د "یونان" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون Advanced mobile edit
د سمون لنډیز نسته
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون Advanced mobile edit
۲۸ کرښه: ۲۸ کرښه:
| sovereignty_type = [[History of Greece|Formation]]
| sovereignty_type = [[History of Greece|Formation]]
| established_event1= [[د ولسی جرګې ریس]] {{Nobold|from the [[عثماني امپراطوري]]}} <!-- PLEASE DO NOT AMEND THE ESTABLISHED EVENTS SECTION WITHOUT OPENING A DISCUSSION ON THE TALK PAGE FIRST -->
| established_event1= [[د ولسی جرګې ریس]] {{Nobold|from the [[عثماني امپراطوري]]}} <!-- PLEASE DO NOT AMEND THE ESTABLISHED EVENTS SECTION WITHOUT OPENING A DISCUSSION ON THE TALK PAGE FIRST -->
| established_date1= {{Nowrap|25 March 1821}} (traditional starting date of the [[یوناني تمدن]]), {{Nowrap|15 January 1822}} ([[First National Assembly at Epidaurus|official declaration]])
| established_date1= {{Nowrap|25 مارچ 1821}} (traditional starting date of the [[یوناني تمدن]]), {{Nowrap|15 جنورې 1822}} ([[First National Assembly at Epidaurus|official declaration]])
| established_event2 = [[London Protocol (1830)|Recognised]]
| established_event2 = [[London Protocol (1830)|Recognised]]
| established_date2 = {{Nowrap|3 فبروري 1830}}
| established_date2 = {{Nowrap|3 فبروري 1830}}

د ۱۱:۰۸, ۱ اکتوبر ۲۰۱۹ بڼه

یونان هیواد په یوناني Ελλάδα) د ارتقا دوهم ډول د یونان هیواد دولت ؤ او هغه په دوؤ بنسټيزو اصولو باندې ولاړ ؤ. هرښار په سیاسي ډول باندی یو منظم او له نورو څخه یو خپلواک دولت ؤ. او هغوی به په خپله خپلواکۍ باندې ویاړ کوه. او هم به په شعوري ډول د هر مدني دولت ساحه او نفوس محدود ساتل کيدل.

بيرغ
Location of  یونان  (dark green) – on the European continent  (green & dark grey) – in the [[]]  (green)  —  [Legend]
Location of  یونان  (dark green)

– on the European continent  (green & dark grey)
– in the [[]]  (green)  —  [Legend]

نخشه
موقعيت
Location of  یونان  (dark green)

– on the European continent  (green & dark grey)
– in the [[]]  (green)  —  [Legend]

حکومت
 -  ولسمشر پروکوپس پارلوپولوس
 -  لومړی وزیر کیریاکوس میتسوتاکیس
 -  ویاند نیکو ووتسیس
 -  President of the Supreme Civil Court Vasileios Peppas
Legislature پارلماني
جوړښت
 -  د ولسی جرګې ریس from the عثماني امپراطوري 25 مارچ 1821 (traditional starting date of the یوناني تمدن), 15 جنورې 1822 (official declaration
 -  Recognised 3 فبروري 1830 
 -  Current constitution 11 جون 1975 
ارتوالی
 -  ټولټال ۱۳۱٬۹۵۷ کيلومتر2 [۱](95th)
۵۰٬۹۴۹ sq mi 
 -  اوبه (%) ۰٫۸۶۶۹
د وګړو شمېر
 -  ۲۰۱۷ estimate ۱۰٬۷۶۸٬۴۷۷ 
 -  ۲۰۱۱ census 10,816,286[۲] (80th)
 -  ګڼه ګونه 82[۳]/km2 (125th)
۲۱۲/sq mi
نا خالص داخلي تولید (PPP) ۲۰۱۸ اټکل
 -  ټولټال $312.538 billion[۴] (57th)
 -  پر کس $29,111[۴] (47th)
GDP (nominal) ۲۰۱۸ اټکل
 -  ټولټال $218.057 میلیارده[۴] (52nd)
 -  پر کس $20,311[۴] (38th)
Gini (۲۰۱۷) 33.4 (60th)
بشري پرمختيا (۲۰۱۷) 0.870 (31st)
د وخت سيمه (UTC+۲)
 -  اوړی (DST) Eastern European Summer Time (UTC+۳)
د نېټې بڼه dd/mm/yyyy (AD)
د موټر چلولو لوری right
د انټرنټ مخکښ شپول .gra
.ελ
پيل ګڼ +30

