين په خاطر وغوښتل چې ګناه يې وبښي او څښتن هم د هغه  توبه قبوله كړه. ))

وګورئ :  سيوطي  په تفسير الدرالمنثور كې د سورت بقره د 37آيت تر تفسير لاندې  او  ابن مغازلي؛ مناقب؛ 63مخ، 89حديث، ينابيع المودة، 24باب.


٭ له حضرت علي روايت دى،چې د څښتن استازي وويل: (( ستوري د اهل اسمان لپاره امان دى؛نوکله چې ستوري له منځه ولاړل؛نو اسمان وال به هم له منځه ولاړ شي او زما اهلبيت د ځمكې اوسېدونكيو ته امان دى؛نوكله چې زما اهلبيت له دنيا ولاړل؛نو ځمكه به هم له منځه ولاړه شي.))

وګورئ : 1 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة. 2 _ هيثمي، مجمع الزوايد؛ 9ټوك، 174مخ. 3 _ متقي هندي ، كنزالعمال؛ 12ټوك، 96، 101،  102مخونه.


٭ نبوي حديث دى :(( زه د انبياو ښاغلى يم او علي د اوصياو ښاغلى دى. تر ما وروسته زما اوصياء  12تنه دي، چې لومړى يې علي  بن ابيطالب او وروستى يې مهدي دى. ))

وګورئ : شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 78باب، 308، 537 مخونه.


٭اصبغ بن نباته له حضرت عبدالله بن عباس نه روايت كوي:د څښتن له استازي مې واورېدل:((زه،علي،حسن او حسين او د حسين نهه ځامن معصومان يو. ))

وګورئ : همغه  سرچينه : باب موده العاشره؛ 308مخ . فرائدالسمطين؛ 2ټوك، 133مخ.

٭ نبوي حديث دى:(( فاطمه،علي،حسن او حسين په "خطيرة القدس" (د جنت يوه برخه ) كې په سپينه ماڼۍ كې اوسېږي،چې چت يې عرش دى. ))[سمول]

وګورئ : متقي هندي ، كنزالعمال؛ 12ټوك، 98مخ.

٭ پاک نبي وويل:(( زما ځايناستى علي  بن ابيطالب دى او تر هغه وروسته حسن او حسين دي،چې ورپسې د حسين له نسله نهه تنه امامان دي. )) يو يهودى پېغمبر اکرم  ته وويل:محمده! ددې امامانو نومونه  راته  وښيه . پېغمبر اکرم  ورته وويل :(( چې کله د حسين امامت پاې ته ورسېد؛نو تر هغه وروسته به يې زوى؛علي امام شي او چې کله د علي  بن الحسين امامت پاى ته ورسېد؛نو د هغه زوى محمد به امام شي او چې کله د محمد امامت پاى ته ورسېد؛د هغه زوى جعفر به امام شي او چې کله د جعفر امامت  پاى ته ورسېد؛نو د هغه زوى موسى به امام  شي او چې کله د موسى امامت پاى ته ورسېد؛نو د هغه زوى علي به امام شي او د علي امامت چې پاى ته ورسېد؛نو د هغه زوى محمد به امام شي او د محمد امامت،چې پاى ته ورسېد؛نو د هغه زوى علي به امام شي او د علي  امامت،چې پاى ته ورسېد؛نو د هغه زوى حسن به امام شي او د حسن امامت ،چې پاى ته ورسېد؛ نو زما حجت مهدي به امام شي؛ نو دوى دولس تنه دي . ))

وګورئ: 1_ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة :76باب، 529مخ. او همداسې په 63باب، 433مخ كې يې له جابر نه روايت راخېستې دى .


٭ له حضرت ابي سعيد خدري روايت دى :د څښتن استازي وويل:(( چې کله ځمكه له ظلم او تيري پوزې ته راورسي؛نو زما له اهلبيتو به يو راڅرګند شي او پر ځمكه به عدالت ټينګ كړي او د تيري ټغر به راټول كړي. ))

وګورئ : 1 _ متقي هندي ، كنزالعمال 14ټوك 266مخ .


  ٭ حضرت ام سلمه بي بي وايي:د څښتن رسول وويل:(( مهدي زما له كورنۍ او د فاطمې له ځامنو دى.))

وګورئ : 1 _  متقي هندي ، كنزالعمال؛ 14ټوك، 264 مخونه. 2 _ شيخ سليمان قندوزي حنفي؛ ينابيع المودة : 308مخ، باب "موده العاشره"