د "انګولا" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون
د سمون لنډیز نسته
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون
۴۷ کرښه: ۴۷ کرښه:
footnotes = <sup>1</sup> Estimate is based on regression; other PPP figures are extrapolated from the latest International Comparison Programme benchmark estimates.
footnotes = <sup>1</sup> Estimate is based on regression; other PPP figures are extrapolated from the latest International Comparison Programme benchmark estimates.
}}
}}
'''آنگولا''', په رسمي توگه '''د آنگولا جمهوريت''' ({{lang-pt|República de Angola}}, {{IPA-pt|ʁɛˈpublikɐ dɨ ɐ̃ˈɡɔlɐ|pron}}; {{lang-kg|Repubilika ya Ngola}}), په سوېل-منځنۍ [[افريقا]] کې يو هېواد دی چې په سوېل کې د [[نامېبيا]]، او [[کانگو ډيموکراټيک جمهوريت]]، په ختيځ کې د [[زامبيا]] هېواد او په لوېديځ کې يې سمندري پوله [[اطلس سمندر]] ته ورغځېدلې. د [[کابيندا]] ولايت چې د دې هېواد يو دی، د کانگو جمهوريت او د کانگو ډيموکراټيک جمهوريت سره گډه پوله لري.
'''انګولا''' (آنګولا) , په رسمي توگه '''د آنگولا جمهوريت''' ({{lang-pt|República de Angola}}, {{IPA-pt|ʁɛˈpublikɐ dɨ ɐ̃ˈɡɔlɐ|pron}}; {{lang-kg|Repubilika ya Ngola}}), په سوېل-منځنۍ [[افريقا]] کې يو هېواد دی چې په سوېل کې د [[نامېبيا]]، او [[کانگو ډيموکراټيک جمهوريت]]، په ختيځ کې د [[زامبيا]] هېواد او په لوېديځ کې يې سمندري پوله [[اطلس سمندر]] ته ورغځېدلې. د [[کابيندا]] ولايت چې د دې هېواد يو دی، د کانگو جمهوريت او د کانگو ډيموکراټيک جمهوريت سره گډه پوله لري.


له ۱۶مې پېړۍ نه تر ۱۹۷۵ ز. کال پورې آنگولا د پورتگال هېواد يوه مستعمره وه. د خپلواکۍ نه وروسته، پدې هېواد کې د کورنۍ جگړې يوه سخته څپه پيل شوه چې له ۱۹۷۵ ز. کال نه تر ۲۰۰۲ ز. کال پورې وغځېده. دا هېواد د [[افريقا]] په وچه کې د [[نفت]] او [[الماس]] دويم لوی توليدونکی هېواد دی، خو پدې هېواد کې لا د ژوندي پاتې کېدو کچه ډېره ټيټه او د ماشوم د مړينې کچې ډېره لوړه اټکل شوې او د نړيوال وېش له مخې دا هېواد د اوسېدو په ډېر يو بد حالت کې ګڼل شوي >. د ۲۰۰۶ ز. کال د اگسټ په مياشت کې د سياسي چارواکو او په سهېل کې د کابيندا ولايت د يوه بېلتونپالې گوريلايي ډلې تر مېنځ د سولې يو تړون لاسليک شوی، چې تر اوسه پورې دا تړون فعال دی. آنګولا کې ۶۵٪ نفت د دې هېواد د خپلې سيمو نه ترلاسه کېږي او پاتې نور د باندنيو هېوادونو نه ورته راځي.
له ۱۶مې پېړۍ نه تر ۱۹۷۵ ز. کال پورې آنگولا د پورتگال هېواد يوه مستعمره وه. د خپلواکۍ نه وروسته، پدې هېواد کې د کورنۍ جگړې يوه سخته څپه پيل شوه چې له ۱۹۷۵ ز. کال نه تر ۲۰۰۲ ز. کال پورې وغځېده. دا هېواد د [[افريقا]] په وچه کې د [[نفت]] او [[الماس]] دويم لوی توليدونکی هېواد دی، خو پدې هېواد کې لا د ژوندي پاتې کېدو کچه ډېره ټيټه او د ماشوم د مړينې کچې ډېره لوړه اټکل شوې او د نړيوال وېش له مخې دا هېواد د اوسېدو په ډېر يو بد حالت کې ګڼل شوي >. د ۲۰۰۶ ز. کال د اگسټ په مياشت کې د سياسي چارواکو او په سهېل کې د کابيندا ولايت د يوه بېلتونپالې گوريلايي ډلې تر مېنځ د سولې يو تړون لاسليک شوی، چې تر اوسه پورې دا تړون فعال دی. آنګولا کې ۶۵٪ نفت د دې هېواد د خپلې سيمو نه ترلاسه کېږي او پاتې نور د باندنيو هېوادونو نه ورته راځي.

