د "هرات" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
EmausBot (خبرې اترې | ونډې)
و r2.7.3) (ربات: تغییر ur:ھرات به ur:ہرات
Addbot (خبرې اترې | ونډې)
و Bot: Migrating 59 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q45313 (translate me)
۳۷ کرښه: ۳۷ کرښه:
[[وېشنيزه:د افغانستان ښارونه]]
[[وېشنيزه:د افغانستان ښارونه]]
[[وېشنيزه:هرات]]
[[وېشنيزه:هرات]]

[[ar:هراة]]
[[ast:Herat (ciudá)]]
[[az:Herat]]
[[be:Горад Герат]]
[[be-x-old:Герат]]
[[bg:Херат]]
[[bn:হেরত]]
[[ca:Herat]]
[[cs:Herát]]
[[cv:Герат]]
[[cy:Herat]]
[[da:Herat]]
[[de:Herat]]
[[el:Χεράτ]]
[[en:Herat]]
[[eo:Herato]]
[[es:Herāt (ciudad)]]
[[et:Herāt]]
[[eu:Herat]]
[[fa:هرات]]
[[fi:Herat]]
[[fr:Hérat]]
[[fy:Herat]]
[[he:הראט]]
[[hi:हेरात]]
[[hr:Herat]]
[[it:Herat]]
[[ja:ヘラート]]
[[kl:Herat]]
[[ko:헤라트]]
[[la:Artacoana]]
[[lmo:Herat]]
[[lt:Heratas]]
[[lv:Herāta]]
[[mi:Herat]]
[[ml:ഹെറാത്ത്]]
[[mr:हेरात]]
[[ms:Herat]]
[[na:Herat]]
[[ne:हरात]]
[[nl:Herat (stad)]]
[[no:Herat]]
[[pl:Herat (miasto)]]
[[pnb:ہرات]]
[[pt:Herat]]
[[ro:Herat]]
[[ru:Герат (город)]]
[[sco:Herat]]
[[sh:Herat]]
[[simple:Herat]]
[[sl:Herat]]
[[sr:Херат]]
[[sv:Herat]]
[[tr:Herat]]
[[uk:Герат]]
[[ur:ہرات]]
[[vi:Quận Hirat, Herat]]
[[war:Herat]]
[[zh:赫拉特]]

د ۱۸:۱۵, ۸ مارچ ۲۰۱۳ بڼه

هرات

هېواد افغانستان
ولایت د هرات ولايت
د اوسېدونکي شمیر ۳۹۷،۴۵۶
د بحر له سطحې لوړوالي ۹۲۰ متره
دین اسلام

هرات د افغانستان دریم لوی ښار دي چې د افغانستان په شمال لویدیځ کې پروت دي. دغه ښار تقریبًا ۳۹۷،۴۵۶ نفوس لري او د هرات د ولایت مرکز دي. د هرات په ښار کې د هري مشهور سیند بهیږي.

تاریخ

لرغونې زمانه

د هرات سیمه د ۵۵۰ کال عیسوي سنی مخکې تر ۳۳۰ کال پورې د هخامنسیانو د حکمرانانو په لاس کې وه. د هخامنشیانو حکمران کوروش ۲ هرات ته د هرایوا نوم ورکړ. د هرایوا ولایت د هري ( په لرغونې پارسي کې هریا ) د سیند په اساسی نومول شوی دی چې په لرغونې پارسي کې طلایی اوبو یا زرینو اوبو معني لري. په ۳۳۰ کال عیسوي سنی مخکې کې ستر سکندر د هخامنشیانو وروستی حکمران ته ماته ورکړه او د هرات په سیمې کې یی نوي ښار جوړ کړ چې د آرتاکوآنا (Artacoana- Ἀρτακόανα) په نوم یادېده. د اسکندر تر وفات وروسته د سېلوکوس نیکاتور نوي حکمران شو. په ۳۰۵ کال عیسوي سنی مخکې کې سېلوکوس نیکاتور پر پنجاب برید وکړ مګر پوځ یی ماته وخوړله او هرات د هندوستانی راجا (پاچا) چندر گپت لاس ته ورغۍ. په ۱۶۷ کال عیسوي سنی مخکې هرات اشکانیانو حکمرانانو لاس ته ورغۍ. د ۲۲۶ کال څخه تر ۶۵۲ هرات د ساسانیانو حکمرانان په لاس کې وو. د ساسانیانو حکمرانان هرات ته د هارېو نوم ودکړل. په ۷ پېړۍ کې عربي پوځ افغانستان ته ورسېده او اسلام یی پراخه کړه.

اسلام

د ۶۵۰ کال څخه تر ۱۲۲۱ کال پورې هرات د لوي خراسان د حکمرانانو په لاس کې وو. په ۱۲۲۱ کال کې د چنګز خان پوځ افغانستان ته ورسېده او هرات د چنګېز خان په امر خراب شو. په ۱۳۸۰ کال کې هرات د تیمور لنګ لاس ته ورغۍ او هرات د کرتیان کورنۍ مرکز شو. په ۱۵۰۷ کال کې هرات د ازبکانو لخوا ونیول شو. په دې وخت کې صفوي امپراطور شاه اسماعیل پر ازبکانو برید وکړ او په ۱۵۱۰ کال کې هرات د صفوی پوځ لخوا ونیول شو. د ۱۷۲۵ کال څخه تر ۱۷۳۶ کال پورې هرات د هوتکی کورنۍ په لاس کې وو. په ۱۷۴۷ کال کې احمد شاه بابا هرات لاس ته راوړ.

۲۰ پېړۍ

په ۶۰ کلونو کې په هرات کې د امریکایی انجنیرانو لخوا هوایی ډګر جوړ شو. دغه هوایی ډګر د ۱۹۷۹ کال ځخه تر ۱۹۸۹ کال پورې د شوروي پوځ په لاس کې وو. تر جګړې وروسته اسماعیل خان د هرات والي شو. په ۱۹۹۵ کال کې طالبان هرات ته ورسېدل. په ۲۰۰۱ کال کې د هرات جګړه پېل شوه او هرات د امریکایی پوځ، د شمال د اتحادیی او د ایران د سپاه پاسداران انقلاب په ګډ عملیات سره د طالبانو ځخه آزاد کړل شو.