د "شيعه" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
د M.rahimdurrani (خبرې اترې) له خوا شوې 252604 بڼه بېرته وګرځول شوه
نښلن: ناکړل
۳ کرښه: ۳ کرښه:
شيعه كلمې ماناد يو چا لپاره عصبيت كول، يا دچا سره مرستندوې كېدل، يا د پيروي كولو په مانا ده. لكه چې وايي: پلانې د پلاني سړي له شيعه (اتباعو) څخه دى. لكه څرنگه چې الزبېدي وايي: هرهغه قام چې په يوه مسئله سره راټول شي، نو دوي شيعه گان شول. او هر هغه څوك چې د چا مرسته وكړي او د هغه لپاره گونديتوب وكړي، نو دې د هغه شيعه دى. ددې كلمې اصل له (المشايعه) څخه دى او هغه د المطاوله او المتابعه په وزن دى.
شيعه كلمې ماناد يو چا لپاره عصبيت كول، يا دچا سره مرستندوې كېدل، يا د پيروي كولو په مانا ده. لكه چې وايي: پلانې د پلاني سړي له شيعه (اتباعو) څخه دى. لكه څرنگه چې الزبېدي وايي: هرهغه قام چې په يوه مسئله سره راټول شي، نو دوي شيعه گان شول. او هر هغه څوك چې د چا مرسته وكړي او د هغه لپاره گونديتوب وكړي، نو دې د هغه شيعه دى. ددې كلمې اصل له (المشايعه) څخه دى او هغه د المطاوله او المتابعه په وزن دى.


== د شيعه معنی ==
== د شيعه كلمې مانا ==
د يو چا لپاره عصبيت كول، يا دچا سره مرستندوې كېدل، يا د پيروي كولو په مانا ده. لكه چې وايي: پلانې د پلاني سړي له شيعه (اتباعو) څخه دى. لكه څرنگه چې الزبېدي وايي: هرهغه قام چې په يوه مسئله سره راټول شي، نو دوي شيعه گان شول. او هر هغه څوك چې د چا مرسته وكړي او د هغه لپاره گونديتوب وكړي، نو دې د هغه شيعه دى. ددې كلمې اصل له (المشايعه) څخه دى او هغه د المطاوله او المتابعه په وزن دى.
ددې لفظ كارونه د اسلام په لومړي سر كې په خپل اصلي او حقيقي شكل كارول كېده. مگر د وخت په تېرېدو سره د عثمان رضي الله عنه له شهادت څخه وروسته د علي كرم الله وجهه او معاويه رضي الله عنه ترمنځ د ترينگلتيا په وخت كې دا لفظ د سياسي موخو لپاره وكارول شو. نو پدې وخت كې به د علي كرم الله وجهه مرستندويو او اتباعو ته د (شيعه علي)، او دې ډلې به دا دعوه كوله چې علي كرم الله وجهه له معاويه رضي الله عنه څخه د خلافت لومړيتوب لري اودې يې وړ دى. او پدې ډول به يې د هغه رضي الله عنه مرسته په جگړو كې كوله. همدارنگه به د معاويه رضي الله شيعه گانو هم د هغه په پلوۍ د هغه ننگه كوله، او معاويه رضي الله عنه به يې د خلافت وړ گڼلو.
[[دوتنه:41314384 kashmiri1 afp416.jpg|کيڼ|بټنوک]]
لدې څخه انكار نشي كېداى، چې په هغه وخت كې ځينې كسان ول، چې د يهودو له دسيسو، افكارو، څخه اغيزمن او له سمې لارې بې لارې شول. او دې بېلاېتوب او اختلاف ته يې ديني رنگ وركړ لكه د امير معاويه رضي الله عنه مرستندويانو ته ښكنځلې كووونكي او نور هغه خلك چې د يهودو په رسيو كې ولوېدل او اسلام يې بد گڼلو. او همدا هغه ډله خلك ول، چې د جگړې اور به يې تود ساتلو.
دا ؤ ددې لفظ د كارونې پېل، بيا دا لفظ د هغه چا لپاره ځانگړې كړاى شو، چا چې به د علي كرم الله وجهه او د هغه د كورنۍ مرستندويه ؤ، او په هغه ځانگړې گروهو (اعتقاداتو) به يې عقيده لرله چې د يهودي عبدالله بن سبا او نورو هغو ورانكارو له افكارو څخه، چې غوښتل به يې ترڅو د اسلام بنسټونه وران كړي.
او هغه څوك چې دا دعوه كوي ، چې دا لفظ د نبي عليه السلام په پير كې هم موجود ؤ، او شيعه گان په هغه وخت كې هم موجود ول. نو دوي ددې دعوې د زبات لپاره هېڅ دليل نشي راوړلې. خو بيا هم شيعه گان له ځانه نكلونه او روايات په نبي عليه السلام او علي كرم الله وجهه پورې تړي لكه څرنگه چې محمد الحسين په (اصل الشيعه و اصولها) كې ليكي:
(د لومړي ځل لپاره چې د شيعه گانو زړې د اسلام په زړه كې وكرلو، هغه د شريعت خاوند ؤ، يانې د شيعيت زړې د اسلام له زړي سره يوځاى، څنگ پر څنگ كېښودل وكرل شول. دا زړې دده په ژوند كې راوټوكېده، او رالوې شو، او د هغه له مرگ څخه وروسته يې مېوه ونيوله.)
. دوي پدې گروهه دي، چې اصل قرآن له منځه تللې دى، او دا ننې قرآن د هغې نيمايي دى. ددوي په وېنا عثمان رضي الله عنه او ابوبكر صديق رضي الله عنه هغه اياتونه له قرآن څڅه وويستل كومو كې چې د علي كرم الله وجهه صفت راغلې ؤ، او د هغه د امامت يادونه پكې شوې وه.


