Jump to content

ابو الوفا بوزجانی

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

ابوالوفا بوزجانی، مشهوره رياضي پوه او نجومې

ابو الوفا محمد بن يحيى بن اسماعيل بن عباس بوﺯجانى رياضى پوه، ستورو پيژندونکى او نجومى وه. رياضى ته ﺯيات خدمت کړى،  په ۹۴۰ م کال نيشاپور کى دى نړۍ ته سترګې پرانيستې،  په ۲۰ کلنې کې يى بغداد ته هجرت وکړ او تر آخر عمر هلته پاتى شو،  د بغداد دار الحکمه غړې وه. او غير قائم الزاويه مثلثونو بنسټ د بوﺯجانى لخوا کيښودل شوې ده.

او بوﺯجانى ځينى کروى مثلثاتو آلو سره وشو. کولاى چې د هغوې حل اسانه کړې.  او هغه د کلاسيک هندسه لاینحل يا  (نه حل شوي)  حل کړل او تحقيقات يى د هندسه اصولو ترسيم کې وکړل ............

د سپوږمۍ د يو دانه يى د بوﺯجانى په نوم نمولى ده. او ۹۹۸ يا ۹۹۷ م کلونو بغداد کى له نړى څخه سترګې پټي کړي.

بوﺯجاني ځينې آثار يي»

- فیما یحتاج الیه الصانع من الاعمال الهندیسه”

- المجسطی”

- الکامل“

د بوﺯجانې ورک شوي کتابونه چې ابن نديم خپل کتاب کې نومونه ورته ﺫکر کړې.

۱- تفسیر کتاب خوارزمی فی الجبر و المقابله

۲- کتاب تفسیر دیوفنطس فی الجبر ؛

۳- کتاب البراهین علی القضایا التی استعمل دیوفنطس فی کتابه و علی ما استعمله هو فی التفسیر ؛

۴- کتاب استخراج ضلع المکعب و مال المال و مایترکب منهما چې موضوع يى د هندسی حل

۵- کتاب زیج الکامل

                      ليکنه: عبدالواجد نیازی