د ښځو نړیواله ورځ

تړنې سمول
د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

د ښځو نړیواله ورځ په نړیواله کچه یوه ځانګړې ورځ ده چې هر کال د مارچ میاشتې په ۸مه نېټه د ښځو حقونو ته د اړوندو خوځښتونو د کانوني ټکي په توګه لمانځل کېږي او یو شمېر مسایلو لکه جنسیتي مساوات، د نسل د تولید حقونو او د ښځو پر وړاندې تاوتریخوالي یا ناوړې ګټنې ته د نړۍ پام اړوي. د ښځو نړیواله ورځ چې د ښځو د رایو ورکولو د حق غوښتنې د خوځښت له خوا تحریک شوه د شلمې پېړۍ پر مهال د شمالي امریکا او اروپا له کارګري خوځښتونو سره هم ریښه لري. [۱][۲][۳][۴][۵]

د «ښځو د نړیوالې ورځې» لومړنۍ ثبت شوې لمانځنه د ۱۹۰۹ زکال د فبروي په ۲۸ مه نېټه په نیویارک ښار کې د امریکا د سوسیالېست ګوند له خوا ترتیب شوه. دغه چاره د سوسیالېستو ښځو په نړیوال کنفرانس کې د جرمني استازو لپاره الهام بخښونکې شوه څو وړانډیز وکړي چې دغه ورځ هر کال له کومې ځانګړې نېټې پرته ولمانځل شي؛ راتلونکی کال په ټوله اروپا کې د ښځو نړیواله ورځ ولمانځل شوه. هغه مهال چې ښځو په شوروي روسیه کې د ۱۹۱۷ زکال پر مهال (د فبروري د انقلاب په پیل کې) د رایو د ورکړې حق ترلاسه کړ د مارچ میاشتې ۸مه نېټه د ملي ځانګړې ورځې په توګه په پام کې ونیول شوه؛ دغه ورځ د ۱۹۶۰مې لسیزې په وروستیو کې د نړیوال فیمینېستي خوځښت له خوا د هغو د تصویب تر مهاله کیڼ اړخو خوځښتونو او حکومتونو ته اړونده وه. په ۱۹۷۷ زکال کې د ملګرو ملتونو د سازمان له خوا د دغې ورځې په تصویب سره، یاده ورځ په نړیوالې ځانګړې ورځې واوښته. [۶][۷][۸]

د ښځو نړیواله ورځ د نړۍ په ګوټ ګوټ کې په بېلابېلو ډولونو لمانځل کېږي؛ په یو شمېر هېوادونو کې په دغې ورځې عمومي رخصتي وي او په یو شمېر نورو هېوادونو کې بیا په ټولنیزه یا سیمه ییزه کچه په کې د ښځو لاسته راوړنې ستایل کېږي او د لا ترویج په موخه یې هڅه کېږي.[۹]

ملګري ملتونه دغه ځانګړې ورځ له یو شمېر ځانګړو موضوعاتو، تبلیغاتو یا هم د ښځو له حقونو سره په اړیکه کې بولي. د نړۍ په یو شمېر برخو کې د ښځو نړیواله ورځ لا هم د هغو سیاسي ریښې منعکسوي او د لاریونو څخه په کار اخیستو د راډیکال بدلونونو د غوښتنې له مخې مشخصه کېږي؛ په یو شمېر برخو په ځانګړې توګه په لویدیځ کې دغه ورځ تر ډېره ټولنیزه کلتوري ده او د ښځتوب په لمانځنه تمرکز لري. [۱۰]

تاریخچه[سمول]

ریښه[سمول]

د «ښځو د ملي ورځې» په نامه د ښځو د ورځې لومړۍ ثبت شوې لمانځنه د ۱۹۰۹ زکال د فبروري په ۲۸مه په نیویارک ښار کې د فعالې ترزامالکیل په وړاندیز د امریکا د سوسیالېست ګوند له خوا ترسره شوه. داسې ادعاوې شتون لري چې دغه ورځ د ۱۸۵۷ زکال د مارچ په ۸مه په نیویارک ښار کې د جامو ګڼدونکو ښځینه کارګرانو د لاریون لمانځنه ده، خو څېړونکو ادعا کړې چې دا یوه افسانه ده او د دې لپاره جوړه شوې څو د ښځو نړیواله ورځ د هغو له سوسیالېستي ریښې جلا کړای شي. [۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]