اهل سنت او جماعت دا ډله په رافضيانو باندې يادوي.
'''که وغواړو چې بې له تعصب او ظاهر سازۍ د شیعه'''[1]''' خبره وکړو باید هغه داسې تعریف کړو: یو اسلامي مذهب چې د پيغمبر)ص( دکورنۍ علی او د هغه له اولاد څخه له دولسو امامانو سره مینه کوي او دهغوي پیرو دي. او په فقهي مسائلو لکه عباداتواو معاملاتو کې دهغوي پیروي کوي او بې له پیغمبره بل څوک تر هغوي لوړ نه ګڼي.'''
شيعه گان پدې گروهه دي، چې د دين واكې او تفسير او د مسلمانانو د چارو واگي له پېغمبر څخه وروسته د هغه چا په لاس كې وي، چې د ځښتن تعالى له لورې ټاكل شوي وي، او د عصمت او عدالت د صفتونو لرونكي دي. دا ډله خلك د [[امام]] په نامه يادېږي. د شيعه گانو لومړنې امام (د دوي په وېنا) علي كرم الله وجهه دى. د شعه گانو د گروهو له مخې محمد صلى الله عليه وسلم له خپلې مړينې څخه مخكې په كراتو مراتو د علي رضي الله عنه د ځاېناسستوب (جانشيني) په اړه صحابه ؤ ته ويلي ول.

'''دا دشیعه سم، او ډیر لنډ او کوټلی تعریف دی. باید د دروغجنو خلکو خبره وانه اورو چې شیعه داسلام د ښمنانان یا دعلی د پیغمبرۍ منونکي یا په یهودي عبدالله بن سبا پورې تړلي  ګڼي.'''

'''ما ډیر کتابونه او مقالې لوستي دي چې لیکوالو یې په خپل ټول توان سره هڅه کړې ده چې شیعه کافر او د اسلام له دینه  بهر معرفي کړي.'''[2]''''''

'''خو د هغوي خبرې تومت او ښکاره دروغ دي، او د هغو لپاره هیڅ دلیل نه لري.او یوازې د اهل بیتو  په هکله د خپلو تیرو کسانو یعنې د اهل بیتو )ع( د دښمنانو خبرې تکراروي.او د نواصبو ادعاګانې- چې په زور او دباو سره د خلکو په څټونو سپاره شول  او د پيغمبر)ص( کورنۍ او پلویان یې ووژل  او یا یې  هغوي جلا وطن کړل او تورن یې کړل – بیان کړي.'''

'''په دغو کې یو لقب چې د شیعو د  دښمنانو په کتابونو کې ډیر راځي د )رافضه یا روافض( لقب دی.په اوله کې لوستوال  ګمان کوي چې د « روافض» )مخالفانو( نوم ځکه هغوي ته ورکړل شوی چې د ا سلام له اصولو سره یې مخالفت  وکړ، او هغه یې تر پښو  لاندې کړل یا د اسلام د پيغمبر)ص( د پیغمبرۍ انکار یې  کړی دی.'''[3]''''''

'''خو  حقیقت بل څه دی هغوی ته یې د )روافض( یعنې مخالفانو نامه ورکړه ځکه چې دبنی امیه او بنی عباسو لومړیو واکمنانو او  درباري عالمانو وغوښتل چې په دغه لقب سره هغوي بدنام کړي  شیعیانو یوازې  له علی سره مینه کوله او د ابوبکر او عمر خلافت یې  نه مانه  او همداراز د بنی عباسو او بنی امیه وو  د هیڅ یو واکمن خلافت یې هم نه مانه.'''

