د "پانگه" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added

Inline

د ۱۸:۳۵, ۶ جون ۲۰۱۶ پورې تازه بڼه

پانگه انګلیسي: Capital د تولید د څلورگونو سرچینو څخه یوه مهمه او کلیدي سرچینه ده. هر څوک د خپل ځانگړې لیدلوري له مخې پانگه تعریفوي. محاسب ته هغه څه پانگه ده چې یو کاروباري یې د خپل کاروبار لپاره لگوي. په کامرس او کاروبار کې پانگه د کاروبار د تمویل په مانا ده او همدارنگه په ملي اقتصاد کې پانگه د شتمنۍ هغه برخه ده چې د تولید په پروسه کې کارول کیږي. په دغه لیکنه کې مونږ د پانگې په ځانگړتیاوو او ډولونو بحث کوو خو تر هر څه مخکې د پانگې، شتمنۍ، پیسو او عاید په اړیکه خبرې کوو.

د پانگې او شتمنۍ اړیکه

لکه مخکې مو چې وویل پانگه د شتمنۍ هغه برخه ده چې د تولید لپاره کارول کیږي. د دغه تعریف څخه ښکاري چې شتمني لوی مفهوم او پانگه د هغه په پرتله کوچنی مفهوم لري. ډیر داسې شیان شته چې زمونږ د شتمنۍ برخه به وي خو چې لا مو د تولید پروسې ته نه وي لېږدولي پانگه نه گڼل کیږي ځکه خو ویلای شو چې ټوله پانگه شتمني ده خو ټوله شتمني پانگه نه ده ځکه پانگه د شتمنۍ ټولې ځانگړتیاوې لکه افاده، کمیابي، د لېږد قابلیت او نور لري په داسې حال کې چې ټوله شتمني د پانگې ځانگړتیاوې نه لري.

د پانگې او پیسو اړیکه

د پانگې عام تعریف په کاروبار کې د پیسو لگښت دی. خو د اقتصاد تعریف پیسې تر هغه وخت پانگه نه گڼې تر څو چې د پانگه ایزو شتمنیو لکه ماشین آلاتو، ځمکې او نورو په رانیولو و نه لگيږي. هغه پیسې چې د لگښت کوونکو consumers په لاس کې دي او یا هم هغه پیسې چې راکدې پرتې وي پانگه نه گڼل کیږي. د پانگې او عاید اړیکه: پانگه عاید زیږوي ځکه خو پانگه منبع یا سرچینه او عاید یې پایله یا موخه گڼل کیږي. کله چې د عاید څه برخه پس انداز او بېرته په کاروبار کې ولگول شي د پانگې بڼه خپلوي.

د پانگې ځانگړتیاوې

پانگه د طبیعت لورینه نده او د انسانانو د هڅو په وسیله رامینځته کیږي. دا د تولید دوهمي سرچینه ده چې په مصنوعي ډول پنځول کیږي. پانگه د تولید اندازه زیاتوي او د تولید پروسې ته چټکتیا ورکوي. د پانگې عرضه د کشش یا ارتجاعیت لرونکې ده. په دې مانا چې د پانگې اندازه د پانگې په جوړښت capital formation پورې اړه لري. د پانگې جوړښت بیا په اقتصادي جریان کې د وگړو او نورو مالي بنسټونو په سپما پورې تړلی دی، البته هغه سپما چې د تولیدي موخو لپاره اقتصادي جریان ته لار پیدا کړي. د پانگې د جوړښت ډېرښت د پانگې عرضه زیاتوي او په مقابل کې یې کمښت په اقتصادي جریان کې د پانگې د عرضې د کمښت لامل کیږي.

پانگه د تولید داسې یو عامل دی چې په اسانۍ سره لکه د کاري ځواک په څېر نه نابودیږي. یوازې په ټاکل شوو استهلاکي دورو کې د پانگه ایزو شتمنیو ارزښت کمیږي او تر یو اوږده مهال وروسته له کاره لویږي. همدارنگه د یو ځای څخه بل ځای ته د پانگې لیږد خورا اسانه دی. په پانگه رانیول شوې پانگه ایز توکي نیغ په نیغه زمونږ اړتیاوې نه پوره کوي بلکې نوموړي توکي لکه ماشینونه، ځمکه او نور د لگښتیزو توکو د تولید لپاره کارول کیږي او نوموړي توکي بیا په مستقیمه توگه د لگښت کوونکو اړتیاوې پوره کوي.