د ۱۹۱۰ زکال په اګست میاشت کې د سوسیالېستي ښځو نړیوال کنفرانس د ډنمارک په کوپنهاګن کې د نړیوال دویم سوسیالېزم له عمومي غونډې وړاندې ترتیب شوی و. له دې سربېره هغه څه چې د ښځو د ورځې د معاصرې لمانځنې تاریخ یې جوړ کړ، د کارګرو د نړیوال سازمان پر باور د ۱۹۱۱ زکال د مارچ میاشتې په ۲۵مه نېټه په نیویارک ښار کې د ټري انګل کالیو ګڼدنې په فابریکه (Triangle Shirtwaist factory) کې اورلګېدنه وه چې له امله یې ۱۴۶ ځوان کارګران چې ډېری یې کډوال و مړه شول. [۱۷][۱۸]

په شوروي اتحاد او نورو کمونېستي هېوادونو کې لومړني پرمختګونه[سمول]

د ۱۹۱۷ زکال د مارچ په ۸مه (د ژولین کالیزې له مخې د ۱۹۱۷ زکال د فبروري ۲۳مه) په پتروګراد ښار کې د نساجۍ د کارخونو کارکوونکو په لاریونونو پیل وکړ چې بالاخره یې ټول ښار ته پراختیا ومونده؛ لاریون کوونکو د «ډوډۍ او سولې» په شعار ورکولو سره - د لومړۍ نړیوالې جګړې له امله د خوړو کمښت او سزارېزم ته د پای ټکي اېښودو غوښتنه لرله. دغه ګام د فبروري د انقلاب بنسټ کېښود چې د اکتوبر د انقلاب په خوا کې یې د روسیې دویم انقلاب رامنځته کړ. د انقلاب رهبر لئون تروتسکي لیکلي: «د فبروري ۲۳مه (د مارچ ۸مه) د ښځو نړیواله ورځ وه او د هغو اړوندې ناستې او چارې له وړاندې تنظیم وې. خو موږ دا نه انګېرله چې د «ښځو ورځ» دې د انقلاب پیلامه وي. انقلابي اقدامات اټکل شوي و، خو نېټه یې نه وه مالومه. خو پر سهار یې له دستوراتو سره پر خلاف، د نساجي کارکوونکو په څو کارخونو کې خپلې دندې پرېښودې او له دغه اعتصاب څخه یې د ملاتړ په موخه هر لوري ته استازي ولېږل... چې د ټولیز اعتصاب لامل وګرځېدل... ټول سړکونو ته راووتل». اووه ورځې وروسته تزار دویم نیکولاس استعفا ورکړه او لنډ مهالي حکومت هم ښځو ته د رایو د ورکړې حق ورکړ. [۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

په ۱۹۱۷ زکال کې بلشویکانو الکساندرا کولونتای او ولادمیر لینېن د ښځو نړیواله ورځ په شوروي اتحاد کې رسمي ځانګړې ورځ اعلان کړه. د ۱۹۶۵ زکال د مۍ میاشتې په ۸مه نېټه د شوروي د عالي شورا مشرتابه پلاوي د ښځو نړیواله ورځ « د شوروي اتحاد په جمهوریتونو کې غیر کاري ورځ (عمومي رخصتي) اعلان کړه.[۲۴][۲۵]