'''هغوي چې  د رسول)ص( په اصحابو کې د ځینو حدیث جوړوونکو او د سنت د  جاعلانو په مرسته یې هڅه کوله  داسې وښیی چې دهغوی خلافت د خدای تعالی په حکم دی'''[4]'''  اعلان به یې کاوه چې دا ایت د هغوی په هکله نازل شوی دی.'''

'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ '''[5]''''''

'''یعنې «ای کسانو چې ایمان مو راوړی دی! د خدای دهغه دپیغمبر او خپلو واکمنانو پیروی وکړئ»'''

'''ویل به یې دا ایت د پلانکي او پلانکي او.... په حق کې نازل شوی دی. هغوی «اولوالامر» دي  او باید اطاعت یې وشي.'''[6]''''''

'''هغوی یوشمیر کسان اجیران کړل چې  په دروغه دا حدیث دخدای په رسول پورې و تړي چې : هیڅوک یو لویشت د پاچا له حکمه بهر نه ځي مګر دا چې د جاهلیت په مرګ )بې دینه( له دنیا ځي. '''[7]''' نو هیڅ مسلمان حق نه لري چې د پاچا نافرماني وکړي.'''

'''له دې ځایه پوهیږو چې شیعه همیشه د زورورو  او ظالمانو له ظلم او زیاتي سره مخامخ وو، ځکه چې نه یې غوښتل د هغوي په لاس کې لاس ورکړي  او له هغوی سره بیعت وکړي. او دا کار یې د پيغمبر)ص( د کورنۍ نه حق اخستل ګڼل. واکمنانو په  ټول تاریخ کې خلکو ته داسې  القا کړې ده چې شیعه له اسلام سره مخالف دي  او غواړي چې هغوي  له منځه یوسي او ختم یې کړي، څو لیکوالان هم چې د علم او پوهې ادعا یې لر له له  هغوی سره یو ځای شول  او دا خبره یې وکړه.'''

'''که په دغه غولوونکې لوبې ښه غور وکړو پوهیږو چې په هغه کس کې چې غواړي اسلام ختم کړي او  په هغه کس کې چې د ظالم حکومت نسکور  کړي څومره فرق دی.'''

'''شیعه هیڅکله له ا سلامه بهر نه شول بلکه د ظالمو واکمنانو له حکمه بهر شوي دي  او یوازې دا یې غوښتل چې حق  د حق خاوند ته ورکړي او د عدالت غواړی اسلام ستنې کلکې کړي. په هر حال په )ثُمّ اهْتَدَیْتُ( او )لاکُوْنُ مَعَ الصّادِقِیْنْ( او )فأسْئلوا أهْلَ الذِکرْ(  کتابونو په بحثونو سره  پوه شوئ چې ژغوریدونکې ډله )فرقه ناجیه( یوازې شیعه دي، ځکه چې دا دوه درانه څیزونه یعنې قرآن او عترت له ځان سره لري.'''

'''که څوک مونږ  ته انصاف راکړي وبه ګوري چې ځینو اهل سنتو عالمانو هم دا حقیقت منلی دی، ابن منظور په «لسان العرب»  کې د شیعه په معنا کې لیکي: «شیعه هغه ډله ده چې د پيغمبر)ص( د کورنۍ مینه واله او پلوي ده»'''[8]''''''

'''ډاکټر سعیدعبدالفتاح عاشور، د لسان العرب کتاب د دغه بحث په  وخت لیکي: «که شیعه د پيغمبر)ص( د کورنۍ د مین په معنا وي، نو کوم داسې مسلمان دی چې ونه وغواړي شیعه وي؟»'''

'''اوس  د موروثي تعصب زمانه تیره شوې ده. او د رڼا او ازاد فکرۍ وخت رارسیدلی دی او تعلیم یافته ځوانان باید سترګې خلاصې کړي  او پخپله د شیعو کتابونه  پیدا کړي او وې لولي، او دهغوی له عالمانو سره خبرې وکړي چې حقیقت ته ورسیږي ځکه چې ډیرې داسې خوږې او ښې خبرې شته چې غولوونکي وي، خو علمی ملاتړ او کلک دلیل او مدرک نه لري.'''

