Jump to content

ارتر کانن ډويل

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

سر ارتر اګنټيس کانن ډويل KStJ, DL (22 مۍ 1859 – 7 جولای 1930) یو برتانوی ليکوال او ډاکټر و. نوموړي د «Study in Scarlet» په نوم ناول لپاره د «Sherlock Holmes» کردار په 1887ز کال کې جوړ کړ، کوم چې د Holmes او Dr. Watson په اړه د څلورو ناولونو او شپږ پنځوسو لنډو کيسو له ډلې لومړی يو و. د «Sherlock Holmes» کيسې په جنايي داستانونو کې مهمې بلل کېږي.

«ډويل» یو حاصلخيز لیکوال و، د Holmes له کيسو پرته، د هغه په اثارو کې د پروفيسر چيلنجر په اړه د کيسو په ګډون داستاني او خيالي علمي کيسې، او د نيپوليني سرتېري (Brigadier Gerard) په اړه د ټوکو کيسې، همدا راز ډرامې، رومانونه، شاعري، غير افسانوی، او تاریخي ناولونه هم شامل دي. د ډويل د لومړيو کيسو څخه يوه يې د " J. Habakuk Jephson's Statement" (1884) په نوم ده، کومې چې د «ميري سيلسټي» د راز په عامولو کې مرسته کړې.

نوم

[سمول]

ډويل عموماً د "سر ارتر کانن ډويل" يا "کانن ډويل" په نوم يادېږي، مطلب يې دا دی چې «کانن» نوم د منځني نوم پر ځای، د مرکب لقب برخه ده. د ايډنبرا د سينټ ميري کتيډرل په راجسر کې د هغه د تعميد غسل ثبتېدلو کې "ارتر اګنټيس کانن" په نوموړي کېښودل شوی نوم او "ډويل" د هغه د لقب په توګه ښودل شوی دی. په هغې کې همدا راز مايکل کانن د هغه د روحي پلار په توګه نومول شوی دی. د برتانوي کتابتون او د کانګريس د کتابتون په فهرستونو کې يوازي ډويل د هغه د لقب په توګه بلل شوی دی.[۱][۲]

د «The Baker Street» جريدې خپرونکی «سټيون ډويل» ليکلي: "کانن د ارتر منځنی نوم و. له هغه لږ وروسته چې نوموړی له ښوونځي فارغ شو، نوموړي کانن د خپل لقب په توګه په کارولو پيل وکړ. خو په تخنیکي ډول د هغه وروستی نوم ډويل دی. کله چې د پاچا له خوا د وياړ په لقب (knight) ونازول شو، په رسمي جريده کې د هغه نوم د ډويل په توګه خپور شو، نه د کانن ډويل مرکب نوم په توګه.[۳][۴]

د ژوند لومړي کلونه

[سمول]

ډويل د 1859ز کال د مۍ په دوه ويشتمه نېټه د سکاټلينډ د ايډنبرا په «11 Picardy Place» ماڼۍ کې زېږېدلی. د هغه پلار «چارلس الټامونټ ډويل» په انګلستان کې زېږېدلی و، نوموړی له ايرلينډي کاتوليک نسل څخه و، مور يې «ميري» ايرلينډۍ کاتوليکه وه. د هغه مور او پلار په 1855ز کال کې واده کړی و. په 1864ز کال کې، دا کورنۍ په شرابو د چارلس د زيات روږديتوب له امله وپاشل شوه، او ماشومان د لنډ مهال لپاره په ايډنبرا کې وساتل شول. په نيونګټن اکاډمۍ کې د زده کړې پر مهال، ارتر په ګلمرټن سرک « Liberton Bank House » کې د يو دوست د ترور «ميري برټن» سره مېشت شو. [۵][۶][۷][۸]

په 1867ز کال کې، دا کورنۍ سره يو ځل بيا يوځای شوه، او په «3Sciennes Place» کې په يو  ګڼ مېشتي کور کې يې استوګنه پيل کړه. د ډويل پلار په 1893ز کال کې د ډمفريز په کرچسټن رايل کې له څو کاله رواني ناروغۍ وروسته ومړ. په کم عمرۍ کې پيل کولو سره د ژوند په اوږدو کې ډويل خپلې مور ته لیکونه واستول، او د دې لیکونو ډېر يې خوندي شوي دي.[۹][۱۰][۱۱][۱۲]