په شوروي روسیه کې د دغې ورځې له رسمي کېدو وروسته نور نو د ښځو نړیواله ورځ د نړۍ په ګڼ شمېر کمونیستي هېوادونو او همدارنګه د کمونیستي خوځښتونو له خوا لمانځل کېدله. هسپانوۍ کمونېستې مشرې دولورس ایباروی د هسپانیا د کورنۍ جګړې په درشل کې د ۱۹۳۶ زکال پر همدغه نېټه په مادرید ښار کې د ښځو لاریون رهبري کړ. چیني کمونېستانو هم د ۱۹۲۲ زکال له پیل راهیسې دغه ورځ ځانګړې وبلله او ډېر ژر د سیاسونو پام یې ځانته واړاوه: په ۱۹۲۷ زکال کې ګوانګژو ښار د ۲۵ زره نارینه او ښځینه ملاتړو د لاریون شاهد و چې د کومینتانګ (ملت پاله ګوند)، YWCA (د ځوانو ښځینه و عیسوي ټولنه) او کارګري بنسټونو استازو هم په کې شتون درلود. د ۱۹۴۹ زکال د اکتوبر په لومړۍ نېټه د چین د خلکو د جمهوریت له رامنځته کېدو وروسته، دولتي شورا د ډسمبر په ۲۳مه اعلان وکړ چې د مارچ اتمه رسمي ځانګړې ورځ ده او ښځو ته په کې نیمه کاري ورځ رخصتي ورکول کېږي.[۲۶][۲۷][۲۸][۲۹]

د ملګرو ملتونو له خوا تصویب کېدل[سمول]

د ښځو نړیواله ورځ نږدې تر ۱۹۶۷زکال پورې هغه مهال چې د فیمینېستانو دویمې څپې ترې ګټنه وکړه یوه کمونېستي ځانګړې ورځ وه. دغه ورځ بیاځلي د فعالتوب د یوې ورځې په توګه راڅرګنده شوه او ځینې وختونه هم په اروپا کې «د ښځو د مبارزې د نړیوالې ورځې» په توګه پېژندل کېږي. د ۱۹۷۰مې او ۱۹۸۰مې لسیزې پر مهال کیڼ اړخي او کارګري سازمانونه د ښځو له ډلو سره مل شول او په ګډه سره یې د مساوي معاش، مساوي اقتصادي فرصتونو، مساوي قانوني حقونو، د نسل د تولید د حقونو، د ماشوم پالنې د ملاتړیزو خدمتونو او د ښځو پر وړاندې یې د تاوتریخوالي د پای ته رسېدو غوښتنه کوله. [۳۰][۳۱][۳۲]

د ملګرو ملتونو سازمان په ۱۹۷۵ زکال کې چې د ښځو لپاره نړیوال کال بلل شوی و؛ د ښځو د نړیوالې ورځې لمانځنه پیل کړه. په ۱۹۷۷ زکال کې د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلۍ له غړو هېوادونو وغوښتل څو د مارچ اتمه د ښځو د حقونو او نړیوالې سولې لپاره د ملګرو ملتونو د رسمي ځانګړې ورځې په توګه اعلان کړي. له دغه مهال راهیسې دغه ورځ د ملګرو ملتونو او د نړۍ د ګڼ شمېر هېوادونو له خوا د پورته یادو شوو موضوع ګانو یا هم د ښځو د حقونو په برخه کې د بلې ځانګړې موضوع په محوریت لمانځل کېږي. [۳۳]

د ۲۰۰۷ زکال د مارچ په ۴مه هغه مهال چې په ایران کې په سلګونو تنه چې د لاریون په موخه یې چمتووالی نیو د پولیسو له خوا ووهل شول، له امله یې په تهران کې د ښځو نړیواله ورځ په تاوتریخوالي واوښته. (د دغې موضوع اړوند بل لاریون په ۲۰۰۳ زکال کې په تهران کې شوی و). پولیسو په لسګونو ښځې ونیولې چې یو شمېر یې له څو ورځو بند او څېړنو وروسته بېرته راخوشې شوې. شادي صدر، محبوبه عباسقلي او څو نورې ټولنیزې فعالانې د نه خوړلو له پنځلس ورځني اعتصاب وروسته د ۲۰۰۷ زکال د مارچ په ۱۹ مه راخوشې شوې.[۳۴][۳۵][۳۶]