د پانگې ډولونه

په دې برخه کې غواړو د پانگې د ځینو ډولونو څخه لنډه یادونه وکړو.

ثابته پانگه

ثابته پانگه یا Fixed Capital هغه پانگې ته ویل کیږي چې په اوږدمهاله توگه د تولید په پروسه کې کارول کیږي لکه ماشینونه، د ترانسپورت وسایل، ودانۍ، تجهیزات او نور. ثابته پانگه د ځای له پلوه د ثابت پاتې کیدلو په مانا نده بلکې دا په هغه پانگه ایزو لگښتونو اطلاق کیږي چې په اوږده مهال کې ثابت وي. د ماشین الاتو، تجهیزاتو، تعمیراتو او نورو دغه ډول شیانو لگښتونه همداسې یوه ځانگړتیا لري.

بدلیدونکي پانگه

دغه ډول پانگه چې Working Capital یې هم بولي د پانگې هغه ډول دی چې یوازې یو ځل د تولید په پروسه کې کارول کیږي، ښه بیلگه یې د تولید لپاره خام مواد دي. دغه ډول پانگه ایز لگښتونه د تولید شوو توکو او چوپړتیاوو د خرڅلاو له لارې بیرته پوره کیږي. د یوې موخې لپاره کارول کیدونکې پانگه: دغه ډول پانگه چې په انگلیسي یې Sunk Capital بولي، د پانگې هغه ډول دی چې په تولید کې د لگښت ځانگړی ځای لري او له هغه پرته په نورو ځایونو کې ورڅخه کار نه اخیستل کیږي. د بیلگې په توگه د ټوکر اوبدلو یو ماشین چې د ټوکر اوبدلو پرته د کوم بل کار لپاره ورڅخه گڼه نشي اخیستل کیدای. د پانگې د دغه ډول په مقابل کې هغه پانگه ده چې په هر ځای کې کارول کیږي. دغه ډول پانگې ته لامبو وهونکي پانگه یا Floating Capital وایي. د بېلگې په توگه موټر، بریښنا او نور هغه څه دي چې په هر ځای او هر هدف لپاره ورڅخه کار اخیستل کیږي.

ټولنیزه پانگه

ټوله هغه فزیکي شتمني چې په یو هیواد کې د عامه گټې اخیستنې لپاره رامینځته شوي وي او سوداگریزه بڼه و نه لري ټولنیزه پانگه گڼل کیږي. د بیلگې په توگه سړکونه، عامه پارکونه، بریښناکوټونه او داسې نور. د دغه پانگې په وړاندې شخصي پانگه یا Private Capital ده کوم چې د افرادو په واک کې وي او د هغوی د شخصي عاید د زیاتوالي لامل کیږي. نړیواله پانگه: دا د پانگې هغه ډول دی چې د نړیوالو مالي سازمانونو لکه نړیوال بانک، د پیسو نړیوال صندق او نورو په واک کې وي.

