د "آرسېنيک" د بڼو تر مېنځ توپير
د سمون لنډیز نسته |
و r2.7.2) (روباټ زیاتول: am:አርሰኒክ |
||
۲۰ کرښه: | ۲۰ کرښه: | ||
[[af:Arseen]] |
[[af:Arseen]] |
||
[[am:አርሰኒክ]] |
|||
[[an:Arsén]] |
[[an:Arsén]] |
||
[[ar:زرنيخ]] |
[[ar:زرنيخ]] |
د ۱۷:۴۳, ۸ سپټمبر ۲۰۱۲ بڼه
ارسینک کیمیاوي توکی دی چې په وګړیزه ژبه ورته د (موږک وژنه) وایي. (As) یې کیمیاوي نښه ده. ۳۳ اتومه لري. نرم دی. خړ او زېړ رنګونه لري.د خړ خټنه ډېره د چار ساحه یې هم غټه ده. دغه توکی که تود شي په اکسیډ بدلېږي، چې د ارسینک اكسايډ (As2O3) ورڅخه جوړېږي، چې د اوږې بوی لري. ارسینک په څه ګډونونو کې د وچ اکر څخه پرته له دې چې اوبه شي په غاز بدلېږي.
د ارسینک پېښلیک
ډېر پوهان په دې اند دي چې ارسینک (البرتوس ماکنس) په ۱۲۵۰ میلادي کې د لومړي ځل لپاره په خپلواکه توګه په لاس راووړ. خو د(البرتوس) څخه ډېر د مخه یونانی او عربی کیمیا پوهانو ارسینک د (سپین ارسینک) له ترکیب څخه د نورو توکونو څخه جلا کړ اوخپلواکه بڼه یې ورکړه.
د ارسینک کارونه
ارسینک یوه زهري توکی دی. چې انسان ته زړه بدی، د ګډې درد، قبص او د انسان مرکزي اعصاب ورانه وي. په لوېدیز کې ارسینک د وژونکی زهر نوم کټلی دی. په فرانسه کې (ناپلیون بناپارت) په دغه توکي ووژل شو. په چین کې دغه توکی دوه زره کاله را په دې خوا د (Arsphenamine) او (Syphilis) په روغنه کې کارېږي.اوسمهال په نورو روغتیاي چارو کې هم (لکه د Leukemia) کارېږي. برسېره پر دې په کرنه کې هم د څه ناغوښتونکو حشراتو د تښتې او یا د منځه وړلو لپاره کار ورڅخه اخیستل کېږي.
سرچينې
- ویکیپېدیا