Jump to content

والیري جسکار ديستن

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
والیري جسکار ديستن
والیري جسکار ديستن
د شخص مالومات
زېږون نوم
پيدايښت
مړینه
د مړینې لامل کویډ–19 [۱۰]  ويکيډاټا کې (P509) ځانګړنې بدلې کړئ
تابعیت فرانسه   ويکيډاټا کې (P27) ځانګړنې بدلې کړئ
واک
عملي ژوند
کار/مسلک
کاروونکي ژبه
د کړنې څانګه سياست [۱۱]  ويکيډاټا کې (P101) ځانګړنې بدلې کړئ
پوځي خدمت
جګړه/جګړې دويمه نړېواله جګړه   ويکيډاټا کې (P607) ځانګړنې بدلې کړئ
لاسليک
والیري جسکار ديستن
وېبپاڼه
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس مخ پر IMDB باندې  ويکيډاټا کې (P345) ځانګړنې بدلې کړئ
  ويکيډاټا کې (P935) ځانګړنې بدلې کړئ
سمول کينډۍ لاسوند وګورئ

والیري ریني مري جورجز جسکار ديستن (د ۱۹۲۶ کال د فبروري له ۲ – د ۲۰۲۰ کال د ډسمبر تر ۲) د جسکار یا VGE په نوم هم پېژندل کېږي، یو فرانسوی سیاستوال و چې له ۱۹۷۴ کال تر ۱۹۸۱ کال پورې یې د فرانسې د ولسمشر په توګه خدمت وکړ. [۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]

هغه د لومړي وزیر ژاک شابان - دیلماس او پیری میسمر تر واک لاندې یې د مالیې د وزیر په توګه دنده ترسره کړه، وروسته نوموړی د سوسیالیست ګوند د نوماند فرانسوا میتراند پروړاندې د ۵۰.۸ سلنه رایو په ترلاسه کولو د ۱۹۷۴ کال ولسمشریزې ټاکنې وګټلې. د هغه دوره د ټولنیزو موضوعاتو پر وړاندې – لکه طلاق، د امیندوارۍ کنترول او سقط - او د هېواد او د ولسمشرۍ دفتر د عصري کولو هڅې، په ځانګړې توګه لرې پرتو زیربناوو ته د چټګ اورګادې د پروژو څارنه او همدارنګه د فرانسې د انرژي د اصلي سرچینې په توګه په هستوي برېښنا د اتکا له اړخه، ډېره لیبرال دریځه دوره په ګوته شوې ده. جسکار دیستین د پاریس په سیمه کې د لوی قوس یا Grande Arche، د میوزې دورسې موزیم، د عربي نړۍ انستېتیوت او د ساینس او صنعت د ښارګوټي پروژې په لاره واچولې او وروسته د فرانسوا میتراند په لویو پروژو کې هم شاملې شوې. هغه سوداګریزې آزادی ته وده ورکړه. خو د هغه شهرت د اقتصادي زوال له امله خراب شو چې د ۱۹۷۳ کال د انرژۍ ناورین له هغه سره مل شو چې د دېرشو پرتمینو کلونو (له ۱۹۴۵ کال وروسته د نېکمرغې دېرش ویاړلي کلونو) پای شو. هغه اړ شو چې د بودجوي لګښت ریاضتي سیاست غوره کړي او د بودجوي کسر د مخنیوي لپاره د وزګارۍ زیاتوالي ته اجازه ورکړي. جسکار دستن د دواړو اړخونو د سیاسي مخالفت په مرکز کې راغئ: د فرانسوا میتراند په مشرۍ د نوي متحد کیڼ اړخ ګوند او د پرمختګ په حال کې د ژاک شېراک له خوا چې د ښي اړخه اپوزیسیون پر لیکه یې ګالیسزم بېرته ژوندی کړ. په ۱۹۸۱ کال کې، د لوړ محبوبیت تر څنګ، نوموړي په ۴۸.۲ سلنه رایو د میتراند په وړاندې په دوهم پړاو کې ماتې وخوړه.

جسکار دیستن د ولسمشري پر مهال د اروپایی هېوادونو ترمنځ همکارۍ ته، په ځانګړې توګه د لویدیځ جرمني سره په ګډون کې، وده ورکړه. د پخواني ولسمشر په توګه د اساسي قانون د شورا غړی و. نوموړی د ۱۹۸۶ کال څخه تر ۲۰۰۴ کال پورې د اوېورګن د سیمه ایزې شورا د رئیس په توګه هم دنده ترسره کړه. د اروپا د ادغام په بهیر کې یې ونډه درلوده، او په ځانګړې توګه یې د اروپا د راتلونکي په اړه د کنوانسیون مشري وکړه چې د اروپا د اساسي قانون د ترتیب لپاره یې بدمرغه تړون ترتیب کړ. نوموړي په ۲۰۰۳ کال کې، د فرانسیس اکاډمۍ د غړي په توګه و ټاکل شو او هغه چوکۍ یې ترلاسه کړه چې د هغه ملګري او د سینیګال پخواني ولسمشر لیوپولډ سیدار سینګور مخکې په غاړه درلوده. جسکار د فرانسې په تاریخ کې تر ټولو اوږد عمره ولسمشر (۹۴ کاله او ۳۰۴ ورځې) ګڼل کېږي.

