د "امير حبيب الله خان" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
د سمون لنډیز نسته
۱۳ کرښه: ۱۳ کرښه:
<!-- مالومات -->
<!-- مالومات -->
| نوم = '''امير حبيب الله خان''' |
| نوم = '''امير حبيب الله خان''' |
| زېږېدنه = ١٩٠١|دزېږون-ځای = [[]]
| زېږېدنه = ۲ د جولای، ۱۸۷۲ ز.|دزېږون-ځای = [[سمرقند]]
| مړينه =
| مړينه = ۶ د جولای، ۱۹۲۹ ز. کله ګوش، لغمان
|دپاچاهۍ-دور
|دپاچاهۍ-دور
}}
}}

د ۱۲:۰۵, ۲۵ ډيسمبر ۲۰۱۱ بڼه

امير حبيب الله خان

سراج الملت و دين امير المومنين حبيب الله شاه سرکار والا چې په لنډه توګه د امير حبيب الله شاه په نامه هم يادېږي (۲ د جولای، ۱۸۷۲ ز. - ۶ د جولای، ۱۹۲۹ ز.) (په انګرېزي:Amir Habibullah Khan) له ۱ د اکتوبر، ۱۹۰۱ ز. - ۶ د جولای، ۱۹۲۹ ز. د افغانستان واکمن پاچا و. هغه د امير عبدالرحمن خان دويم زوی و او د خپل پلار تر مړينې وروسته پاچا شو. ده ته د پلار ارام هيواد ور پاته شو. د هيواد خلک د امير عبدالرحمن څخه ډېر په ډار کي وه، حتی د ده تر مرګ وروسته خلکو تر ډېره وخته باور نه کاوه چي امير مړ دئ .

امير حبيب الله خان چي عصري زده کړي درلودې و يې غوښتل چي په هيواد کي تعليم او تمدن مينځ ته راشي ، هغه وو چي د حبيبيې لېسه او شاهي مدرسه يې جوړي کړې او حربي ښوونځی هم د ده د کارونو څخه ده . يو اخبار يې د سراج الاخبار په نامه را وايستئ چي مسئول مدير يې محمد بيګ طرزی وو کوم چي د لوړو زده کړو څښتن وو . د برېښنا فابريکه يې په جبل سراج کي جوړه کړه .

د امير د پاچاهۍ په دوره کي لومړی نړيوال جنګ پيل سو. د جرمني او ترکيې د حکومتونو له خوا د امير نه و غوښتل سوه چي پدې جګړه کي د انګرېزانو پر ضد د دوی سره ملګری سي، خو امير د دوی نمايندګان ښه و نازول او هغو ته يې خپله بې طرفۍ و ښودله. دی هم د امير عبدالرحمن په شان د انګرېزانو د ګټو ساتونکئ وو او د انګرېزانو له خوا حمايه کېدئ . دا وخت په هيواد کي د خلکو سره مترقي فکرونه پيدا سوي وه او نه يې غوښتل چي نور د انګرېزانو تر حمايې لاندي ژوند و کړي او هم يې په افغانستان کي د دا ډول حکومت سره کوم چي امير حبيب الله خان يې په سر کي ناست وو مخالفت درلود. خو امير غوښتل چي دغه د ترقۍ فکرونه په زور او زياتي د خلکو له مغزو څخه و باسي څو هغه وو چي په ١٩١٩ کال کي د خلکو له خوا د كله ګوش به تفريحي كميب د خيمو په يوه کمپ کي په توپنګچه وويشتل شو او ځای پر ځای مړ شو . او پر ځای يې د ده زوی امير امان الله خان پاچا شو .

انځورتون