نوموړی د خپلو شتمنو ترونو له ملاتړ څخه برخمن و، ډويل په نهه کلنۍ کې (1868-70) د لنکشاير د سټوني هرسټ د جيسوټ چمتوالي ښوونځي هوډر پيلس ته واستول شو. نوموړی له دې وروسته سټوني هرست کالج ته ولاړ، چېرته چې هغه تر 1875ز کال پورې زده کړه وکړه. په داسې حال کې چې ډويل په سټوني هرسټ کې خوشاله نه و، هغه ويلي چې له هغه ځای څخه کومې په زړه پورې خاطرې نه لري، ځکه چې ښوونځي د منځنيو پېړيو د اصولو پر بنسټ پر مخ وړل کېدو: يوازيني مضامين چې هلته شامل شوي وو، هغه لومړني مهارتونه، ويناوالي (بلاغت)، اقليديسي هندسه، الجبر، او کلاسيکي درسونه وو. ډويل وروسته په خپل ژوند کې په دې اړوند تبصرې کولو سره وويل چې دا تعلمي نظم يوازې په دې غوښتنه معاف کېدای شي چې هر ډول ورزش، چې هغه په خپل ځان کې څومره هم احمقانه وي، يو ډول ذهني ورزشي اله جوړوي، د کوم په مټ چې يو څوک کولای شي خپل ذهن ته وده ورکړي". نوموړي همدا راز دا ښوونځی سخت وموند، يادونه يې کړې چې د زړه سوي او مينې  پر ځای، دې ښوونځي د بدني سزا او دوديز سپکاوي د ګواښ ملاتړ کاوه.  [۱۳][۱۴]

له 1875 څخه تر 1876ز کال پورې، نوموړي د اتريش په فيلډکرچ کې د جيسوټ ښوونځي سټيلا ميټوټينا کې زده کړه وکړه. د هغه کورنۍ پرېکړه وکړه چې هغه د خپلې الماني ژبې د بشپړولو او د خپل زده کړه ييز افق د پراخولو لپاره هلته يو کال تېر کړي. نوموړي وروسته کاتوليکي عقیده رد کړه، او اګنويسټ وګرځېد. يوې سرچينې له مذهب څخه د هغه د لېرې کېدو لامل د اتريش په کم جدي ښوونځي کې تېر کړی وخت بللی دی. نوموړی همدا رار وروسته يو روحاني صوفي وګرځېد.[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹]

طبي مسلک

[سمول]

له 1876 څخه تر 1881ز کال پورې، ډويل د ايډنبرا د پوهنتون په طبي ښوونځي طب ولوست؛ په دې موده کې هغه د «شورپشاير» په اسټن (چې هغه مهال د واروکشاير يو ښارګوټی و، او اوس د برمنګم يوه برخه ده)، «شيفيلډ» او « Ruyton-XI-Towns» کې يو څه وخت کار وکړ. همدا راز په دې موده کې، نوموړي د ايډنبرا په شاهي بوټپوهنې باغ کې د عملي نباتات پېژندنې زده کړه تر لاسه کړه. د زده کړې پر مهال ډويل د لنډو کيسو په ليکلو پيل وکړ. د هغه لومړۍ موجوده افاسانه چې د " The Haunted Grange of Goresthorpe" په نوم وه، په ناکامۍ سره د بليک ووډ مجلې ته وسپارل شوه. د هغه لومړۍ خپره شوې لیکنه د " The Mystery of Sasassa Valley" په نوم وه، دا يوه کيسه وه چې په سويلي افريقا کې ترتيب شوې وه، د 1879ز کال د سپتمبر په شپږمه نېټه د ايډنبرا د ژورنال په «Chambers» کې خپره شوې وه. د 1879ز کال د سپتمبر په شلمه نېټه، نوموړي په برتانوي طبي ژورنال کې، خپله لومړۍ علمي مقاله خپره کړه، چې د "Gelsemium as a Poison " په نوم وه، دا يوه څېړنه وه چې ټيليګراف ورځپاڼې د شلمې پېړۍ د قتل د څېړنې په برخه کې يوه مفيده مقاله وبلله.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]