د ژوند لومړي کلونه

[سمول]

والیري ریني ماری جورج جسکار دیستن د ۱۹۲۶ کال د فبروري په ۲ نیټه د جرمني په کوبلینز ښار کې د فرانسې د راینلنډ د نیواک پر مهال نړۍ ته سترګې پرانیستې. هغه د ژان اډمونډ لوسیین جسکار ډی دیستن، چې یو جګپوړی دولتي مامور او د هغه د مېرنې مارتا کلیمنس جکولین ماري (مې) باردوکس مشر زوی و. مور د سناتور او استاد اکیلي اوکتیف ژاک بارډوکس لور او د پوهنې د وزیر اګینور باردوکس لمسۍ وه.[۱۶][۱۷][۱۸][۱۹]

جسکار د سلوی په نوم یوه مشره خور او د اولیور، ایزابیل او ماری لاور په نومونو کوچني خویندې درلود. سره له دې چې د هغه د نیکه له خوا کورنۍ نوم ته د "دیستن" نوم اضافه کړ، خو جسکار د مرستیال امیرالبحر دیستن د له منځه تللې اشرافي کورنۍ له  نارینه نسب نه و. د دیستن کورنۍ سره د هغه اړیکه خورا لرې وه. لوسي میدیلین دیستن ، ډیم ډی ریکیسټات (۱۷۶۹ – ۱۸۸۴) د هغه انا وه، چې هغه په خپل وار سره لومړي یواخیم دیستن سیور دي ریکیسټات (۱۶۱۰ – ۱۶۸۵) اولاده وه، چې هغه د شارل دیستن (۱۵۸۵ – ۱۶۶۱) نامشروع زوی و، او هغه په خپل وار سره د سیور دی شیلاد، د بیت المقدس سنټ جان اتل، د دریم جین دیتسن، سیور دي وال (۱۵۴۰ – ۱۶۲۱) او د هغه د مېرمنې، ګلبرت دې لا روشفاکالد (۱۵۶۰ – ۱۶۲۳) زوی و.[۲۰][۲۱]

جسکار په کلیرمونت فیراند کې د بلیس-پاسکال په لیسه کې، په پاریس کې د اکول ګیرسن او جانسن-ډی-سیلي او لوئس-لی-ګرانډ په لیسو کې زده کړې وکړې. [۲۲]

هغه له فرانسوي مقاومت سره یو ځای شو او د پاریس په آزادۍ کې یې برخه درلوده. نوموړی د آزادۍ پر مهال د الکساندر پارودي د ساتنې لپاره و ګومارل شو. وروسته هغه د فرانسې له لومړي پوځ سره یوځای شو او د جګړې تر پایه یې دنده ترسره کړه. وروسته نوموړي د نظامي خدمت لپاره د کروکس ډي ګیرې جایزه ترلاسه کړه. [۲۳][۲۴]

هغه په ۱۹۴۸ کال کې، یو کال د کاناډا په مونټریال کې تېر کړ، چې په هغه ځای کې نوموړي د ستانسلاس په کالج کې د ښوونکي په توګه نده ترسره کړه.  [۲۵]

نوموړي د پولی تخنیک له پوهنتون او د ادارې علومو له ملي پوهتون څخه (۱۹۴۹ – ۱۹۵۱) فارغ شو او د مالي حسابونو د څېړنې عمومي ادارې ته لاړ. هلته د مالیاتو او عوایدو خدماتو په برخه کې وټاکل شو او وروسته یې د لومړي وزیر اډګر فوور (۱۹۵۵ – ۱۹۵۶) په دفتر کې کار پیل کړ. هغه په جرمني ژبه روانې خبرې کولې.  [۲۶]

لومړۍ سیاسې تجربه

[سمول]

لومړۍ دندې: ۱۹۵۶ – ۱۹۶۲

[سمول]