==تاریخ==
==تاریخ==
==جغرافیه==
==جغرافیه==

د ۱۷:۱۰, ۲۸ اپرېل ۲۰۲۰ بڼه

بيرغ نښان
د آنګولا
نخشه
موقعيت
پلازمېنهلوندا
۸°۵۰′ سویل ۱۳°۲۰′ ختیځ / 8.833°سويل 13.333°ختيځ / -8.833; 13.333
لوی ښار Luanda
حکومت Multi-party democracy
د وګړو شمېر
 -   estimate 10,978,552 (71st)
 -   census unavailable 
نا خالص داخلي تولید (PPP) 2003 اټکل
 -  ټولټال 31,3641 (83)
 -  پر کس 2,319 (120)
بشري پرمختيا (2003) 0.445 (low) (160th)
د وخت سيمه (UTC+1)
 -  اوړی (DST) not observed (UTC+1)
د انټرنټ مخکښ شپول .ao
پيل ګڼ 244

انګولا (آنګولا) , په رسمي توگه د آنگولا جمهوريت (پرتګالي: [República de Angola] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help), pronounced [ʁɛˈpublikɐ dɨ ɐ̃ˈɡɔlɐ]; کينډۍ:Lang-kg), په سوېل-منځنۍ افريقا کې يو هېواد دی چې په سوېل کې د نامېبيا، او کانگو ډيموکراټيک جمهوريت، په ختيځ کې د زامبيا هېواد او په لوېديځ کې يې سمندري پوله اطلس سمندر ته ورغځېدلې. د کابيندا ولايت چې د دې هېواد يو دی، د کانگو جمهوريت او د کانگو ډيموکراټيک جمهوريت سره گډه پوله لري.

له ۱۶مې پېړۍ نه تر ۱۹۷۵ ز. کال پورې آنگولا د پورتگال هېواد يوه مستعمره وه. د خپلواکۍ نه وروسته، پدې هېواد کې د کورنۍ جگړې يوه سخته څپه پيل شوه چې له ۱۹۷۵ ز. کال نه تر ۲۰۰۲ ز. کال پورې وغځېده. دا هېواد د افريقا په وچه کې د نفت او الماس دويم لوی توليدونکی هېواد دی، خو پدې هېواد کې لا د ژوندي پاتې کېدو کچه ډېره ټيټه او د ماشوم د مړينې کچې ډېره لوړه اټکل شوې او د نړيوال وېش له مخې دا هېواد د اوسېدو په ډېر يو بد حالت کې ګڼل شوي >. د ۲۰۰۶ ز. کال د اگسټ په مياشت کې د سياسي چارواکو او په سهېل کې د کابيندا ولايت د يوه بېلتونپالې گوريلايي ډلې تر مېنځ د سولې يو تړون لاسليک شوی، چې تر اوسه پورې دا تړون فعال دی. آنګولا کې ۶۵٪ نفت د دې هېواد د خپلې سيمو نه ترلاسه کېږي او پاتې نور د باندنيو هېوادونو نه ورته راځي.

تاریخ

جغرافیه

اقتصاد

آرپوهه

د آنگولا نوم د پرتگالي ژبې نه راوتلی چې د بنټو ويی ان گولا يا N’gola نه راوتلی او په ۱۶مه پېړۍ کې د پارتگال د مستعمرو په وختونو کې د کوېمبونډوس د سلطنت ملي حکمران د لقب په مانا دی.

سرچینې