'''نن سبا  د هر چا هر څه ته لاس رسیږي او شیعه هم په درستې نړۍ کې شته دي او مناسبه  نه ده چې څیړاندي د شیعه  په  هکله دهغوي د دښمنانانو په وسیله تحقیق وکړي له دښمنه څه هیله کیدی شي؟'''

'''شیعه یوه پټه ډله نه ده چې بې د هغې له منونکو  بل څوک یې  له عقیدو نه شي خبریدی، بلکه د هغوی کتابونه او عقیدې  په درستې نړۍ کې خپرې شوي دي  او مدرسې او علمیه حوزې یې د څیړاندو په مخ پرانستي دي  او عالمان یې تل سیمنارونه، غونډې ویناوې  بحث او مذاکرې  او کانفرنسونه کوی او ټول مسلمانان  د مشترکو عقایدو په بنیاد وحدت او پیوستون ته بلي.'''

'''زه یقین لرم چې با انصافه مسلمانان که په دې موضوع کې سمه څیړنه وکړي حقیقت موندلی شي. او هیڅکله به دوکه نه شي ځکه چې د شیعه وو د دښمنانانو مغرضانه تبلیغات او پروپاګنډې یا دځینو ناپوهو شیعیانو لاسوهنه  د حقیقت مخ پټوي.'''[9]''''''

'''کله کافي ده چې یوازې یوه شبهه او ناوړه تعلیمات  له مینځه یوسئ چې د شیعیانو یو دښمن په دوست بدل شي.'''

'''دلته ماته د شام د هغه سړي کیسه رایاده شوه چې د معاویة تبلیغاتو غولولی و او د رسول الله مبارک)ص( د قبر د زیارت لپاره مدینې ته راغلی و. وې لیدل چې یو کس په اس سپور دی او ملګري ترې ګیر چاپیره راغونډ  دي. شامي سړی حیران شو چې څرنګه ممکنه ده په دې دنیا کې داسې کس وي چې تر معاویة زیات شان او سترتوب ولري!'''

'''وې پوښتل: دا سړی څوک دی؟ ورته  وویل شول چې حسن ابن علی ابن ابیطالب)ع( دی. وې ویل دا د خارجی ابوتراب زوی دی؟ بیا یې امام حسن او دهغه پلار او کورنۍ ته بد رد او کنځلې پیل کړې.'''

'''د امام حسن ملګرو تورې ر اوویستلې او غوښتل یې چې هغه ووژني خو امام حسن یې مخه ونیوله له اسه کوز شو او هغه سړي ته  له هر کلي وروسته یې وفرمايل : ای عربی وروره داسې ښکاري چې په دې ښار کې مسافر یې؟ هغه وویل هو، زه د امیر المومنین اود مسلمانانو د مشر معاویة بن ابی سفیان له شیعیانو )ډلې( څخه یم. امام حسن  هغه ته دوباره ستړی مه شې وویل او وې فرمایل : ته نن زما میلمه یې. شامي سړي ونه منله.خو امام حسن هغه پرې نښود  تر دې چې وې منله  چې د امام کور ته لاړ شي   امام پخپله دهغه میلستیا وکړه او درې ورځې د امام حسن په کور کې و. په څلورمه ورځ  د هغه په مخ کې د پښیمانۍ او توبې نښې ښکاره شوې، او له امام حسن ابن علی )ع( یې بخښنه وغوښتله  چې د دومره بد رد او کنځلو په بدل  کې یې د هغه څومره میلستیا وکړه  او څومره په مهربانۍ یې له هغه سره سلوک وکړ. له امامه یې وغوښتل چې وې بخښي او بیا د دواړو په مینځ کې دا خبرې وشوې :'''

'''امام حسن)ع(: ای عرب وروره قرآن دې لوستی دی؟'''

'''شامي سړی: زما ټول قرآن حفظ دی.'''

'''امام حسن)ع( : ایا تا ته پته ده  چې هغه کورنۍ چې خدای ورنه پلیتي لیرې کړې  ده او هغه یې پاکه کړې ده څوک دي؟'''

'''شامي سړی : هو دمعاویة آل ابی سفیان کورنۍ ده.'''