د یونان سیاسي مفکرینو په آند په یوه مرکزي ښار کې د سیاسي ، کلتوري او ذهني ژوند یو ځای ساتلو لپاره د دولت کوچینوالی ډېر اړین دی. د یونان مدني دولت د آزادۍ او مساوي حقونو په حاصلولو کې تر یوه حده پورې شعوري پرمختګ وکړ. د یونانیانو په آند د یوه دولت د اتباع کېدلو مطلب یواځې د مالیو او ټاکنو ورکول نه بلکه د ملکي او نظامي ژوند په ټولو کارونو کې په مستقیم او فعال ډول ګډون کول دي. د یونان پلازمینه د آتن ښار مساحت یې ۹۹۰'۱۳۱ کیلومتره مربع او ۲۸۶'۸۱۶'۱۰ وګړي لري. د یونان هیواد رسمي ژبه لرغونې یوناني ژبه ده.

دیمکراسي

د یونان مدني دولتونو دولتي ولسواکۍ عجیب مثالونه وړاندي کړل. ټولو اتباعو په حکومت کې په مستقیم ډول برخه اخیسته. لیکن له سیاسي بدلونونو سره سره د حکومت په ‎طرز کې هم بدلونونه راتلل . په پیل کې پاچاهي وه بیا د امیرانو حکومت(Aristocracy) منځ ته راغی له هغه وروسته ظلم ( Tyranny) او په پای کې ولسواکۍ وده وکړه او له ولسواکۍ څخه وروسته یو ځل بیا انقلاب راغی.

سیاسي جوړښت

اقتصاد

که څه هم یونان د اروپایي ټولنې غړی هیواد اما نظر نورو غړو هیوادونو ته د یونان اقتصادی خالات ښه نه دی، حکومت یې ترډیره له ارويایي ټولنې نه اقتصادي مرستي ترلاسه کوي.

تاریخ

له تاریخي نظره یونان د نړۍ یو له تاریخ لرونکو هیوادونو څخه دی چې د میلاد نه زرګونه کاله مخکی هم شتون درلود.

ژبي او کلتور

یوناني ژبه د یونان هیواد رسمي ژبه ده.

اداري ویش

  1. اتیک
  2. مرکزي یونان
  3. مرکزي مقدونیه
  4. کرت
  5. ختیځه مقدونیه او تراکیه
  6. اپیروس
  7. آیوني ټاپوګان
  8. شمالي اژه
  9. پلوپونز
  10. سویلي اژه
  11. تسالي
  12. لویدیځ یونان ولایت
  13. لویدیځه مقدونیه

مشهور ځایونه

آتن ښار د یونان هیواد پلازمینه تاریخي او مشهور ښار دی.

  1. "Country Comparison: Area". The World Factbook. Central Intelligence Agency. د لاسرسي‌نېټه 7 جنوری 2013. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); تحقق من التاريخ في: |accessdate= (مساعدة)
  2. Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός [Results of Population-Housing Census 2011 concerning the permanent population of the country] (PDF) (په یوناني ژبه کي). 20 March 2014. د لاسرسي‌نېټه 25 اکتوبر 2016. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  3. "Announcement of the results of the 2011 سرشمیرنه Census for the Resident Population" (PDF). Hellenic Statistical Authority. 28 ډسمبر 2012. د اصلي (PDF) آرشيف څخه پر ۱۳ نومبر ۲۰۱۳ باندې. د لاسرسي‌نېټه 24 اګست 2013. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); تحقق من التاريخ في: |date= (مساعدة)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ "Report for Selected Countries and Subjects". IMF. 20 October 2018. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)