فراه ولايت

Permanently protected article
د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
فراه ولايت
د فراه ولايت انځور
د فراه ولايت انځور
د فراه ولايت انځور

فراه ولايت
فراه ولايت

Map
کورډېناټونه: ۳۲°۳۰′شمال ۶۳°۳۰′ختیځ / 32.5°شمال 63.5°ختيځ / 32.5; 63.5   د (P625) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ[۱]
هېواد افغانستان   د (P17) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
لوی وېش افغانستان   د (P131) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
پلازمېنه فراه   د (P36) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
اداري وېش
پراخوالی
 • پراخوالی 48470.9 کیلومتره مربع   د (P2046) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
لوړوالی 1081 متر   د (P2044) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
نفوس شمېرنه
وروستي مالومات
وخت زون يو ټي سي ۴:۳۰+   د (P421) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
رسمي ژبه دري
پښتو   د (P37) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
جيو کوډ 1142263[۲]  د (P1566) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
آی اېس او 3166 AF-FRA  د (P300) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ

فراه ولايت د افغانستان په جنوب لوېديځ کې پروت دى چې لویدیځ ته یې ايران شمال ته هرات سویل ته نیمروز او ختیځ لورته یې هلمند او غور ولایتونه ګډه پوله لرې. اکثره اوسېدونکي يې پښتانه دي. له پښتنو پرته تاجېک او بلوڅان هم په کې ژوند کوې.

رسنۍ

تاریخ

فراه ولایت چي لرغونوالۍ یې زرګونه کلونه تاریخ لري د لرغوني سیستان او زرنج له جغرافیایي، ستراتیژیکو او سیاسي سیمو څخه ګڼل کېدی. دغه ولایت د یو شمېر تاریخي اثارو په درلودلو سره د افغانستان په سوېل لویدیځه حوزه کي ځانګړی ځای لري. د یاد ولایت له مرکز څخه لس کیلومتره لیري د کافر کلا په نوم یوه سیمه چي د فراه ولایت لرغونتوب او پخوانی تاریخ په نښه کوي اوس هم شتون لري.

تر میلاد درې پېړۍ مخکي کله چي اسکندر مقدوني پر هخامنشي واکمنۍ باندي یرغل پیل او لوی شمېر سیمي یې ترې لاندي کړې د فره سیمه هغه وخت د یو سیمه ییز مشر چي ساتراپي یې ورته ویل تر واک لاندي وه او په هخامنشي واکمنۍ پوري یې اړه درولوده. اسکندر مقدوني د مخامنشي واکمن تر مرګ وروسته د فراه سیمه پخپلي واکمنۍ ورګډه کړه.

د پارتیانو او ساسانیانو په واکمني کي

د پارتیانو په واکمني کي فراه د آریا (( د لرغوني افغانستان هرات ولایت)) د سیمي اړوند یو ولایت وو. د پارتیانو تر پرځېدو وروسته په پنځمه زیږدیزه پېړۍ کي فراه د ساسانیانو د واکمنۍ یوه ستراتیژیکه اقتصادي سیمه وګرځېدل او د سیسان، هرات او لرغوني هندوستان لاري یې له یوبل سره وصل کړې.

اسلامي واکمني

په 651 زیږدیز کال کي فراه په رسمي ډول د اسلامي نړۍ یوه برخه وګرځېدل او د اموي خلافت تر پرځېدو وروسته کله چي عباسیان واک ته ورسېدل دلته د طاهریانو، سفاریانو، سامانیانو، غزنویانو، غوریانو، خوارزمشاهانو، بخارا سلطنت او صفویانو واکمنۍ راغلې.

اوبه

د هلمند سیند حوضه














ښونه

ولسوالۍ

  1. انار دره ولسوالۍ
  2. بالا بلوک ولسوالۍ
  3. بکوا ولسوالۍ
  4. پر چمن ولسوالۍ
  5. پشت رود ولسوالۍ
  6. خاک سفید ولسوالۍ
  7. شیب کو ولسوالۍ
  8. فراه
  9. قلعه کاه ولسوالۍ
  10. ګلستان ولسوالۍ
  11. لاش او جواین ولسوالۍ
د فراه ولایت اداري تقسیمات
ولسوالۍ مرکز نفوس مساحت[۳] اقوام[۴]
انار دره ولسوالۍ ۲۴٬۷۸۲ ۵٬۰۰۰ کیلومترمربع تاجیکان
بکوا ولسوالۍ ۳۹٬۸۷۱ ۲٬۴۲۴ کیلومترمربع پښتانه
بالا بلوک ولسوالۍ ۷۲٬۴۶۵ پښتانه
فراه فراه ۱۰۹٬۴۰۹ ۳٬۵۰۰ کیلومترمربع پښتانه، تاجیکان او بلوڅان
ګلستان ولسوالۍ ۴۹٬۷۷۴ ۷٬۱۰۲ کیلومترمربع پښتانه
خاک سفید ولسوالۍ ۳۴٬۶۰۰ ۱٬۲۰۰ کیلومترمربع پښتانه
لاش و جوین ۲۰٬۴۹۹ ۵٬۴۹۱ کیلومترمربع تاجیکان
پر چمن ولسوالۍ ۱۱۵٬۶۲۶ ۶٬۶۹۴ کیلومترمربع پښتانه
پشت رود ولسوالۍ ۳۶٬۳۱۵ ۱٬۲۰۰ کیلومترمربع پښتانه او تاجیکان
قلعه کاه ولسوالۍ ۳۰٬۶۵۳ ۳٬۵۹۸ کیلومترمربع پښتانه
شیب کو ولسوالۍ ۲۳٬۰۱۳ ۲٬۷۳۸ کیلومترمربع پښتانه
  1.   د (P402) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ "د [[:کينډۍ:اسم الصفحة]] اړوند په اوپن‌سټرېټ‌مېپ کي". OpenStreetMap. د لاسرسي‌نېټه ۱۶ مې ۲۰۲۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); تحقق من التاريخ في: |تاريخ الوصول= (مساعدة); وصلة إنترويكي مضمنة في URL العنوان (مساعدة)
  2. پیوستون : 1142263  — منښتلیک: Creative Commons Attribution 3.0 Unported
  3. Afghanistan Geographic & Thematic Layers
  4. "Loading". Aims.org.af. 2005-04-12. د اصلي آرشيف څخه پر ۱۵ ژوئن ۲۰۱۱ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۱۰ جون ۲۰۱۱. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); تحقق من التاريخ في: |archivedate= (مساعدة)