افغانستان په ۲۰۱۰ ز کال کې

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

لاندنۍ پېښې په افغانستان کې په ۲۰۱۰ ز کال کې د میاشتو په ترتیب رامنځته شوې دي.

د دولت چارواکي[سمول]

  • ولسمشر: حامد کرزی
  • د ولسمشر لومړی مرستیال: محمد فهیم
  • د ولسمشر دویم مرستیال: کریم خلیلي
  • قاضي‌القضات: عبدالسلام عظیمي

جنوري[سمول]

  • د ۲۰۱۰ ز کال د جنوري په ۲۸مه، د افغانستان په اړه د لندن په لانکسټر هاوس کې نړیوال کنفرانس تر سره شو، چې په کې د نړیوالې ټولنې غړو له ۲۰۰۱ز کال راهیسې د طالبانو د پرځولو نه وروسته په افغانستان کې د پټرزبورګ د هوکړه لیک د لا زیاتو پرمختګونو او د افغانستان د دیموکراتیزه کولو په اړه بحث وشو. دغه یو ورځنی کنفرانس چې د بریتانیا، ملګرو ملتونو او افغان دولت په مېلمه توب جوړ شوی و د څه باندې ۷۰ هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو او لوړپوړو استازو او نړیوالو سازمانونو په کې ګډون کړی و.[۱]
  • همداشان د ۲۰۱۰ ز کال د جنوري په په وروستیو کې، د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر، برنارډ کوشنر وویل چې فرانسه به نور افغانستان ته اضافي سرتیري و نه لیږي. نوموړې په خپلې دې خبرې سره د امریکا تر مشرۍ لاندې د خپل هېواد مخالفت څرګند کړ. [۲]

فبروري[سمول]

  • په خطابه کلي کې د فبروري په ۱۲مه د امریکايي ځانګړو ځواکونو له خوا پر یوه کور برید وشو چې په ترڅ کې یې د دوو امېندوارو ښځو او یوې پیغلې په ګډون ۵ ملکي وګړي ووژل شول.
  • په روزګان ولایت د چورلکې په برید کې د ۴ ښځو او یوه ماشوم په ګډون بې شمېره ملکي وګړي ووژل شول. دغه برید د ۲۰۱۰ کال د فبروري په ۲۱مه د روزګان او ډایکنډي ولایتونو په منځ کې هغه مهال وشوه چې د ځانګړو ځواکونو چورلکې پر دریو میني بوس موټرو باندې برید وکړ.[۳][۴][۵]

مارچ[سمول]

  • د ۲۰۱۰ ز کال د مارچ په ۱۲مه، د بریتانیا د پوځ له خوا د هلمند په ولایت کې جوړه شوې یوه لویه لاره په رسمي توګه د ترافیک پر مخ خلاصه شوه.[۶]

اپریل[سمول]

  • ولسمشر حامد کرزي ژمنه وکړه چې له کندهار نه چې د افغانستان په سویل کې د طالبانو معنوي کور ګڼل کېږي د هغوی د شړلو نه وړاندې به له قومي مشرانو سره مشوره وشي.[۷]
  • د پنټاګون د تازه رپوټ له مخې، طالب جګړه مارو په افغانستان کې فکر کاوه چې تېر کال، له ۲۰۰۲ ز کال را وروسته د دوی لپاره د عملیاتو له اړخه تر ټولو بریالی کال و، خو امریکايي چارواکو بیا د زیات شمېر سرتیرو د لېږد له امله دا ډاډ درلود چې په دې اړه به د طالبانو لیدلوری ډېر ژر بدلون ومومي. [۸]
  • د چارواکو په وینا، د ریښتر په کچه ۵.۳ درجې زلزلې د افغانستان د پلازمېنې په شمال د هندوکش په غرونو کې وشوه، چې له امله یې څه نا څه اوه کسه مړه او ۳۰ نور ټپیان شول. [۹]

مې[سمول]

طالبانو د پسرلي په موسم کې د خپلو بریدونو د ډېروالي خبر ورکړ او د ایساف او افغان دولتي ځواکونو پر وړاندې یې ګڼ بریدونه تر سره  کړل؛ له هغې جملې په کابل کې د ناټو د ځواکونو تر څنګ د موټر بم چاودنه چې له امله یې د ناټو د ۶ سرتیرو په ګډون ۱۸ کسان ووژل شول. دې ته ورته په افغانستان کې د ایساف پر دو سترو اډو یعنې بګرام هوايي ډګر او کندهار کې هم بریدونه وشول.[۱۰][۱۱]

جون[سمول]

  • د جون ۶- د افغانستان د ملي امنیت د عمومي ریاست مشر، امرالله صالح (له ۲۰۰۴ کال راهیسې) استعفا ورکړه. هغه د ترهګرۍ پر وړاندې جدي مبارزې ته ژمن کس و.
  • جنرال سټنلي مک کریسټل د رولینګ سټون په مجله کې د یوې جنجالې مقالې له خپریدو وروسته تر فشار لاندې راغی تر څو استفعا ورکړي. د هغه پر ځای ډیویډ پیټروس وټاکل شو.
  • د جون ۱۰ – د کندهار ولایت د ارغنداب په ولسوالۍ کې د واده په مراسمو کې د یوه موټر بم د چاودیدو له امله لږ تر لږه ۴۰ ملکي وګړي ووژل شول. افغان چارواکو د دې پېښې پړه پر طالبانو واچوله، خو هغوی په دغه پېښه کې خپل لاس لرل رد کړ.

