د "پاکستان" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون
د سمون لنډیز نسته
نښلنونه: Reverted د موبايل سمون د موبايل وېب سمون
۱ کرښه: ۱ کرښه:
{{هېواد-مالوماتبکس
{{هېواد-مالوماتبکس
|ولسي نوم= <span style="line-height:1.33em;"><big> د پاکستان اسلامي جمهوريت </big><br /><small>'' اسلامی جمہوریۂ پاکستان''</small><br /><big>
|رسمي نوم= <span style="line-height:1.33em;">Islamic Republic of Pakistan</span>
|ټولگړی نوم= پاکستان
|image_flag = Flag of Pakistan.svg
|image_coat = Coat of arms of Pakistan.svg
|سمبول = نښان
|image_map = Pakistan_(orthographic_projection).svg
|ولسي تگلار = ''[[قومي ترانه]]''
|رسمي ژبې/ژبې = [[انگرېزي]]<br />[[اوردو]]
|پلازمېنه = [[اسلام آباد]]
|latd = 33|latm=40|latNS=N|longd=73|longm=10|longEW=E
|لوی ښار = [[کراچۍ]]
|د حکومت بڼه = [[اسلامي فدرالي جمهوريت]]
|د لارښود لقب1 = [[د پاکستان هېوادمشر|هېوادمشر]]
|د لارښود لقب2 = [[د هېوادمشر مرستيال]]
|د لارښود نوم1 = [[آصف علي زرداري]]
|د لارښود نوم2 =
|د لارښود لقب3 =
|د لارښود نوم3 =
|ارتواليز وېش= څلور دېرشم هېواد
|د ارتوالي څومره والی= 1_E11
|ارتوالی= ۸۸۰۲۵۴
|areami² = ۳۳۹۸۶۸<!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|د اوبو سلنه = ۳.۱
|د وگړو اټکل = ۱۶۳,۹۸۵,۳۷۳<ref name="estimate">[http://archive.is/20121208182939/http://www.world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gpro&lng=en&dat=32&geo=-172&srt=npan&col=aohdq World Gazetteer population estimate for 2006]</ref><!--includes Azad Kashmir and Northern Areas-->
|د وگړو د شمېر د اټکل کال = ۲۰۰۴
|د وگړو د اټکل له مخې وېش = شپږم هېواد
|د وگړو سرشمېرنه = ۱۶۳,۹۸۵,۳۷۳
|د وگړو د سرشمېرنې کال = ۲۰۰۴
|د وگړو گڼه گوڼه = ۲۱۱
|د وگړو گڼه گوڼه په هر متر² کې = ۵۲۹ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|د وېش له مخې د وگړو گڼه گونې= ۵۳
|د ټول کورني عايداتو کال = ۲۰۰۶
|ټول کورني عايدات = ۴۰۴.۶ بيليون $
|د کورني عايداتو له مخې وېش = ۲۶
|GDP_PPP_per_capita = $۲,۶۲۸
|GDP_PPP_per_capita_rank = ۱۲۸
|HDI_year = ۲۰۰۱
|HDI = ۰،۵۲۷
|HDI_rank = په منځنۍ کچه
|HDI_category = <font color="gray">n/a</font>
|زمکنۍ بشپړتيا= [[د پاکستان خپلواکي|خپلواکي]]
|د زمکنۍ بشپړتيا يادښت= له برطانيې او آيرلېنډ نه ترلاسه کړې
|established_event1 = د اعلانېدو نېټه
|established_event2 = د پېژندلو نېټه
|established_date1 = [[۱۴ اگسټ]] [[۱۹۴۷]]
|established_date2 = [[۱۴ اگسټ]] [[۱۹۴۷]]
|پېسه = [[پاکستاني روپۍ|روپۍ]] <small>(Rs.)</small>
|د پېسو نښه = PKR
|هېوادنی کوډ = PAK
|سيمه ييز وخت=[[د پاکستان معياري وخت|PST]]
|utc_offset = +۵:۰۰
|time_zone_DST =
|utc_offset_DST = +۶:۰۰
|cctld = [[.pk]]
|پېل گڼ = ۹۲
|پايڅوړ =
}}

'''د پاکستان اسلامي جمهوریت''' (اردو:اسلامی جمہوریۂ پاکستان ) په سوېلي [[آسيا]] کې پروت هېواد دی چې پراخوالی یې ۷۹۶۰۹۵ کیلو متر مربع او ۱۸۰ مېلیونه تنه نفوس لري۔پاکستان په ټوله نړۍ کې د آبادۍ په لحاظ شپږم لوی هيواد دی .

