بواسيرونه

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

هېمورايډز يا بواسيرونه (په انگرېزي ژبه : Hemorrhoids) يوه ( vascular) د رگونو او وينې اړوند مقعد کې جوړښتي ناروغي ده چې د ډکو متيازو يا بولو کانال په کنترول کې لري . دا کانال چې کله وشڼېږي ، وګرول شي يا سوی پیدا کړي تسپوديزه شي نو يوه پاتالوژيکه (د ناروغيو يوه لړۍ) او يا گڼه راټوله ناروغي کېږي . د دغې ناروغي پږنيزه بڼه د ارټېريو وينوس ( arterio-venous channels ) چاينلونو او نښتو سره ورغلو غوټو گواښونه پېښوي . د دغې ناروغي رنځي نښې نښانې د هغو ډولونو پورې تړلي دي لکه دننه کانالي هېمورايډ يا بواسيرونه ډېر ځلې بې درده د کولمې دننه څخه د وينې بهېدل دي خو بيا پږنيزه يا بهرنۍ هېمورايډز يا بواسيرونه لږې ځانتياوې له ځانه ښيي خو ورسره لږ ډېر دردونه د ترومبوزه (thrombosed significant ) سوی د غټې کولمې خولې شاوخوا محسوس کېږي . ډېری خلک د ورانپوهاويو له کبله د غټې کولمې شاوخوا هرې ناروغۍ او درد ته د هېمورايډ يا بواسير نغوته کوي . ددې ناروغۍ اسلي لاملونه او وجوهات له ډېرو خلکو لا پاتې وي ، خو ځینې لاملونه چې له مخې يې دغه ناروغي رامنځته کېږي د ( intra-abdominal pressure) ننه نس لخوا هاغه پشارونه چې د پينېغي يا قبض په وخت دباندې خواته رامنځته کېږي يو تر ټولو اهم او عمده رول د بواسيرونو په جوړولو کې لري . ددغې ناروغۍ په لومړنيو درملنو کې چې تر ډېره کچه راټيټه شي د خپل خواړه منظم کول پکار دي ، ډېر اوبزن يا اوبړن څښاکونه د وينې د ښه روان بهير او وبونو د تازه کېدو په خاطر او ( NSAIDs) اخيستل چې د درد راټيټېدو لپاره مرسته رسوي او ورسره هوساکېدل ، راحت کول ضروري گڼل شوي . ډېر ځلې چې ناروغي وده وکړي او وخيمه شي نو بيا ځینې نورې جدي درملنې په پام کې نیول کېږي څو يې مخنيوی ژر ترژره وشي . جراحي درملنه يا عمليات يې بيا هاغو کسانو ته د حل بله لار ده چې په ورته يادوشوو لاروچارو يې مرسته ونشي . په ټولې نړۍ کې د وگړو تر نيميايي لا ډېر د دغې ناروغۍ سره خپل په ژوند کې يو وار هرومرو لاس او گرېوان کېږي او تر ډېره د عملياتونو سره مخه کېږي چې نتيجه يې سالمه او سهي راوتلې .

نښې نښانې يې[سمول]

ننني هېمورايډ يا بواسيرونه او باندني هېمورايډونه په بېلو بڼو رامخته شوي خو ځینې داسې هم پېښه شوې چې په دواړو بڼو سره يو کس اخته شوی وي . لدې ناروغۍ څخه د وينې بهېدنه معمول ده او ډېرلږ داسې وي چې يو کس د وينې په کمي واوړي يا يې ژوند ته لوی خطر ورپېښ کړي . ډېری خلک د شرم او عار احساس کوي کله چې په دې ناروغۍ واوړي او ډېر لږ خلک د درملنې لپاره زړه ښه کوي خو وروسته بيا کله چې ناروغي بې حده وده وکړي نو مرستې ته وردرومي .

بانديني بواسير نښې[سمول]

که دا ناروغي ترامبوزډ نه وي نو باندنی بواسير د نورو مسايلو رامنځته کولو لامل گرځېدی شي . خو ترامبوزډ بڼه بواسير بيا تر ټولو ډېر درد لرونکی وي ، نو ځکه دغه ناروغي له دوه څخه تر درې ورځو درملنې راحت رامنځته کوي ، خو بيا هم تسپود يا پږنيزه سوروالی يې څو وونۍ نيسي چې جوړ شي . د عملياتي درملنې څخه وروسته د ټپ داغ پاتې کېږي . که هېمورايډز غټ وي او د پاکي نضافت پام يې ونه نیول شي نو خارښت او ځورونه د پوستکي شاوخوا رامنځته کېږي چې ستونزمن حالت رامنځته کوي .

دننه بواسير يا کاناليزه هېمورايډز[سمول]

دننه کانالیزه بواسير ډېر ځلې پرته له درده وي ، خو کانال يې روښانه او سور بخونی او وينه ترې د غټو بولو پر مهال بهېږي . بولې يې په وینه لړلې وي ، دېته په معمول سره د ( hematochezia) ډول وايي . بله نښه يې داده چې خړنگ (د متيازو بلغم) راڅرگندېږي .دننني يا کانالیزه بواسیرونو کې درد هاغه مهال احساسېږي ، چې ترامبوزه حالت ولري يا نکروزه شوی وي . د بواسيرونو د نښو جوته وجې ناڅرگندې دي و خو ډېر داسې لاملونه ښايي د بواسیرونو لامل وگرځي راڅرگندې شوي لکه د ډکو متيازو کولو په لړ کې پينيغي ، ډېر زيات نس ناستی ، د ورزښت او بدني خوزښت نه شتون ، په ناوړه توگه د خوړو د خوړلو مهالوېش او تغذيه ، د ټيټې کچې فايبر خاوړه خوړل ، په نس يا گېډې باندې دننه خوا څخه پشار راوړل ، د ميندواري په مهال د ماشوم زېږېدنې پر مهال ښځو کې راپیدا کېږي ، په آريزه توگه له کورنﺉ غړو څخه ترلاسه کېدل، په بواسيري رگونو کې د وړو سوروکو نه شتون يا تازه گي نه لرل ، او د عمر پوخوالي لاملونه یې يو لړ څرگنده نښې گڼل شوي همدا رنگه د نورو لاملونو په هکله چې د خطر اړخونه رابرسېره کوي دادي ، ډېر پنډتوب (چاغي) ، ډېر زيات پر يو ځای کېنستل ، د سخت کرونیکه ټوخي له کبله هم رامنځته کېدی شي .

پاتوفيزيالوژي[سمول]

د ناروغۍ پېژندنه او درملنه[سمول]

دننه کانالیزه پېژندنه[سمول]

باندنۍ پېژندنه[سمول]

توپیريزه بېل[سمول]

مخنيوی[سمول]

پام ساتل[سمول]

پروسه يا کړنچار[سمول]

عمليات[سمول]

Epidemiology[سمول]

مخينه او پېښلیک[سمول]

د نوموتو وگړو پېښې[سمول]