ډويل په 1880ز کال کې په ګرينلینډ په ويلر کې د بيټرهيډ په هوپ کې ډاکټر و. د 1880ز کال د جولای په يوولسمه نېټه، د جان ګري «هوپ» اود ډيوډ ګری «ايکليب» له ايرا او لي سمت سره ولیدل. انځور اخيستونکي « W. J. A. Grant» د سمت، ګري وروڼو، او د بېړۍ د جراح وليام نيل سره د ايرا اف ډويل انځور واخيست، څوک چې د سميت د ماموريت برخه وو. دې ماموريت د « Franz Josef Land »څېړنه وکړه، او د اګست په اتلسمه،  د کيپ فلورا، بيل ايلينډ، نايټينګيل ساونډ، ګراټون (انکل جو)، ټاپو، او ميبل ټاپو د نومونو د منځ ته راتګ لامل وګرځېد.[۲۷][۲۸]

په 1881ز کال کې د ايډنبرا له پوهنتون څخه د طب لسانس او جراحۍ له ماسترۍ (M.B. C.M.) له سندونو څخه له فراغت وروسته، نوموړی د لوېديځې افريقا د سفر پر مهال د « SS Mayumba» بېړۍ جراح و. نوموړي د طب دوکتورا (M.D.) سند (په برتانيه کې د بنسټيز طب وړتيا څخه وړاندې د يوې لوړې درجې يو سند دی) د «tabes dorsalis» په اړه د خپلې مقالې په لیکلو سره بشړ کړ.[۲۹][۳۰][۳۱]

په 1882ز کال کې، ډويل د خپل پخواني ټولګيوال «جارج ټرناواين بډ» سره په «پلای ماوت» کې په يو طبي تمرین کې شراکت وکړ، خو د دوی اړيکه ستونزمنه ثابته شوه، او ډويل ډېر ژر د يو خپلواک تمرين تر سره کولو لپاره ولاړ. په 1882ز کال کې «Portsmouth» ته په رسېدو سره، داسې حال کې چې د هغه په نوم له لس پاونډه (په 2019 کې 1100 پاونډه کېږي) هم کم و، نوموړي د ساوت سي په ايلم ګروو کې په « 1 Bush Villas» کې طبي تمرين پيل کړ. دا تمرين بريالی نه و. په داسې حال کې چې د ناروغانو انتظار يې کاوه، ډويل يو ځل بيا د افسانو لیکلو لور ته وګرځېد. [۳۲][۳۳]

ډويل د لازمي واکسين سخت ملاتړی و، او د دې تمرين په ملاتړ او د واکسيناتورانو د اندونو په غندنه کې يې ګڼې لیکنې وکړې.[۳۴][۳۵]