په نړیواله کچه[سمول]

د ښځو نړیواله ورځ په یو شمېر هېوادونو له دې ډلې په افغانستان، انګولا، ارمنستان، اذربایجان، بلاروس، بورکینافاسو، کمبودیا، چین (یوازې د ښځو لپاره)، کیوبا، ګرجستان، جرمني (په برلین او مکلنبورګ – یوازې په لویدیځ پومراني کې)، ګینه – بیسائو، اریتریا، قزاقستان، قرغزستان، لائوس، ماداګاسکار (یوازې د ښځو لپاره)، مولداوي، منګولیا، مونټینګرو، نیپال، روسیه، تاجکستان، ترکمنستان، یوګاندا، اوکراین، ازبکستان او زامبیا کې رسمي ځانګړې ورځ ده. [۳۷][۳۸][۳۹][۴۰][۴۱][۴۲][۴۳][۴۴][۴۵][۴۶][۴۷][۴۸][۴۹][۵۰][۵۱][۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶]

په یو شمېر نورو هېوادونو لکه اسټرالیا، کامرون، کرواسیا، رومانیا، بوسنیا او هرزګوین، بلغاریا، ویتنام او چلي کې بیا له دې سره چې رسمي ځانګړې ورځ نه ده خو په پراخه کچه لمانځل کېږي. [۵۷][۵۸][۵۹][۶۰][۶۱][۶۲][۶۳][۶۴]

سرچينې[سمول]