'''حاضر  کسان حیرانه شول خو امام حسن په مسکا  سره وفرمایل:زه حسن بن علي  یم او پلار مې د خدای د رسول )ص( د تره زوی او مور مې فاطمه الزهرا)س( د نړې د ښځو سرداره ده.زما نیکه رسول الله  د پیغمبرانو او رسولانو سرور،او تره مې سید الشهدا حمزه او بل تره مې جعفر طیار دی. مونږ هغه کورنۍ یو چې خدای تعالی مونږ پاک کړي يو او زمونږ مینه او دوستي یې په هر مسلمان واجبه کړې ده  او مونږ هغه کسان یو چې  خدای او پرښتې یې په مونږ سلام وایی او مسلمانانو ته امر شوی چې په مونږ درود ووایی او زه او ورور مې د جنت د ځوانانو سردران یو.'''

'''امام حسن )ع( همداشان هغه ته داهل بیتو فضائل وویل او حقیقت یې ورته  روښانه کړ شامي سړی له خوبه راویښ شو او وې وژړل، او د امام  حسن لاسونه  او مخ یې ښکل کړل او له خپلو کړو یې بخښنه وغوښتله، هغه وویل :'''

'''په خدای قسم په کومه ورځ  چې مدینې ته راغلم تر تا زیات دښمن مې بل څوک نه و خو نن له هیچا سره تر تا زیاته مینه نه کوم او ستا په دوستۍ او پلوۍ سره غواړم خدای ته نزدې شم او ستاسو له دښمنانو بیزاره یم.'''

'''امام حسن خپلو ملګرو ته وفرمایل :تاسو غوښتل چې دغه بیګناه کس ووژنئ، که ده حق پیژندلی تاسو به ورسره دښمني نه کوله  د شام اکثره  خلک د ده په شان دي  که حق وپیژني مني یې.'''[10]''' بیا یې د قرآن دا ایت ولوسته وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ '''[11]''''''

'''یعنې: «نیک او بد یو شان نه دي  د بدۍ ځواب په نیکۍ سره ورکړه  تر دې  چې ستا او دهغه په مینځ کې  کومه دښمني وه، په نزدې دوستۍ بدله شي»'''

'''هو، دا هغه څیز دی  چې ډیر خلک ترې  نه دي خبر ډیر خلک له   حق سره دښمني کوي تر دې  چې یوه ورځ پردې هسکې شي او  هغوی په منډه د توبې او ا ستغفار په لور ځي، او دا د هر انسان دنده ده ځکه چې ویلي یې دي : «حق ته جاروتل  لوی فضیلت او سترتوب دی»'''

'''بدبختي دا ده چې ځینې خلک حق ښه په ډاګه ویني او په ټول وجود سره یې لمس کوي خو بیا هم د هغه په وړاندې دریږي او ورسره جنګیږي تر دې  چې د دنیا سپکو او بې ارزښته غوښتنو ته  ورسیږي.او زړې کینې یې سړې شي. دا ډول کسان هغه کسان دي چې خدای تعالی دهغوي په هکله فرمایي:'''

'''وَسَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ'''[12]''''''

'''یعنې: «که ته یې وویروې او که ویې نه ویروې ایمان نه راوړي»'''

'''دد غه ډول کسانو لپاره وخت ورکول او دهغوی لپاره غم خوړل بې فایدې دي مونږ باید خپل ټول امکانات په داسې کسانو ولګوو چې انصاف لري او حق ته د رسیدلو هڅه کوي  او خدای تعالی د هغوي په هکله فرمایی:'''

'''إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَنَ بِالْغَيْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِيمٍ '''[13]''''''

'''یعنې: «ته یوازې هغه کس ویروې چې  نصیحت مني  او په پټه کې له خدایه ویریږي  هغه ته د بخښنې او لویې بدلې زیری ورکړه»'''

'''په درسته نړۍ کې په خبرو اوپوهو شیعیانو لازمه ده چې خپل وخت، مال او دولت د اسلامي امت ټولو خلکو ته د حق په پیژندلو ولګوي، ځکه چې ائمه اهل بیت یوازې دشیعیانو نه دي، بلکه امامان د ټولو مسلمانانو لپاره لارښوونکي او رڼا بخښونکي دي. که اهل بیت امامان   د ټولو انسانانو په تیره بیا د «اهل سنت والجماعت» د تعلیم یافته کسانو لپاره ناپیژاندي پاتې شي  د دې ذمه واري زمونږ په غاړه ده. هماغه شان چې که خلک  د اسلام په ا صل پوه نه شي چې دخدای استوار دین دی او رسول الله مبارک)ص( راوړی دی  ددې ذمه واري په ټولو مسلمانانو ده.'''
----[1]'''. دلته له شیعه مطلب )امامیه اثناعشریه( دي چې جعفري هم ورته ویل کیږي او دا  نسبت امام جعفر صادق )ع( ته دی مونږ له نورو فرقو لکه اسماعیلیه یا زیدیه سره کار نه لرو، ځکه  چې باوري یو چې هغوي هم د نورو فرقو په شان په حدیث  ثقلین عمل  نه دی کړی. او یوازې د حضرت علی امامت بلافصل کافي نه د ی.'''