نوموړي په ۱۵۶۶ کال کې د خپلې مورنۍ کورنۍ په له اړخه، ملي شورا د پو-دی-دوم ولایت د مرستیال په توګه وټاکل شو. هغه د خپلواکو او بزګرانو د ملي مرکز (CNIP) سره یو ځای شو، چې یوه محافظه کاره ډله وه. د CNIP مشر انټوین پینا د پنځم جمهوریت له اعلان وروسته، د اقتصاد او مالیې وزیر شو او نوموړی یې د ۱۹۵۹ څخه تر ۱۹۶۲ کال پورې د مالیاتو لپاره د دولت د منشي توګه غوره کړ. [۲۷][۲۸][۲۹]

د ګولیست اکثریت ګوند غړی؛ ۱۹۶۲ – ۱۹۷۴

[سمول]

کله چې جسکار په ۱۹۶۲ کال کې د اقتصاد او مالیې وزارت ته نوماند شو، د هغه ګوند د ګولیسټ له ګوند سره اړیکې پرې کړې او او اکثریت ایتلاف یې پرېښود. جسکار له استعفا څخه انکار وکړ او د خپلواک جمهوري غوښتونکي ګوند  بنسټ یې کیښود، چې په "ولسمشریز اکثریت" کې د ګولیسټ ګوند کوچنی ملګری شو. د اقتصاد په وزارت کې هغه په خپل دوان کې د "لوی امتیاز" اصطلاح وړاندې کړه چې د بریټون ووډز د سیسټم پر بنسټ په نړیوالو تادیاتو کې د متحده ایالاتو د ډالرو د برلاسۍ د ځانګړتیا لپاره کارول کېږي. [۳۰][۳۱][۳۲][۳۳][۳۴]

خو نوموړی په ۱۹۶۶ کال کې له کابینې څخه ګوښه کړل شو. هغه خپله جمهوري غوښتونکې ډله په یوه سیاسي ګوند، د خپلواکو جمهوري غوښتونکو ملي فدراسیون، بدله کړه او د لیدلوري او حقیقت ډلې یې منځ ته راوړې. په دې ډلو کې نوموړي د "د قدرت په انحصاري تمثیل" باندې نیوکه وکړه او د ډي ګول د سیاستونو په اړه یې خپل دریځ په "هو، خو ..." کې لنډیز کړ. په ملي شورا کې د مالي کمېټې د رئيس په توګه يې په کابينه کې پر خپل ځای ناستي نيوکې وکړې.  [۳۵][۳۶][۳۷]

له همدې امله ګولیسټ پلوو د ۱۹۶۸ کال د مقننه قوې له ټاکنو وروسته د نوموړي د بیا ټاکلو څخه انکار وکړ. په ۱۹۶۹ کال کې په خپلواکو جمهوري غوښتونکو ملي فدراسیون کې د ډېری ټاکل شویو چارواکو برعکس، د سیمو او سنا په اړه د اساسي قانون په ټولپوښتنه کې، جسکار د "نه" رایې څخه دفاع وکړه، په داسې حال کې چې ډی ګول د "نه" رایې د ګټلو په صورت کې د استعفا د هوډ اعلان وکړه. ګولیسټانو هغه تورن کړ چې د ډی ګول د وتلو په اړه په لویه کچه پړ دی.  [۳۸][۳۹]

نوموړي د ۱۹۶۹ کال د ولسمشریزو د کمپاینونو په ترڅ د ګټونکي نوماند جورجس پومپیدو ملاتړ وکړ، چې وروسته بیا د اقتصاد او مالیې وزارت ته راستون شو. نوموړي د نوي نسل د سیاستوالو استازی و چې د لوړ پوړو ملکي خدماتو څخه را څرګند شو او د "تکنوکرات یا مسلک پلوي" په توګه انګېرل کېده. [۴۰]