  1. ↑ "About International Women's Day". International Women's Day (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في June 3, 2016. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  2. ↑ "International Women's Day". United Nations (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في March 7, 2021. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  3. ↑ "History of International Women's Day". International Women's Day (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في March 7, 2021. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  4. ↑ Nations, United. "Background | International Women's Day". United Nations (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في March 8, 2020. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  5. ↑ "Stories of women's activism". nzhistory.govt.nz (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في February 18, 2022. د لاسرسي‌نېټه February 18, 2022. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  6. ↑ ""International Socialist Congress, 1910; Second International Conference of Socialist Women". د کتاب پاڼې 21. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2020. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  7. ↑ (په March 8, 2020 باندې). Women In Red: The Surprising History Of International Women's Day. Evie Magazine.
  8. ↑ "International Women's Day, 8 March". United Nations (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في March 8, 2020. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2020. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  9. ↑ Sindelar, Daisy. "Women's Day Largely Forgotten in West, Where It Got Its Start". Radio Free Europe. Radio Free Europe. مؤرشف من الأصل في March 18, 2021. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2011. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  10. ↑ "International Women's Day – March 8, 2020". National Today (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في March 9, 2022. د لاسرسي‌نېټه March 6, 2020. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  11. ↑ "International Women's Day History | International Women's Day | The University of Chicago". iwd.uchicago.edu (په انګلیسي ژبه کي). د اصلي آرشيف څخه پر April 8, 2017 باندې. د لاسرسي‌نېټه April 7, 2017. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  12. ↑ "United Nations page on the background of the IWD". Un.org. مؤرشف من الأصل في March 8, 2020. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  13. ↑ Miller, Sally M. (December 1978). "From Sweatshop Worker to Labor Leader: Theresa Malkiel, A Case Study". American Jewish History. 68 (2): 197. JSTOR 23881894. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  14. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  15. ↑ Kandel, Liliane; Picq, Françoise (1982). "Le Mythe des origines à propos de la journée internationale des femmes". La Revue d'en face. 12: 67–80. د اصلي آرشيف څخه پر September 27, 2013 باندې. د لاسرسي‌نېټه April 29, 2023. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); الوسيط |archiveurl= و |archive-url= تكرر أكثر من مرة (مساعدة); الوسيط |archivedate= و |archive-date= تكرر أكثر من مرة (مساعدة)
  16. ↑ Zophy, Angela Howard (1991). Handbook of American Women's History. Garland. د کتاب پاڼې 187. د کتاب نړيواله کره شمېره 0-8240-8744-5. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  17. ↑ Rochelle Goldberg Ruthchild, "From West to East: International Women's Day, the First Decade", Aspasia: The International Yearbook of Central, Eastern, and Southeastern European Women's and Gender History, vol. 6 (2012): 1–24.
  18. ↑ "The Triangle Shirtwaist Fire and International Women's Day: 100 years on". March 8, 2011. مؤرشف من الأصل في March 6, 2023. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2023. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  19. ↑ "8th of March – International woman's day: in search of lost memory". د اصلي آرشيف څخه پر March 13, 2011 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 14, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  20. ↑ "International Women's Day". United Nations (په انګلیسي ژبه کي). مؤرشف من الأصل في March 7, 2021. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  21. ↑ "February Revolution". RIA Novosti. March 6, 2017. مؤرشف من الأصل في March 2, 2022. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2017. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  22. ↑ "8th of March – International woman's day: in search of lost memory". د اصلي آرشيف څخه پر March 13, 2011 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 14, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  23. ↑ "United Nations page on the background of the IWD". Un.org. مؤرشف من الأصل في March 8, 2020. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  24. ↑ "How Lenin and Russian Revolution in 1917 played a role in the origin of Women's Day". www.dailyo.in. مؤرشف من الأصل في March 31, 2018. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  25. ↑ "How Lenin and Russian Revolution in 1917 played a role in the origin of Women's Day". www.dailyo.in. مؤرشف من الأصل في March 31, 2018. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  26. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  27. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  28. ↑ Yau Tsit Law (June–July 1927). "International Women's Day in Canton March 8, 1927". News Bulletin (Institute of Pacific Relations). الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  29. ↑ "Anniversaries of important events". China Factfile. Chinese Government. د اصلي آرشيف څخه پر September 13, 2019 باندې. د لاسرسي‌نېټه August 28, 2011. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  30. ↑ Kaplan, Temma (1985). "On the Socialist Origins of International Women's Day". Feminist Studies. 11 (1): 163–171. doi:10.2307/3180144. JSTOR 3180144. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  31. ↑ Søland, Birgitte (March 4, 2019). "International Women's Day". Origins. مؤرشف من الأصل في March 2, 2022. د لاسرسي‌نېټه March 10, 2019. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  32. ↑ (په January 20, 2017 باندې). Ahead Of The Boston Women's March, A Look Back 47 Years Ago. WBUR