[2]'''.''' '''ر،ک،منهاج السنة، ابن تیمیة اول ټوک  ۲ مخ )بیروت، دار الکتب العلمیة( صواعق المحرقة، ابن حجر، ۴ مخ )د قاهرې چاپ مکتبة القاهرة( او د اهل سنتو له دغو دوو کتابونو علاوه.'''

[3]'''.''' '''همدغه مدرک.'''

[4]'''.''' '''سلیم بن قیس ۶۸ مخ.'''

[5]'''.''' '''نساء ۵۹.'''

[6]'''.''' '''الجامع لاحکام القران، قرطبی ۵ ټوک ۲۵۹ مخ )بیروت چاپ دار احیاء التراث(.'''

[7]'''.''' '''مسند احمد، ۱ ټوک ۳۱ مخ )دار الفکر( صحیح مسلم، ۶ ټوک ۲۲ مخ.'''

[8]'''.''' '''لسان العرب ۸ ټوک ۱۸۸ مخ )مادۀ شیع('''

[9]'''. د دې کتاب په وروستیو برخو کې به وګورئ چې د ځینو ناخبرو شیعیانو کردار، د اهل سنتو با فرهنګه اوتعلیم یافته ځوانان له شیعیانو بیزاره کوي،او نه پریږدي چې هغوي د حقیقت تر موندلو پورې خپلو څیړنو ته دوام ورکړي.'''

[10]'''.''' '''ترجمه امام حسن له تاریخ ابن عساکره، ۱۴۵ مخ حدیث ۲۵۰ )چاپ موسسه محمودی( مقتل الحسین، خوارزمي  ۱ ټوک ۱۳۱ مخ )قم چاپ('''

[11]'''.''' '''فصلت ۳۴.'''

[12]'''.''' '''یس ۱۰.'''

[13]'''.''' '''یس ۱۱.'''


=== د شيعه ډلو امامان ===
=== د شيعه ډلو امامان ===

د ۱۱:۰۴, ۱۹ جولای ۲۰۲۰ بڼه

شيعه كلمې ماناد يو چا لپاره عصبيت كول، يا دچا سره مرستندوې كېدل، يا د پيروي كولو په مانا ده. لكه چې وايي: پلانې د پلاني سړي له شيعه (اتباعو) څخه دى. لكه څرنگه چې الزبېدي وايي: هرهغه قام چې په يوه مسئله سره راټول شي، نو دوي شيعه گان شول. او هر هغه څوك چې د چا مرسته وكړي او د هغه لپاره گونديتوب وكړي، نو دې د هغه شيعه دى. ددې كلمې اصل له (المشايعه) څخه دى او هغه د المطاوله او المتابعه په وزن دى.

د شيعه كلمې مانا

د يو چا لپاره عصبيت كول، يا دچا سره مرستندوې كېدل، يا د پيروي كولو په مانا ده. لكه چې وايي: پلانې د پلاني سړي له شيعه (اتباعو) څخه دى. لكه څرنگه چې الزبېدي وايي: هرهغه قام چې په يوه مسئله سره راټول شي، نو دوي شيعه گان شول. او هر هغه څوك چې د چا مرسته وكړي او د هغه لپاره گونديتوب وكړي، نو دې د هغه شيعه دى. ددې كلمې اصل له (المشايعه) څخه دى او هغه د المطاوله او المتابعه په وزن دى. ددې لفظ كارونه د اسلام په لومړي سر كې په خپل اصلي او حقيقي شكل كارول كېده. مگر د وخت په تېرېدو سره د عثمان رضي الله عنه له شهادت څخه وروسته د علي كرم الله وجهه او معاويه رضي الله عنه ترمنځ د ترينگلتيا په وخت كې دا لفظ د سياسي موخو لپاره وكارول شو. نو پدې وخت كې به د علي كرم الله وجهه مرستندويو او اتباعو ته د (شيعه علي)، او دې ډلې به دا دعوه كوله چې علي كرم الله وجهه له معاويه رضي الله عنه څخه د خلافت لومړيتوب لري اودې يې وړ دى. او پدې ډول به يې د هغه رضي الله عنه مرسته په جگړو كې كوله. همدارنگه به د معاويه رضي الله شيعه گانو هم د هغه په پلوۍ د هغه ننگه كوله، او معاويه رضي الله عنه به يې د خلافت وړ گڼلو.