دا هېواد په شمال کې له [[چين]]، لویدیځ کېې له [[افغانستان]] او په ختیځ کې له [[هند]] سره گډې پولې لري. پلازمېنه یې [[اسلام آباد]] نومېږي . حکومتي جوړښت یې په څلورو ایالتونو وېشل شوی چې نومونه یې [[بلوچستان]]، [[پنجاب]]، [[سند]] او [[خیبر پښتونخوا]] دي. د غرونو په لړۍ کې یې د [[کې ټو غر|کې ټو]] څوکه تر ټولو لوړه ده چې۸۶۱۱ متره لوړالی لري. په سیمه کې د خيبر پښتونخوا [[اباسيند]] یې تر ټولو اوږد سیند دی.


== تاریخ ==
== تاریخ ==

د ۱۲:۰۰, ۲۵ سپټمبر ۲۰۲۰ بڼه

{{هېواد-مالوماتبکس

تاریخ

پاکستان يو وخت نیم د هند برخه وه او نیمه نوره د هند لوېديځې برخې چې له چین هېواد سره د بلتستان د پولې څخه نیولې تر لاندې سنده او بلوچستان پورې د اوسني افغانستان پخوانۍ برخې وې . يو مهال د پښتنو قبایلو تر منځ د تربگلوۍ له کبله دغه سیمې په څو نومونو بېلې شوې چې يو لړ نومونه یې روهستان ، روهیله ، پښتونخوا ، شمال لوېديځه سرحدي ولایت او نور نومان پرې سیمه واکو پښتنو او وروسته بیا انگرېزانو ايښي .د پاکستان د هېواد تاریخ ډېر لنډ دی او يوه پېړۍ لا نه کېږي چې رامنځته شوی . 68 کاله کېږي چې د پاکستان هېواد تاسيس شوی . د نن پاکستان د انگرېزانو او په ځانگړي توگه د امریکا سره د افغان جهاد پر مهال اړیکې د پوځي دیکتاتور ضياالحق لخوا ټینگې شوې چې لمخې یې د امریکا يو ولسمشر رونالډ رېگن پاکستان د امریکا ناوې هېواد گڼلای چې لا تراوسه هم د انگرېزانو تر ولکې یې نظام چلېږي. پاکستان په اسيا کې سوېل ختيځو هېوادونو کې راځي چې په ۱۹۴۷م زېږدي کې په ۱۴م د اگسټ يې د پاکستان نوم خپل کړ . انگرېزانو دغه هېواد له پيل څخه په فدرالي نظام وېشلی دی چې د ۱۹۷۳م زېږدي اساسي قانون لمخې یې په څلورو ايالتونو د قامونو په تناسب بېل کړی دی . دغه څلور ایالتونه پدې توگه ول : د پنجاب ايالت ، د شمال لوېديځې پولې ايالت چې اوسنی پښتونخوا ده ، د سنده ايالت او د بلوچستان ايالت . د هېواد پلازمېنه اسلام آباد نومېږي او کراچۍ ، لاهور ، فیصل آباد او راولپنډۍ يې نور صنعتي او نامتو لوی ښارونه دي . په دغه هېواد کې برسېره پر ۶گو غټو توکمنو سلهاؤ مذهبي فرقې هم شتون لري چې په غټو توکمونو کې یې پنجابيان تر ټولو ډېره ډله بيا پښتانه دوهم لوی توکم دی ، سندهيان ، بلوڅان ، سرايکان ، هندکيان او هندوان شامل دي . په دیني لحاظ پاکستان کې ۹۷ سلنه مسلمانان دي چې په لسهاؤ فرقو او پیرانو وېشل شوي ، ۷۰ سلنه یې سني اسلام منلی ، ۲۰ سلنه شعيه گان دي او 3 شاوخوا سلنه هندوان او عيسويان هم شته. د 1947 نه وړاندې پاکستان،هند او بنگله دېش يو هېواد و چې د (برصغیر هند) يا د هند وړې وچې په نوم بللې کيدل . دغه وخت په هند کې د انگرېزانو واکمني وه۔