  33. ↑ "International Women's Day". United Nations. مؤرشف من الأصل في May 12, 2021. د لاسرسي‌نېټه February 13, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  34. ↑ "Iranian Women Rally to Demand Equal Social, Political Rights" Archived March 9, 2016, at the Wayback Machine. Index-Journal (March 9, 2003): 9. via Newspapers.comکينډۍ:Open access
  35. ↑ (په March 8, 2007 باندې). Middle East | Iranian women struggle for equality. BBC News.
  36. ↑ "Iran: Release Women's Rights Advocates | Human Rights Watch". Hrw.org. March 8, 2007. د اصلي آرشيف څخه پر November 2, 2008 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  37. ↑ "Armenian Holidays – Armenia Information". Armeniainfo.am. July 5, 1995. د اصلي آرشيف څخه پر May 12, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  38. ↑ Azerbaijan.msntour.az Archived September 12, 2008, at the Wayback Machine.
  39. ↑ "Public Holidays in Azerbaijan – International Women's Day". advantour.com. مؤرشف من الأصل في August 16, 2017. د لاسرسي‌نېټه March 9, 2016. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  40. ↑ "Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь". wayback.archive-it.org. Archived from the original on July 5, 2017. د لاسرسي‌نېټه February 5, 2018. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)صيانة CS1: BOT: original-url status unknown (link)
  41. ↑ Coordination Team (May 22, 2011). "Taking International Women's Day Seriously in Burkina Faso". capacity4dev.ec.europa.eu. Development and Cooperation – EuropeAid. مؤرشف من الأصل في March 9, 2014. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  42. ↑ "2007 Cambodia Public Holiday – Cambodia e-Visa Blog". Cambodiaevisa.com. August 4, 2007. د اصلي آرشيف څخه پر April 25, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  43. ↑ (په March 8, 2018 باندې). International Women's Day around the world: from sex worker strikes to women-only public holidays.
  44. ↑ "Public holidays in the People's Republic of China". Sg2.mofcom.gov.cn. January 9, 2008. د اصلي آرشيف څخه پر September 3, 2014 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2013. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  45. ↑ "Ministerio de Relaciones Exteriores de Cuba". Cubaminrex.cu. March 8, 2011. د اصلي آرشيف څخه پر March 16, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  46. ↑ "დღესასწაულები". Embassy.mfa.gov.ge. د اصلي آرشيف څخه پر March 6, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  47. ↑ "Why Wednesday is a public holiday in only two German states including Berlin". thelocal.de. د اصلي آرشيف څخه پر March 7, 2023 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2023. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  48. ↑ "Holidays and weekends in the Republic of Kazakhstan in 2014 year". E.gov.kz. مؤرشف من الأصل في March 5, 2017. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  49. ↑ "Kyrgyz and American Holidays (In Russian)". US Embassy Bishkek. د اصلي آرشيف څخه پر May 9, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  50. ↑ "Lao Cultural Events / Public Holidays". laoyp.com. د اصلي آرشيف څخه پر August 29, 2008 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  51. ↑ "Madagascar 2009 Public Holidays". Qppstudio.net. د اصلي آرشيف څخه پر April 19, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  52. ↑ کينډۍ:In lang Article 111 (1c) of the work codex of Moldova Archived March 3, 2016, at the Wayback Machine., PDF, page 53 "Article 111. Non-working holidays. (1) in Moldova, non-working holidays, maintaining the average salary, are: (…) c) March 8 – International Women's Day; (…)".
  53. ↑ "Mongolia Web News". Mongolia-web.com. د اصلي آرشيف څخه پر April 2, 2015 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  54. ↑ Women Demand Equal Rights In Kyiv March Archived April 23, 2018, at the Wayback Machine., RFE/RL (March 8, 2018)
  55. ↑ "National Holidays (In Russian)". Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Uzbekistan. د اصلي آرشيف څخه پر March 8, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 7, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  56. ↑ "Zambia 2009 Public Holidays". Qppstudio.net. د اصلي آرشيف څخه پر April 19, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  57. ↑ "International Womens Development Agency (in English)". مؤرشف من الأصل في March 8, 2021. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  58. ↑ "QPPstudio.net". QPPstudio.net. د اصلي آرشيف څخه پر April 19, 2012 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  59. ↑ "Zakon o blagdanima, spomendanima i neradnim danima u Republici Hrvatskoj (pročišćeni tekst)". narodne-novine.nn.hr. مؤرشف من الأصل في November 16, 2020. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2023. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  60. ↑ "Ziua Internațională a Femeii. De 8 martie Google posteaza un desen pentru acest eveniment". Agentia.org. November 24, 2010. د اصلي آرشيف څخه پر March 11, 2011 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  61. ↑ "Žene su heroji ovog društva (in Bosnian)". Oslobodjenje. March 8, 2012. مؤرشف من الأصل في October 18, 2012. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  62. ↑ "Bulgarian national radio". Bulgarian national radio. مؤرشف من الأصل في July 14, 2015. د لاسرسي‌نېټه July 14, 2015. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  63. ↑ "Hanoi streets jammed on Int'l Day for Women | Vietnam News & Information Portal". En.www.info.vn. March 9, 2011. د اصلي آرشيف څخه پر March 12, 2011 باندې. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  64. ↑ "Días Nacionales en Chile (in Spanish)". feriadoschilenos.cl. March 8, 2009. مؤرشف من الأصل في January 7, 2019. د لاسرسي‌نېټه March 8, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=د_ښځو_نړیواله_ورځ&oldid=301658" نه اخيستل شوی