سرچینې

ویکی پېډیا
لومړیتوب سایټ

@@ ۱ کرښه: / ۱ کرښه: @@
+'''پانگه''' {{Lang-en|Capital}} د [[تولید]] د څلورگونو سرچینو څخه یوه مهمه او کلیدي سرچینه ده. هر څوک د خپل ځانگړې لیدلوري له مخې پانگه تعریفوي. محاسب ته هغه څه پانگه ده چې یو کاروباري یې د خپل کاروبار لپاره لگوي. په کامرس او کاروبار کې پانگه د کاروبار د تمویل په مانا ده او همدارنگه په ملي اقتصاد کې پانگه د شتمنۍ هغه برخه ده چې د تولید په پروسه کې کارول کیږي. په دغه لیکنه کې مونږ د پانگې په ځانگړتیاوو او ډولونو بحث کوو خو تر هر څه مخکې د پانگې، شتمنۍ، پیسو او عاید په اړیکه خبرې کوو.
+==د پانگې او شتمنۍ اړیکه==
+لکه مخکې مو چې وویل پانگه د شتمنۍ هغه برخه ده چې د تولید لپاره کارول کیږي. د دغه تعریف څخه ښکاري چې شتمني لوی مفهوم او پانگه د هغه په پرتله کوچنی مفهوم لري. ډیر داسې شیان شته چې زمونږ د شتمنۍ برخه به وي خو چې لا مو د تولید پروسې ته نه وي لېږدولي پانگه نه گڼل کیږي ځکه خو ویلای شو چې ټوله پانگه شتمني ده خو ټوله شتمني پانگه نه ده ځکه پانگه د شتمنۍ ټولې ځانگړتیاوې لکه افاده، کمیابي، د لېږد قابلیت او نور لري په داسې حال کې چې ټوله شتمني د پانگې ځانگړتیاوې نه لري.
+==د پانگې او پیسو اړیکه==
+د پانگې عام تعریف په کاروبار کې د پیسو لگښت دی. خو د اقتصاد تعریف پیسې تر هغه وخت پانگه نه گڼې تر څو چې د پانگه ایزو شتمنیو لکه ماشین آلاتو، ځمکې او نورو په رانیولو و نه لگيږي. هغه پیسې چې د لگښت کوونکو consumers په لاس کې دي او یا هم هغه پیسې چې راکدې پرتې وي پانگه نه گڼل کیږي.
+د پانگې او عاید اړیکه: پانگه عاید زیږوي ځکه خو پانگه منبع یا سرچینه او عاید یې پایله یا موخه گڼل کیږي. کله چې د عاید څه برخه پس انداز او بېرته په کاروبار کې ولگول شي د پانگې بڼه خپلوي.
+==د پانگې ځانگړتیاوې==
+پانگه د طبیعت لورینه نده او د انسانانو د هڅو په وسیله رامینځته کیږي. دا د تولید دوهمي سرچینه ده چې په مصنوعي ډول پنځول کیږي. پانگه د تولید اندازه زیاتوي او د تولید پروسې ته چټکتیا ورکوي.
+د پانگې عرضه د کشش یا ارتجاعیت لرونکې ده. په دې مانا چې د پانگې اندازه د پانگې په جوړښت capital formation پورې اړه لري. د پانگې جوړښت بیا په اقتصادي جریان کې د وگړو او نورو مالي بنسټونو په سپما پورې تړلی دی، البته هغه سپما چې د تولیدي موخو لپاره اقتصادي جریان ته لار پیدا کړي. د پانگې د جوړښت ډېرښت د پانگې عرضه زیاتوي او په مقابل کې یې کمښت په اقتصادي جریان کې د پانگې د عرضې د کمښت لامل کیږي.
+پانگه د تولید داسې یو عامل دی چې په اسانۍ سره لکه د کاري ځواک په څېر نه نابودیږي. یوازې په ټاکل شوو استهلاکي دورو کې د پانگه ایزو شتمنیو ارزښت کمیږي او تر یو اوږده مهال وروسته له کاره لویږي. همدارنگه د یو ځای څخه بل ځای ته د پانگې لیږد خورا اسانه دی.
-'''پانگه''' {{Lang-en|Capital}} د [[تولید]] د څلورګونو سرچینو څخه یوه مهمه او کلیدي سرچینه ده. هر څوک د خپل ځانګړې لیدلوري له مخې پانګه تعریفوي. محاسب ته هغه څه پانګه ده چې یو کاروباري یې د خپل کاروبار لپاره لګوي. په کامرس او کاروبار کې پانګه د کاروبار د تمویل په مانا ده او همدارنګه په ملي اقتصاد کې پانګه د شتمنۍ هغه برخه ده چې د تولید په پروسه کې کارول کیږي. په دغه لیکنه کې مونږ د پانګې په ځانګړتیاوو او ډولونو بحث کوو خو تر هر څه مخکې د پانګې، شتمنۍ، پیسو او عاید په اړیکه خبرې کوو.