لدې څخه انكار نشي كېداى، چې په هغه وخت كې ځينې كسان ول، چې د يهودو له دسيسو، افكارو، څخه اغيزمن او له سمې لارې بې لارې شول. او دې بېلاېتوب او اختلاف ته يې ديني رنگ وركړ لكه د امير معاويه رضي الله عنه مرستندويانو ته ښكنځلې كووونكي او نور هغه خلك چې د يهودو په رسيو كې ولوېدل او اسلام يې بد گڼلو. او همدا هغه ډله خلك ول، چې د جگړې اور به يې تود ساتلو. دا ؤ ددې لفظ د كارونې پېل، بيا دا لفظ د هغه چا لپاره ځانگړې كړاى شو، چا چې به د علي كرم الله وجهه او د هغه د كورنۍ مرستندويه ؤ، او په هغه ځانگړې گروهو (اعتقاداتو) به يې عقيده لرله چې د يهودي عبدالله بن سبا او نورو هغو ورانكارو له افكارو څخه، چې غوښتل به يې ترڅو د اسلام بنسټونه وران كړي. او هغه څوك چې دا دعوه كوي ، چې دا لفظ د نبي عليه السلام په پير كې هم موجود ؤ، او شيعه گان په هغه وخت كې هم موجود ول. نو دوي ددې دعوې د زبات لپاره هېڅ دليل نشي راوړلې. خو بيا هم شيعه گان له ځانه نكلونه او روايات په نبي عليه السلام او علي كرم الله وجهه پورې تړي لكه څرنگه چې محمد الحسين په (اصل الشيعه و اصولها) كې ليكي: (د لومړي ځل لپاره چې د شيعه گانو زړې د اسلام په زړه كې وكرلو، هغه د شريعت خاوند ؤ، يانې د شيعيت زړې د اسلام له زړي سره يوځاى، څنگ پر څنگ كېښودل وكرل شول. دا زړې دده په ژوند كې راوټوكېده، او رالوې شو، او د هغه له مرگ څخه وروسته يې مېوه ونيوله.) . دوي پدې گروهه دي، چې اصل قرآن له منځه تللې دى، او دا ننې قرآن د هغې نيمايي دى. ددوي په وېنا عثمان رضي الله عنه او ابوبكر صديق رضي الله عنه هغه اياتونه له قرآن څڅه وويستل كومو كې چې د علي كرم الله وجهه صفت راغلې ؤ، او د هغه د امامت يادونه پكې شوې وه.

اهل سنت او جماعت دا ډله په رافضيانو باندې يادوي. شيعه گان پدې گروهه دي، چې د دين واكې او تفسير او د مسلمانانو د چارو واگي له پېغمبر څخه وروسته د هغه چا په لاس كې وي، چې د ځښتن تعالى له لورې ټاكل شوي وي، او د عصمت او عدالت د صفتونو لرونكي دي. دا ډله خلك د امام په نامه يادېږي. د شيعه گانو لومړنې امام (د دوي په وېنا) علي كرم الله وجهه دى. د شعه گانو د گروهو له مخې محمد صلى الله عليه وسلم له خپلې مړينې څخه مخكې په كراتو مراتو د علي رضي الله عنه د ځاېناسستوب (جانشيني) په اړه صحابه ؤ ته ويلي ول.

د شيعه ډلو امامان

لاندې جدول د شیعه ډلو امامان را په گوته کوي، چې د هرې ډلې لپاره ځانگړي امامان دي.

