کوس
کوس (په لاتين:Vagina )د ښځينو تی لرونکو ژويو د داخلو تناسلو غړو څخه یوه نلي عضله ده چې د مقعد او متيازو نل په منځ کې پرته ده. نوموړي غړه فرج د رحم سره لگوي او د حيض (د ښځې مياشتۍ ناروغی)، زیږولو او جنسي اړيکو (جماع) په وخت کې عمل کوي.
د ښځې کوس[سمول]
د ښځينې کوس يو ارتجاعى نل دی چی اوږدوالي یی ۷ - ۸ سانتيمتره او قطر یی ۳ - ۵ سانتیمتره وي. دچوخړو (چخړو) پردو پنډوالي ۳ - ۵ ميليمتره وي او رنگ یی گلابي دی خو کله چې ښځه امیدواره ده نو دچوخړو پردو رنگ په ارغواني رنگ تبديل کېدلای شي. کوس معمولا تړل شوي ده خو د زیږولو او جنسي اړيکو په صورت کی اوږدوالي او قطر یی درې ځله لوي کېدلای شی. د کوس په پېل کې او رحم ته نژدې د بارټولین غدې(مرغړی) پرتې دي چې سپين یا ژیړ بلغم تولید کوي او کوس د دي بلغم په مرسته غوړوي. د روغې ښځې کوس يو شمیر باکتریاگان لکه L. crispatus, L. gasseri, L. iners a L. jensinii.48 L. acidophilus لري. د کوس چاپېريال او داخلي برخه ترش (تريووالی یی ۳،۵ - ۴،۵ pH وي)ده چی د پاټوجېنو باکټرياگانو توليدولو ويجاړ کوي او د ښځې صحت د باکتریاگانو رنځونو څخه ساتلای شی. د باکرې کوس لمړني جنسي اړيکې مخکې د کوس پردې په مرسته پوښ شوي ده.
د کوس رنځونه[سمول]
د کانډيډا البيکانس رنځ[سمول]
د کوس تومنوخپرېدونکو رنځونه تر تولو گڼ شمير لرونکي رنځونه دي چي په ځانگړي ډول د Candida albicans د باکټریاگانو څخه منځ ته راځي. د دي ناروغو د نشانو څخه خارښت او درد دي یا د کوس څخه سپين بلغم چي لکه چکې غوندی دي، بهېږي.
د کوس د رنځونو باعثونه[سمول]
- کله چی ښځه انټيبايوټيک خوري نو کولای شی په کوس کې ساتلونکی میکروفلور (باکټریاگان) ويجاړ کړي.
- د امیندوارې پر ضد درملونه، د ښڅينو هورمونونه
- ډايبېټېز مېلېټوز یا دشكرى نا روغى (يو ډول نا روغى چې متيازى يى ډيرى ځى او ناروغی پر له پسې ضعيفه كيږى او دخپل بدن درنښت بايلى).
- حمل (امیدواره)
- سټرېس
- د ميټايي خوړول
- ناسم پاکي
د کانډيډا الپيکانس د رنځ درملنه[سمول]
د کوسې ناروغی علاج آسان دی. کله چې ښځه د کوس ناروغی چی د Candida albicans منځ ته راځي لري نو درملونه لکه Econazol, Clotrimazol, کوس ته ورکوي یا کوس ته طبيعي درملونه چی د باکټریاگانو لکه Streptococcus salivarius, Streptococcus thermophylus, Lactobacillus delbruckii, Lactobacillus bulgaricus محتوی لري ورکولای شی.
ټریخوموناسیس[سمول]
ټریخوموناسیس یا ټریکوموناسیس یوه جنسي ساري ناروغۍ ده چی د Trichomonas vaginalis منځ ته راځي. اینکوباسیونی وخت یی ۴ – ۲۰ ورځه وي. کله چی ښځه ټریخوموناسیس لري نو د جنسي اړیکې په وخت کې درد او خارښت احساسوي. او د کوس څخه ژیړ، رنگړی، بد بو لرونکي او قلیایی بلغم بهيږي. د دي ناروغۍ د علاج لپاره د Metronidazol گولی او د Metronidazol یا Clotrimazol شاپونه ورکول کېږي. د امیدوارو ښځو ته اجازه نه ده چی د Metronidazol څخه کار واخلي.