+په پانگه رانیول شوې پانگه ایز توکي نیغ په نیغه زمونږ اړتیاوې نه پوره کوي بلکې نوموړي توکي لکه ماشینونه، ځمکه او نور د لگښتیزو توکو د تولید لپاره کارول کیږي او نوموړي توکي بیا په مستقیمه توگه د لگښت کوونکو اړتیاوې پوره کوي.
-==د پانګې او شتمنۍ اړیکه==
+==د پانگې ډولونه==
-لکه مخکې مو چې وویل پانګه د شتمنۍ هغه برخه ده چې د تولید لپاره کارول کیږي. د دغه تعریف څخه ښکاري چې شتمني لوی مفهوم او پانګه د هغه په پرتله کوچنی مفهوم لري. ډیر داسې شیان شته چې زمونږ د شتمنۍ برخه به وي خو چې لا مو د تولید پروسې ته نه وي لېږدولي پانګه نه ګڼل کیږي ځکه خو ویلای شو چې ټوله پانګه شتمني ده خو ټوله شتمني پانګه نه ده ځکه پانګه د شتمنۍ ټولې ځانګړتیاوې لکه افاده، کمیابي، د لېږد قابلیت او نور لري په داسې حال کې چې ټوله شتمني د پانګې ځانګړتیاوې نه لري.
+په دې برخه کې غواړو د پانگې د ځینو ډولونو څخه لنډه یادونه وکړو.
-==د پانګې او پیسو اړیکه==
-د پانګې عام تعریف په کاروبار کې د پیسو لګښت دی. خو د اقتصاد تعریف پیسې تر هغه وخت پانګه نه ګڼې تر څو چې د پانګه ایزو شتمنیو لکه ماشین آلاتو، ځمکې او نورو په رانیولو و نه لګيږي. هغه پیسې چې د لګښت کوونکو consumers په لاس کې دي او یا هم هغه پیسې چې راکدې پرتې وي پانګه نه ګڼل کیږي.
-د پانګې او عاید اړیکه: پانګه عاید زیږوي ځکه خو پانګه منبع یا سرچینه او عاید یې پایله یا موخه ګڼل کیږي. کله چې د عاید څه برخه پس انداز او بېرته په کاروبار کې ولګول شي د پانګې بڼه خپلوي.
-==د پانګې ځانګړتیاوې==
-پانګه د طبیعت لورینه نده او د انسانانو د هڅو په وسیله رامینځته کیږي. دا د تولید دوهمي سرچینه ده چې په مصنوعي ډول پنځول کیږي. پانګه د تولید اندازه زیاتوي او د تولید پروسې ته چټکتیا ورکوي.
-د پانګې عرضه د کشش یا ارتجاعیت لرونکې ده. په دې مانا چې د پانګې اندازه د پانګې په جوړښت capital formation پورې اړه لري. د پانګې جوړښت بیا په اقتصادي جریان کې د وګړو او نورو مالي بنسټونو په سپما پورې تړلی دی، البته هغه سپما چې د تولیدي موخو لپاره اقتصادي جریان ته لار پیدا کړي. د پانګې د جوړښت ډېرښت د پانګې عرضه زیاتوي او په مقابل کې یې کمښت په اقتصادي جریان کې د پانګې د عرضې د کمښت لامل کیږي.
+===ثابته پانگه===
-پانګه د تولید داسې یو عامل دی چې په اسانۍ سره لکه د کاري ځواک په څېر نه نابودیږي. یوازې په ټاکل شوو استهلاکي دورو کې د پانګه ایزو شتمنیو ارزښت کمیږي او تر یو اوږده مهال وروسته له کاره لویږي. همدارنګه د یو ځای څخه بل ځای ته د پانګې لیږد خورا اسانه دی.
+ثابته پانگه یا Fixed Capital هغه پانگې ته ویل کیږي چې په اوږدمهاله توگه د تولید په پروسه کې کارول کیږي لکه ماشینونه، د ترانسپورت وسایل، ودانۍ، تجهیزات او نور. ثابته پانگه د ځای له پلوه د ثابت پاتې کیدلو په مانا نده بلکې دا په هغه پانگه ایزو لگښتونو اطلاق کیږي چې په اوږده مهال کې ثابت وي. د ماشین الاتو، تجهیزاتو، تعمیراتو او نورو دغه ډول شیانو لگښتونه همداسې یوه ځانگړتیا لري.
-په پانګه رانیول شوې پانګه ایز توکي نیغ په نیغه زمونږ اړتیاوې نه پوره کوي بلکې نوموړي توکي لکه ماشینونه، ځمکه او نور د لګښتیزو توکو د تولید لپاره کارول کیږي او نوموړي توکي بیا په مستقیمه توګه د لګښت کوونکو اړتیاوې پوره کوي.
+===بدلیدونکي پانگه===
-==د پانګې ډولونه==
+دغه ډول پانگه چې Working Capital یې هم بولي د پانگې هغه ډول دی چې یوازې یو ځل د تولید په پروسه کې کارول کیږي، ښه بیلگه یې د تولید لپاره خام مواد دي. دغه ډول پانگه ایز لگښتونه د تولید شوو توکو او چوپړتیاوو د خرڅلاو له لارې بیرته پوره کیږي.