جولای[سمول]

  • د جولای ۱ – د هلمند ولایت د حاجي وکیل په کلي کې د طالبانو پر وړاندې د عملیاتو په درشل کې د ځانګړو سمندري ځواکونو پرکمشر، سیټ سټفنز د شدیدې جګړې په مهال ووژل شو. په دغو عملیاتو د کې د هغه د خدماتو او کړنو له امله نوموړي ته د «ګالانټري ستر صلیب» مېډال ورکړل شو. [۱۲]

اګسټ[سمول]

  • یوې خیریه مسیحي موسسې وویل چې د دوی د ۱۰روغتیايي کارکوونکو په وژل کېدو برسېره، نه غواړي چې له افغانستان څخه ووځي او دا یې وویل چې دا موسسه مسیحیت ته د مسلمانانو د اړولو نیت نه لري. د دغې موسسې دا ۱۰ کارکوونکي چې ۶ یې امریکايان، ۲ یې افغانان، ۱ یې بریتانوی او ۱ یې المان و، هغه مهال تر برید لاندې راغلل او ووژل شول کله چې د نورستان ولایت یوې لرې پرتې او بېوزلې سیمې ته د روغتیايي خدماتو د دوه اونیز ماموریت په موخه تللي و. طالبانو د دغه برید پړه پر غاړه واخیسته او ادعا یې وکړه چې دا ډله جاسوسان و او هڅه یې کوله تر څو مسلمانان له خپل دین څخه وګرځوي. [۱۳][۱۴][۱۵]

سپټمبر[سمول]

  • د ۲۰۱۰ کال د سپټمبر په ۱۸مه د افغانستان د ولسي جرګې د غړو د ټاکنو په موخه د افغانستان پارلماني ټولټاکنې تر سره شوې. د دې ټاکنو وروستۍ پایلې لا د اکټوبر تر میاشتې پورې اعلان نه شوي. د افغانستان د ټاکنو خپلواک کمېسیون، چې د افغانستان د اساسي قانون د ۱۵۶ مادې له مخې په هېواد کې د ټولو ټاکنو د تر سره کولو او څارنې لپاره جوړ شوی وی، د دې ټاکنو د رای اچولو ورځ یې د مې له ۲۲مې څخه د سپټمبر ۱۸ ته وځنډاوه. [۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸]

اکټوبر[سمول]

  • یو امریکايي سرتیری وروسته له هغه ونیول شو کله چې یو طالب زنداني د هغه په بدن کې د مرمیو د ټپونو له امله ساه ورکړه.[۲۹][۳۰]
  • فرانسې په ۲۰۱۱ ز کال کې له افغانستان څخه د خپلو سرتیرو د وتلو د تصمیم او پر فرانسوي ځواکونو باندې د اسامه بن لادن د بریدونو د خبرداري تر منځ د هر ډول تړاو شتون رد کړ.[۳۱]

نومبر[سمول]

  • د امریکا د بهرنیو چارو وزیرې هیلري کلینټون وروسته له هغې له افغانستان څخه د دفاع لپاره د امریکا له ستراتیژۍ څخه دفاع وکړه چې ولسمشر حامد کرزي د واشنګټن د پوځي شتون د کمولو غوښتنه وکړه او طالب مشرانو د سولې خبرې اترې رد کړي.[۳۲][۳۳][۳۴][۳۵][۳۶][۳۷][۳۸][۳۹]

ډیسمبر[سمول]

  • د افغانستان د ټاکنو خپلواک کمېسیون د ولسمشر حامد کرزي برخلاف او د یوه جنجالي تصمیم له مخې په ولسي جرګه کې د غزني ولایت ۱۱ چوکۍ د دې ولایت لږه کیو هزاره ګانو ته ورکړې، چېرته چې اکثریت پښتنو ته طالبانو اجازه ور نه کړه چې په ټاکنو کې خپلې رایې وکاروي. د افغانستان لویې څارنوالۍ د ټاکنو د پایلو خپرول ناقانونه اعلان کړي او د دواړو کمېسیونونو پر وړاندې یې د بډې اخیستنې او د رایو په شمېرنه کې د لاسوهنې په تور د جنايي څېړنو دوسیه پرانیسته.[۴۰]
  • د امریکا ولسمشر، باراک اوباما په یوه ناڅاپي سفر کې افغانستان ته ورسېد او خپلو امریکايي سرتیرو ته ورغی او هغوی ته یې وویل چې د ترهګرۍ پر وړاندې مبارزه کې بریالي دي. کله چې هغه په یوه ۱۴ ساعته پټ سفر کې افغانستان ته ورسېد، د کابل ککړه هوا د دې لامل شوه چې هغه له ولسمشر حامد کرزي سره د خرابو اړیکو لرلو په اړه له خبرو کولو څخه را وګرځوي. څو ورځې وروسته،  د امریکا د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزیر، رابرټ ګیټس په هغه ورځ چې د بریتانیا لومړي وزیر، ډېویډ کامیرون کابل ته سفر کړی و، هغه هم د یوه نا اټکل شوي سفر په ترڅ کې له امریکايي چارواکو او سرتیرو سره د لیدنې په موخه کابل ته ورسېد.  [۴۱][۴۲]