سرچينې

[سمول]
  1. ↑ Redmond, Christopher (2009). Sherlock Holmes Handbook 2nd ed. Dundurn. p. 97. Google Books. Retrieved 11 February 2017.
  2. ↑ Stashower says that the compound version of his surname originated from his great-uncle Michael Conan, a distinguished journalist, from whom Arthur and his elder sister, Annette, received the compound surname of "Conan Doyle" (Stashower 20–21). The same source points out that in 1885 he was describing himself on the brass nameplate outside his house, and on his doctoral thesis, as "A. Conan Doyle" (Stashower 70).
  3. ↑ Doyle, Steven; Crowder, David A. (2010). Sherlock Holmes for Dummies. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons. p. 51.
  4. ↑ کينډۍ:London Gazette
  5. ↑ "Scottish Writer Best Known for His Creation of the Detective Sherlock Holmes". Encyclopædia Britannica. 
  6. ↑ "Sir Arthur Conan Doyle Biography". sherlockholmesonline.org. Archived from the original on 2 February 2011. نه اخيستل شوی 13 January 2011.
  7. ↑ The details of the births of Arthur and his siblings are unclear. Some sources say there were nine children, some say ten. It seems three died in childhood. See Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; Encyclopædia Britannica Archived 27 May 2009 at the Wayback Machine.; Arthur Conan Doyle: A Life in Letters, Wordsworth Editions, 2007 p. viii; ISBN 978-1-84022-570-9.
  8. ↑ "Liberton Bank House, 1, Gilmerton Road, Edinburgh". Register for Scotland: Buildings at Risk. نه اخيستل شوی 28 April 2020.
  9. ↑ Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  10. ↑ Lellenberg, Jon; Stashower, Daniel; Foley, Charles (2007). Arthur Conan Doyle: A Life in Letters. HarperPress. pp. 8–9. ISBN 978-0-00-724759-2.
  11. ↑ Stashower, pp. 20–21.
  12. ↑ Jon Lellenberg; Daniel Stashower; Charles Foley, eds. (2008). Arthur Conan Doyle: A Life in Letters. HarperCollins. ISBN 978-0-00-724760-8.
  13. ↑ Pascal, Janet (2000). Arthur Conan Doyle: Beyond Baker Street. New York: Oxford University Press. p. 14. ISBN 0-19-512262-3.
  14. ↑ O'Brien, James (2013). The Scientific Sherlock Holmes: Cracking the Case with Science and Forensics. New York: Oxford University Press. p. 1. ISBN 978-0-19-979496-6.
  15. ↑ Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  16. ↑ Miller, Russell (2010). The Adventures of Arthur Conan Doyle. New York: Random House. ISBN 978-1-4070-9308-6.
  17. ↑ Golgotha Press (2011). The Life and Times of Arthur Conan Doyle. BookCaps Study Guides. ISBN 978-1-62107-027-6. In time, he would reject the Catholic religion and become an agnostic.
  18. ↑ O'Brien, James (2013). The Scientific Sherlock Holmes: Cracking the Case with Science and Forensics. New York: Oxford University Press. p. 1. ISBN 978-0-19-979496-6.
  19. ↑ Pascal, Janet B. (2000). Arthur Conan Doyle: Beyond Baker Street. Oxford University Press. p. 139.
  20. ↑ Brown, Yoland (1988). Ruyton XI Towns, Unusual Name, Unusual History. Brewin Books. pp. 92–93. ISBN 0-947731-41-5.
  21. ↑ McNeill, Colin (6 January 2016). "Mystery solved of how Sherlock Holmes knew so much about poisonous plants". Herald Scotland. Archived from the original on 26 January 2016. نه اخيستل شوی 9 January 2016.
  22. ↑ Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  23. ↑ Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  24. ↑ Doyle, Arthur Conan (20 September 1879). "Arthur Conan Doyle takes it to the limit (1879)". BMJ. BMJ Publishing Group Ltd. 339: b2861. doi:10.1136/bmj.b2861. S2CID 220100995. Archived from the original on 4 February 2014. نه اخيستل شوی 2 February 2014.کينډۍ:Subscription required
  25. ↑ Doyle, Arthur Conan (20 September 1879). "Letters, Notes, and Answers to Correspondents". British Medical Journal. BMJ Publishing Group Ltd. کينډۍ:Subscription required
  26. ↑ Robert Mendick (23 May 2015). "Russian supergrass 'poisoned after being tricked into visiting Paris'". The Sunday Telegraph. Archived from the original on 24 May 2015.
  27. ↑ Conan Doyle, Arthur (Author), Lellenberg, Jon (Editor), Stashower, Daniel (Editor) (2012). Dangerous Work: Diary of an Arctic Adventure. University of Chicago Press; ISBN 978-0226009056.
  28. ↑ Capelotti, P.J. (2013). Shipwreck at Cape Flora: The Expeditions of Benjamin Leigh Smith, England's Forgotten Arctic Explorer. New York: University of Calgary. pp. 156–162. ISBN 978-1-55238-712-2.
  29. ↑ Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  30. ↑ Available at the Edinburgh Research Archive Archived 11 November 2007 at the Wayback Machine..
  31. ↑ "MD Thesis 1885, Unpaginated". images.is.ed.ac.uk (په انګليسي). نه اخيستل شوی 2022-11-05.
  32. ↑ Owen Dudley Edwards, "Doyle, Sir Arthur Ignatius Conan (1859–1930)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004.
  33. ↑ Stashower, pp. 52–59.
  34. ↑ "Compulsory Vaccination – The Evening Mail – The Arthur Conan Doyle Encyclopedia". www.arthur-conan-doyle.com.
  35. ↑ "Compulsory Vaccination – The Hampshire County Times – The Arthur Conan Doyle Encyclopedia". www.arthur-conan-doyle.com.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=ارتر_کانن_ډويل&oldid=299742" نه اخيستل شوی