-په دې برخه کې غواړو د پانګې د ځینو ډولونو څخه لنډه یادونه وکړو.
+د یوې موخې لپاره کارول کیدونکې پانگه: دغه ډول پانگه چې په انگلیسي یې Sunk Capital بولي، د پانگې هغه ډول دی چې په تولید کې د لگښت ځانگړی ځای لري او له هغه پرته په نورو ځایونو کې ورڅخه کار نه اخیستل کیږي. د بیلگې په توگه د ټوکر اوبدلو یو ماشین چې د ټوکر اوبدلو پرته د کوم بل کار لپاره ورڅخه گڼه نشي اخیستل کیدای. د پانگې د دغه ډول په مقابل کې هغه پانگه ده چې په هر ځای کې کارول کیږي. دغه ډول پانگې ته لامبو وهونکي پانگه یا Floating Capital وایي. د بېلگې په توگه موټر، بریښنا او نور هغه څه دي چې په هر ځای او هر هدف لپاره ورڅخه کار اخیستل کیږي.
-===ثابته پانګه===
+===ټولنیزه پانگه===
+ټوله هغه فزیکي شتمني چې په یو هیواد کې د عامه گټې اخیستنې لپاره رامینځته شوي وي او سوداگریزه بڼه و نه لري ټولنیزه پانگه گڼل کیږي. د بیلگې په توگه سړکونه، عامه پارکونه، بریښناکوټونه او داسې نور. د دغه پانگې په وړاندې شخصي پانگه یا Private Capital ده کوم چې د افرادو په واک کې وي او د هغوی د شخصي عاید د زیاتوالي لامل کیږي.
-ثابته پانګه یا Fixed Capital هغه پانګې ته ویل کیږي چې په اوږدمهاله توګه د تولید په پروسه کې کارول کیږي لکه ماشینونه، د ترانسپورت وسایل، ودانۍ، تجهیزات او نور. ثابته پانګه د ځای له پلوه د ثابت پاتې کیدلو په مانا نده بلکې دا په هغه پانګه ایزو لګښتونو اطلاق کیږي چې په اوږده مهال کې ثابت وي. د ماشین الاتو، تجهیزاتو، تعمیراتو او نورو دغه ډول شیانو لګښتونه همداسې یوه ځانګړتیا لري.
+نړیواله پانگه: دا د پانگې هغه ډول دی چې د نړیوالو مالي سازمانونو لکه [[نړیوال بانک]]، [[د پیسو نړیوال صندق]] او نورو په واک کې وي.
-===بدلیدونکي پانګه===
-دغه ډول پانګه چې Working Capital یې هم بولي د پانګې هغه ډول دی چې یوازې یو ځل د تولید په پروسه کې کارول کیږي، ښه بیلګه یې د تولید لپاره خام مواد دي. دغه ډول پانګه ایز لګښتونه د تولید شوو توکو او چوپړتیاوو د خرڅلاو له لارې بیرته پوره کیږي.
-د یوې موخې لپاره کارول کیدونکې پانګه: دغه ډول پانګه چې په انګلیسي یې Sunk Capital بولي، د پانګې هغه ډول دی چې په تولید کې د لګښت ځانګړی ځای لري او له هغه پرته په نورو ځایونو کې ورڅخه کار نه اخیستل کیږي. د بیلګې په توګه د ټوکر اوبدلو یو ماشین چې د ټوکر اوبدلو پرته د کوم بل کار لپاره ورڅخه ګڼه نشي اخیستل کیدای. د پانګې د دغه ډول په مقابل کې هغه پانګه ده چې په هر ځای کې کارول کیږي. دغه ډول پانګې ته لامبو وهونکي پانګه یا Floating Capital وایي. د بېلګې په توګه موټر، بریښنا او نور هغه څه دي چې په هر ځای او هر هدف لپاره ورڅخه کار اخیستل کیږي.
-===ټولنیزه پانګه===
-ټوله هغه فزیکي شتمني چې په یو هیواد کې د عامه ګټې اخیستنې لپاره رامینځته شوي وي او سوداګریزه بڼه و نه لري ټولنیزه پانګه ګڼل کیږي. د بیلګې په توګه سړکونه، عامه پارکونه، بریښناکوټونه او داسې نور. د دغه پانګې په وړاندې شخصي پانګه یا Private Capital ده کوم چې د افرادو په واک کې وي او د هغوی د شخصي عاید د زیاتوالي لامل کیږي.
-نړیواله پانګه: دا د پانګې هغه ډول دی چې د نړیوالو مالي سازمانونو لکه [[نړیوال بانک]]، [[د پیسو  نړیوال صندق]] او نورو په واک کې وي.
 ==سرچینې==
 * ویکی پېډیا
 * لومړیتوب سایټ
 [[وېشنيزه:اقتصاد]]
 [[وېشنيزه:پیسۍ]]
 [[وېشنيزه:وټپوهنه]]