  1 علي (661) غيبة سبئية (فرقة) [۱]
╗═══════════════════════ ═══
الحنفية (زوجة علي بن أبي طالب ) فاطمة (633)
┤─────────────────────── ───
  4 محمد بن الحنفية (700)   3 الامام الحسين (680)   2 ا الحسن (669)
غيبة كيسانية الواقفة على الحسين بن علي بن أبي طالب عبد الله
عبد الله بن محمد بن الحنفية   4 علي زين العابدين (712)
الهاشمية(فرقة)
┐─────────────────────── ─── محمد (145هـ)
  5 محمد الباقر (791)   5 زيد بن علي (740) غيبة المحمدية(فرقة)
الزيدية
  6 جعفر الصادق (765)
غيبة الناوسية
البزيغية
┤───────────────┐─────── ─── ──────┐───────────────── ───
  7 موسى كاظم (799).   7محمد بن جعفر صادق   7عبدالله بن جعفر صادق (765)   7 إسماعيل بن جعفر (760)
غيبة الواقفية . . .. . . . . . . . غيبة السميطية الفطحية شيعة إسماعيلية
  8 علي رضا (818) محمد بن عبدالله بن جعفر صادق
  8 محمد المكتوم(813)
غيبة
السبعية
  9 محمد جواد (839)
  9 الوافي أحمد(828)
 10 علي الهادي (868)
┤───────────────┐─────── ───  10 التقي محمد(840)
 11 الحسن العسكري (874) ......... جعفر بن علي الهادي محمد بن علي الهادي
غيبة الواقفية على الحسن العسكري النفيسية  11 الزكي عبد الله (881)
┤─────────────────────── ───
 12 محمد المهدي (...)  12 ابن نصير من أصحاب العسكري ┤──────────┌
الجنينيون نصيرية أو علوية  12 عبيد الله المهدي (934)
غيبة الإثني عشرية فاطميين
الثلاث عشرية
 13 القيم(946)
 14 المنصور(952)
 15 المعز لدين الله(975)
 16 العزيز بالله(996)
 17 حاكم بأمر الله (1021)
┐─────────────────────── ───
غيبة  18 الظاهر علي(1036)
دروز
 19 المستنير بالله (1094)
┐─────────────────────── ───
 20 نزار  20 المستعلي بالله(1101)
نزارية مستعلية
 21 الهادي  21 الآمر (1130)
 22 المهتدي  22 الطيب أبي القاسم(1142)
غيبة
 23 الذكري سلام
او داسې نور

د شیعه گانو دولس امامان

د شيعه گانو هغه ډله چې په دولس امامانو گروهه لري د دولس امامي شيعه گانو (شيعه اثنا عشريه) په نامه يادېږي. ددې شيعه گانو په وړاند لاندې لړۍ د دوي دولس امامان دي.

  1. حضرت امام علی بن ابوطالب علیه السلام
  2. حضرت امام حسن بن علی علیه السلام
  3. حضرت امام حسین بن علی علیه السلام
  4. حضرت امام علی بن حسین علیه السلام
  5. حضرت امام محمد بن علی علیه السلام
  6. حضرت امام جعفر بن محمد (جعفر صادق) علیه السلام
  7. حضرت امام موسی بن جعفر (موسى کاظم) علیه السلام
  8. حضرت امام علی بن موسی (رضا) علیه السلام
  9. حضرت امام محمد بن علی (تقی) علیه السلام
  10. حضرت امام علی بن محمد (نقی) علیه السلام
  11. حضرت امام حسن بن علی (حسن عسکری) علیه السلام
  12. حضرت امام حجت بن حسن (مهدی) عجل الله تعالی فرجه

د گروهې بنسټونه

د شيعه گانو(مراجع) ېا مشران

http://fa.wikipedia.org/wiki/مراجع_تقلید_شیعه

گروهې

شيعه جغرافيه

شیعه گان په نری کی ده مسلمانانو 16% دی.چی په دوی کی اکثره اثنا عشریہ اہل تشیع په ایران، عراق، آذربایجان،لبنان،افغانستان،پاکستان یمن،ترکیه،سوریه،کویت ،عربستان سعودی، بحرین وقطرکی ژواند کوی

دا هم وگورئ

کتاب پېژندنه

• طهرانی، سید محمد حسین، امام شناسی • حجت، سید محسن، تشیع چیست؟ شیعه کیست؟ • طباطبایی، سید محمد حسین، شیعه در اسلام و [1] • اسرار آل محمد

بهرنې تړونونه

    • د شيعه گانو وېبپاڼه
    • [www.ahl-ul-bait.org|اهل بېتو نړېواله ټولنه]
    • [www.shia-news.com|د شيعه تحليلي خبرونو وېبپاڼه]
    • [www.yasinmedia.com/fa/ د شيعه گانو وېبپاڼه]

اخځليكونه

  1. المقالات والفرق ص10-21 للقمي ، ورجال الكشي ص106-109 ، وتنقيح المقال للمامقاني ج2/84

دا هم وگورئ

اديان او گروهې
اسلام | عيسويت | بوديزم | بهايي | تائو مت | جاينيزم | زردشتي | شنټويزم | سکهيزم | کنفیوشيزم| هندويزم | يهوديت | قاديانيت | تشيع