جمعیت علماء اسلام
| جمعیت علماء اسلام |
|---|
جمعیت علماء اسلام په پاکستان کې د سني دیوبندي سیاسي پارټي ده. په 1945 کې د جمعیت علماء اسلام په نوم تاسیس شوه. اوسنی مشر ېې فضل الرحمن دی.
جمعیت علماء اسلام تر 2013 پورې د پاکستان پنځمه ترټولو لوی سیاسي پارټي ده، دا په بشپړ ډول په جنوبي خیبر پښتونخوا او د بلوچستان په شمالي برخو کې میشته دی.
تاریخ[سمول]
جوړښت[سمول]
جمعیت علماء اسلام د سني [دیوبندي] ښوونځي تعقیبوي. په پاکستان کې ، دیوبندیان په ټول هیواد کې شتون لري.
جمعیت علماء اسلام متحد[سمول]
د جمعیت علماء اسلام لومړی ولسمشر شبير احمد عثماني وو. دغه پارټي د مولانا مفتى محمود (1919–1980) تر مشرۍ لاندې په سیاسي توګه نوره هم فعال شوه چې كله په 1962 کې یې مشري په غاړه واخیسته. مفتى محمود د ایوب خان د عصري پالیسیو په وړاندې د جمعیت علماء اسلام مشري وکړه.
جمعیت علماء اسلام د 1970 په ټاکنو کې د جماعت اسلامي پاکستان او د بریلوي سني مذهبي ګوند جمعیت علماء پاکستان سره هم برخه اخیستې وه. دې په ملی شورا کې اوه او په صوبائی اسمبلیو کې نهه څوکۍ وګټلې او د صوبه سرحد او بلوچستان صوبائی حکومتونو کې شریک شو. مفتي محمود د صوبه سرحد د اعلی وزیر په توګه لوړه وکړه. د هغه تر مشرۍ لاندې صوبائي حکومت یو بورډ جوړ کړ چې ټول قوانین د اسلام سره په مطابقت کې راوړي. هغه په 1973 کې د بهټو د بلوچستان ایالتی حکومت د ګوښه کیدو په اړه استعفا ورکړه.
جمعیت علماء اسلام(ف) جمعیت علماء اسلام(س) تقسیم[سمول]
د 1980 په جریان کې ، جمعیت علماء اسلام په افغانستان کې د شوروي ضد جهاد په ګډون د جنرال ضیاالحق ځینې پالیسیو ملاتړ وکړ. سربیره پردې ، د ضیا کلونو په جریان کې د مدرسو لپاره رسمي ملاتړ او مالي ملاتړ جمعیت علماء اسلام ته په زرهاو مدرسې جوړولو اجازه ورکړه، په ځانګړي توګه په صوبه سرحد (اوس خیبر پښتونخوا) کې، کوم چې د طالبانو په جوړولو کې مهم رول لوبوي. په ورته وخت کې جمعیت علماء اسلام د جماعت اسلامي سره د ضیا د نږدې اړیکو څخه بې باوره و او د ډیموکراسۍ د بیارغونې لپاره د ضیا ضد او د پیپلز ګوند په مشرۍ غورځنګ کې شامل شو. د ضیا له حکومت سره دا دوه اړخیزې اړیکې په نهایت کې په ګوند کې د بیلتون لامل شو چې د مولانا فضل الرحمن په مشرۍ او د سمیع الحق (د هغه په پارلمان کې ، د مجلس شورا غړی وو) په مشرۍ د جمعیت علماء اسلام(س) ډلې چې د ضیا ملاتړ یې وکړ او یو غړی و ، په جمعیت علماء اسلام(ف) تقسیم شو.