هېوادنۍ وټه

پينځوس سلنه نفوس په کرهڼه بوخت دي چې ډېری وگړي يې کرونده گر دي او تر ډېره مالوچ، جوار، غنم، وریجې او داسې نورې کرکېلې کري. د طبعي زېرمو لخوا پاکستان سکاره، مس، غاز، وسپنه لري. په پاکستان کې دروند صنعت د حکومت لخوا څارل کېږی.

سیاست (واگ)

واگیزه غونډال یې انگرېزي پارلماني دی.د پاکستان حکومتي نظام جمهوري پارليماني دی چې وزيراعظم د هيواد د حکومت مشر بلل کيږي۔پاکستان دوه لاسبري دولتي ادارې لري ، يو يې قومي اسمبلي (قامي جرگه) ده او بله يې سينيټ (سنا) نومېږي ۔د پاکستان پارلماني غونډال له افغانستان څخه توپیر لري ځکه چې افغان دولتي غونډال کې هېوادمشر د ولس او حکومت مشر وي خو پاکستاني دولتي غونډال کې وزيراعظم (لومړی وزير) د حکومت او ولس مشر وي .

تاریخ او ایداري ویش

د "پاکستان" نوم (IPA: /paːkɪst̪aːn/) په فارسي ژبه کې "پاک ستان" چې د دوه ستاینومونو تړنگنوم دی مانا يې (پاکه خاوره)راوځي. دا نوم د چوهدري رحمت علي لخوا په ۱۹۳۳ زېږديز کال کې د لومړي ځل لپاره په يوې رسالې کې چې د اوس او يا هېڅکله تر سرليک لاندې نومېده خپور شو.

د پاکستان نوم د پنځ ايالتونو د نوم نه هم اخيستي شوي:پ پنجاب ، ا افغانيه (خېبر پښتونخوا) ،ک کشمير،س سند، تان بلوچستان۔

د پاکستان ايالتونه او سیمې

شمار صوبه/سيمه انگریزې نوم سرښار آبادی (ټول پاکستان کې پرسنټيج)[۱] رقبه (کلومیټر²)[۱] کثافت د آبادۍ
(خلک پر يو کلومیټر² کې)
نقشہ
1 بلوچستان Balochistan کويټه 4.8% 39.3% 18.9
2 خیبر پښتونخوا Khyber Pakhtunkhwa پېښور 12.9% 8.5% 238.1
3 پنجاب Punjab لاهور 53.7% 23.3% 358.5
4 سند Sindh کراچۍ 22.2% 16.0% 216
5 وفاقی دارالحکومت Islamabad Capital Territory اسلام آباد 0.6% 0.1% 888.8
6 قبائلی سيمې Federally Administered Tribal Areas پشاور 2.3% 3.1% 116.7
7 آزاد کشمیر Azad Kashmir مظفر آباد 2.2%[۲] 1.5%[۲] 223.6
8 گلگت بلتستان Gilgit–Baltistan گلگت 1.3% 8.2% 24.8
پاکستان Pakistan اسلام آباد 182,000,000 881,889 226.6/مربع کلومیټر

سرچينې

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ "Area, Population, Density and Urban/Rural Proportion by Administrative Units". Population Census Organization, Government of Pakistan. 1998. د اصلي آرشيف څخه پر ۰۵ جنوري ۲۰۰۵ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۳۱ مارچ ۲۰۱۰. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "Population features". Government of Azad Kashmir. 1998. د اصلي آرشيف څخه پر ۰۹ اپرېل ۲۰۱۰ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۳۱ مارچ ۲۰۱۰. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)