سرچینې

[سمول]
  1. ↑ subject named as: Valéry GISCARD D'ESTAING — Sycomore ID: https://www2.assemblee-nationale.fr/sycomore/fiche/(num_dept)/3448 — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — سمونګر: National Assembly
  2. ↑ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6xp81fc — subject named as: Valéry Giscard d'Estaing — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  3. ↑ Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/giscard-d-estaing-valery — subject named as: Valéry Giscard d'Estaing — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  4. ↑ NL CR AUT ID: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=xx0011453 — د نشر نېټه: ۲۳ نومبر ۲۰۱۹
  5. ↑ Roglo person ID: https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=7929&url_prefix=https://roglo.eu/roglo?&id=p=valery;n=giscard+d+estaing — subject named as: Valéry Giscard d'Estaing
  6. ↑ GeneaStar person ID: https://www.geneastar.org/genealogie/?refcelebrite=giscard — subject named as: Valéry Giscard D'estaing
  7. ↑ genealogics.org person ID: https://www.genealogics.org/getperson.php?personID=I00066237&tree=LEO — subject named as: Valéry Giscard d'Estaing — دوتنه: Leo van de Pas
  8. ↑ Babelio author ID: https://www.babelio.com/auteur/wd/118635 — subject named as: Valéry Giscard d'Estaing
  9. ↑ Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000009749 — subject named as: Valery Giscard d'Estaing — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  10. ↑ https://www.europe1.fr/politique/lancien-president-valery-giscard-destaing-est-mort-4009616
  11. ↑ NL CR AUT ID: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=xx0011453 — د نشر نېټه: ۷ نومبر ۲۰۲۲
  12. ↑ کينډۍ:Cite Oxford Dictionaries
  13. ↑ "Giscard d'Estaing". انګليسي ژبې امريکايي ميراث قاموس (پنځم ed.). هارپېرکولينز. نه اخيستل شوی 30 June 2019.
  14. ↑ کينډۍ:Cite Merriam-Webster
  15. ↑ He was also ex officio co-prince of Andorra.
  16. ↑ "Fichier des décès au mois de décembre 2020" [Death file for the month of December 2020] (په فرانسوي). National Institute of Statistics and Economic Studies. نه اخيستل شوی 26 January 2021.
  17. ↑ Safran, William (1995). Wilsford, David (ed.). Political Leaders of Contemporary Western Europe: A Biographical Dictionary. Westport: Greenwood Publishing Group. p. 170. ISBN 978-0-313-28623-0.
  18. ↑ "Morto Valéry Giscard d'Estaing". Il Post (په اېټاليايي). 2 December 2020.
  19. ↑ "Profile: Bardoux, Jacques". French Senate. نه اخيستل شوی 2 December 2020.
  20. ↑ "Giscard d'Estaing, ses mille vies en images" (په فرانسوي). Yahoo. 2 December 2020.
  21. ↑ Hoagland, Jim (2 December 2020). "Valéry Giscard d'Estaing, former French president, dies at 94". The Washington Post. Archived from the original on 5 December 2020. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  22. ↑ "Valéry Giscard d'Estaing, a president of Auvergne" (په فرانسوي). Francebleu. 2 December 2020.
  23. ↑ "Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94". BBC News Online. BBC. 2 December 2020. Archived from the original on 5 December 2020. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  24. ↑ "Valéry Giscard d'Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France". The New York Times. 2 December 2020.
  25. ↑ Mon tour de jardin, Robert Prévost, p. 96, Septentrion 2002
  26. ↑ Wiegel, Michaela; Figaro), Charles Jaigu (Le (15 November 2016). "Valéry Giscard d'Estaing: "In Wahrheit ist die Bedrohung heute nicht so groß wie damals"". Frankfurter Allgemeine Zeitung (په جرمني). نه اخيستل شوی 20 November 2016.
  27. ↑ "Pays Emergents" (PDF). ECPR.edu. نه اخيستل شوی 2 December 2020.
  28. ↑ "Valéry Giscard d'Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France". The New York Times. 2 December 2020.
  29. ↑ Thody 2002، م. 68.
  30. ↑ "Valéry Giscard d'Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France". The New York Times. 2 December 2020.
  31. ↑ Hoagland, Jim (2 December 2020). "Valéry Giscard d'Estaing, former French president, dies at 94". The Washington Post. Archived from the original on 5 December 2020. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  32. ↑ "Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94". BBC News Online. BBC. 2 December 2020. Archived from the original on 5 December 2020. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  33. ↑ Eichengreen, Barry (2011-01-07). Exorbitant Privilege: The Rise and Fall of the Dollar and the Future of the International Monetary System (په انګليسي). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-978148-5.
  34. ↑ Siddiqu, Khubaib (May 2012). "Review: Barry Eichengreen, Exorbitant privilege: the rise and fall of the dollar" (PDF). Economic and Social Commission for Asia and the Pacific. Asia-Pacific Research and Training Network on Trade. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  35. ↑ "Valéry Giscard d'Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France". The New York Times. 2 December 2020.
  36. ↑ "Valéry Giscard d'Estaing, 94, Is Dead; Struggled to Transform France". The New York Times. 2 December 2020.
  37. ↑ "Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94". BBC News Online. BBC. 2 December 2020. Archived from the original on 5 December 2020. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  38. ↑ "Commanding Heights". PBS. نه اخيستل شوی 3 December 2020.
  39. ↑ "Giscard d'Estaing: France mourns ex-president, dead at 94". BBC News Online. BBC. 2 December 2020. Archived from the original on 5 December 2020. نه اخيستل شوی 5 December 2020.
  40. ↑ Obituaries, Telegraph (2 December 2020). "Valéry Giscard d'Estaing, centre-Right French President who supported a united Europe – obituary". The Telegraph. Archived from the original on 12 January 2022. نه اخيستل شوی 3 December 2020.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=والیري_جسکار_ديستن&oldid=277312" نه اخيستل شوی