سرچینې[سمول]

  1. "Ghani Pledges to Back Karzai in Rebuilding Effort " Archived 2012-02-29 at the Wayback Machine.
  2. Tom Evans, CNN (په 29 January 2010 باندې). French minister: No more combat troops to Afghanistan. CNN.com
  3. (په 3 February 2010 باندې). Military Officials Say Afghan Fight Is Coming. The New York Times.
  4. (په 20 February 2010 باندې). Military Analysis – Marines Do Heavy Lifting as Afghan Army Lags in Battle.
  5. (په 16 February 2010 باندې). Hidden enemy delays advance in Marjah.
  6. (په 16 February 2010 باندې). Hidden enemy delays advance in Marjah.
  7. (په 2010-04-04 باندې). Tribal leaders to be consulted before Kandahar push: Karzai.[مړه لينکونه]
  8. (په 2010-04-28 باندې). Afghanistan war: surge on cusp of bringing 'real change'.
  9. (په 2010-04-19 باندې). 7 killed, 30 injured in northern Afghanistan quake.
  10. (په 22 May 2010 باندې). Afghan insurgents attack key Nato base in Kandahar. BBC News.
  11. Vogt, Heidi (22 May 2010). "Insurgents attack NATO's Afghan base: It's the third major assault on military hubs in six days". Associated Press. د لاسرسي‌نېټه ۲۲ مې ۲۰۱۰. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  12. (په 24 May 2011 باندې). Marine Cpl Seth Stephens shot in the head by Afghanistan insurgent. BBC news.
  13. (په 2010-08-09 باندې). Slayings Won't Deter Afghan Mission, Group Says.
  14. (په 2010-08-23 باندې). Analysis: Doubts over new Afghan security strategy.
  15. (په 2010-08-26 باندې). Mohammed Zia Salehi.
  16. "Afghan Election Commission Postpones Parliamentary Vote". RadioFreeEurope/RadioLiberty. د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  17. "Afghan parliamentary vote postponed". Al Jazeera English. د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  18. "Afghans Announce Spring Election"
  19. Ben Quinn. "Afghan MPs snub Karzai's new cabinet - President dealt political body blow ahead of key international conference in London later this month". the Guardian. د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  20. "Afghanistan Postpones Parliamentary Election by 4 Months"
  21. . Why Afghanistan's September elections ought to be postponed.
  22. "NATO denies Taliban ascendant as Afghan toll mounts". Reuters. د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  23. "Afghanistan Air Strikes Up 172 Percent". د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  24. "ICRC: Kandahar casualties reflect worsening security". د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  25. (په 2010-10-13 باندې). Afghan civilian war injuries double in Kandahar conflict. The Guardian.
  26. "Civilian casualties doubled in north: UN". د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  27. "Afghans say Nato "as bad as the Taliban"". د لاسرسي‌نېټه ۲۳ نومبر ۲۰۱۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  28. "Major Kandahar offensive delayed as counterinsurgency strategy pushes forward". MinnPost. 25 August 2010. د اصلي آرشيف څخه پر ۱۱ جنوري ۲۰۱۱ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۰۲ اگسټ ۲۰۱۱. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  29. (په 20 October 2010 باندې). US soldier in custody after death of Taliban prisoner. The Capital Post.
  30. http://www.france24.com/en/20101019-afghan-detainee-possibly-killed-coalition-troops-karzai[مړه لينکونه]
  31. (په 2010-10-28 باندې). Global News Blog Osama bin Laden threatens French troops, France announces pullout from Afghanistan.
  32. (په 2010-11-15 باندې). US defends Afghan mission after Karzai criticism.
  33. (په 2010-11-15 باندې). NATO summit a turning point in Afghan war: U.S. envoy.
  34. (په 18 November 2010 باندې). Nato to debate Afghanistan at crucial Lisbon summit. BBC
  35. (په 18 November 2010 باندې). What does Nato hope to achieve?. BBC
  36. (په 20 November 2010 باندې). NATO Agrees to Assist Afghanistan Past 2014.
  37. CNN Wire Staff (په 2010-11-15 باندې). 7 NATO troops die after attacks in Afghanistan.
  38. (په 2010-11-18 باندې). Afghan sweep may have killed 40 insurgents: NATO.
  39. (په 2010-11-21 باندې). 21 candidates disqualified from Afghan elections.
  40. (په 2010-12-02 باندې). Afghan Panel Certifies Final, Controversial Poll Count.
  41. (په 2010-12-04 باندې). Obama makes secret flight to see troops in Afghanistan.
  42. (په 2010-12-07 باندې). Troops get another visit, this time by Gates.