د "اردو ژبه" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
د سمون لنډیز نسته
۲۷ کرښه: ۲۷ کرښه:
|}
|}


'''اوردو''' يا ''اردو'' د هندي ژبې په کورنۍ پورې تړلې د لرغوني [[هند]] د مسلمانانو ژبه بلل کېږي . دا ژبه يوه پراخه ويونکې او د [[پاکستان]] د دوؤ رسمي ژبو (انگرېزي ، اوردو) څخه يوه ملي ژبه ده . همدارنگه د هند له ۲۲ ژبو څخه يوه پراخه ژبه گڼل کېږي . د هند د پينځو ايالتونو لويه ژبه هم ده . دغه ژبه د پاړسي ، عربي ، پښتو او تورکي ژبو تر اغېزې لاندې د ۹۰۰ کالو راهيسې پرمختگ کړی دی . دې ژبې د هند د اتر پردېش ايالت کې د ډيلي د سلطنت (۱۲۰۶ـ ۱۵۲۷) پر مهال د وينا بڼه خپله کړه همدا رنگه ېې ليکني پرمختگ د مغلو واکمنۍ (۱۵۲۶ ـ ۱۸۵۸) سره منځ ته راغله. اوسينۍ نوې بڼه اوردو د هند د ځوانانو ترمنځ د دوه اړخيزې پوهېدنې لپاره ځانگړی ځای خپل کړی .
'''اوردو''' يا '''لښکرې زابل''' د هندي ژبې په کورنۍ پورې تړلې د لرغوني [[هند]] د مسلمانانو ژبه بلل کېږي . دا ژبه يوه پراخه ويونکې او د [[پاکستان]] د دوؤ رسمي ژبو (انگرېزي ، اوردو) څخه يوه ملي ژبه ده . همدارنگه د هند له ۲۲ ژبو څخه يوه پراخه ژبه گڼل کېږي . د هند د پينځو ايالتونو لويه ژبه هم ده . دغه ژبه د پاړسي ، عربي ، پښتو او تورکي ژبو تر اغېزې لاندې د ۹۰۰ کالو راهيسې پرمختگ کړی دی . دې ژبې د هند د اتر پردېش ايالت کې د ډيلي د سلطنت (۱۲۰۶ـ ۱۵۲۷) پر مهال د وينا بڼه خپله کړه همدا رنگه ېې ليکني پرمختگ د مغلو واکمنۍ (۱۵۲۶ ـ ۱۸۵۸) سره منځ ته راغله. اوسينۍ نوې بڼه اوردو د هند د ځوانانو ترمنځ د دوه اړخيزې پوهېدنې لپاره ځانگړی ځای خپل کړی .
د مغلو اصلي ژبه [[چغتايي ژبه]] نومېده کومه چې د [[تورکي ژبې]] کورنۍ پورې تړاؤ لري . خو وروسته له هغه چې د مغلو قبايل سوېلي اسیا ته راکډه شول نو ېې د پاړسي ژبې لورې مخه کړه او پاړسي ېې خپله کړه . د ځينو سيمو چې ژبه ېې سنسکرېټ وه نو د مېشتو خلکو سره د اړيکو له کبله دې ته اړ شول چې هندي د پاړسوـ عربي په بڼه وکاروي . همداسې ېې ليکني بڼه او ويونه ېې د [[پاړسي]] ، [[عربي]] ، [[تورکي]] ، او وروسته ېې د [[پښتو]] ژبې د اغېزې په وجه ادبي وسموله . همدې نوې بڼې ژبې ته ېې د اوردو ٫٫ اردو٬٬ نوم ورکړ .
د مغلو اصلي ژبه [[چغتايي ژبه]] نومېده کومه چې د [[تورکي ژبې]] کورنۍ پورې تړاؤ لري . خو وروسته له هغه چې د مغلو قبايل سوېلي اسیا ته راکډه شول نو ېې د پاړسي ژبې لورې مخه کړه او پاړسي ېې خپله کړه . د ځينو سيمو چې ژبه ېې سنسکرېټ وه نو د مېشتو خلکو سره د اړيکو له کبله دې ته اړ شول چې هندي د پاړسوـ عربي په بڼه وکاروي . همداسې ېې ليکني بڼه او ويونه ېې د [[پاړسي]] ، [[عربي]] ، [[تورکي]] ، او وروسته ېې د [[پښتو]] ژبې د اغېزې په وجه ادبي وسموله . همدې نوې بڼې ژبې ته ېې د اوردو ٫٫ اردو٬٬ نوم ورکړ .
اوردو تر ډېره د هندي سره يو ډول گڼل کېږي . ددغو دوؤ ترمنځ توپیر په معياري توگه د نستعلیق لیکبڼې په پاړسوـ عربي لیکلو کې او د ويپانگې برخه ېې له پاړسي او عربي څخه ډېره اغېزمنه ښکاري د کومو ليک لارې چې په ادبي لحاظ له يو بل څخه توپیر لري . هندي بیا په معياري توگه د ديوانگري ليک بڼې او سنسکرېټ په بڼه په هندي ادبياتو کې لیکل کېږي . دواړه اوردو او هندي په لويه کچه عربي ، پاړسي ، او سنسکرېټ ويونه کاروي . او د همدې له کبله ډېری ژب پوهان دغو دواړو ته د يوې ژبې د دوه ؤ معياري بڼو لرونکې وايي، او د توپیر وجې ېې ژب پوهان د نژدو ـ ژب ـ ټولنيز (sociolinguistic)اړخ گڼي .
اوردو تر ډېره د هندي سره يو ډول گڼل کېږي . ددغو دوؤ ترمنځ توپیر په معياري توگه د نستعلیق لیکبڼې په پاړسوـ عربي لیکلو کې او د ويپانگې برخه ېې له پاړسي او عربي څخه ډېره اغېزمنه ښکاري د کومو ليک لارې چې په ادبي لحاظ له يو بل څخه توپیر لري . هندي بیا په معياري توگه د ديوانگري ليک بڼې او سنسکرېټ په بڼه په هندي ادبياتو کې لیکل کېږي . دواړه اوردو او هندي په لويه کچه عربي ، پاړسي ، او سنسکرېټ ويونه کاروي . او د همدې له کبله ډېری ژب پوهان دغو دواړو ته د يوې ژبې د دوه ؤ معياري بڼو لرونکې وايي، او د توپیر وجې ېې ژب پوهان د نژدو ـ ژب ـ ټولنيز (sociolinguistic)اړخ گڼي .

د ۲۳:۲۶, ۱۷ ډيسمبر ۲۰۱۹ بڼه

اردو زبان
اردو ژبه
ویل کېږی په پاکستان
هند
ټول وییونکی ۶۶ میلیونه
د ژبې کورنی د هند-اروپایی ژبې
هند-ایرانی ژبې
اردو ژبه
د لیکلو بڼه د اردو الفبا
د ژبې د پرمختگ اداره مقتدرہ قومی زبان
رسمي ژبه په پاکستان

اوردو يا لښکرې زابل د هندي ژبې په کورنۍ پورې تړلې د لرغوني هند د مسلمانانو ژبه بلل کېږي . دا ژبه يوه پراخه ويونکې او د پاکستان د دوؤ رسمي ژبو (انگرېزي ، اوردو) څخه يوه ملي ژبه ده . همدارنگه د هند له ۲۲ ژبو څخه يوه پراخه ژبه گڼل کېږي . د هند د پينځو ايالتونو لويه ژبه هم ده . دغه ژبه د پاړسي ، عربي ، پښتو او تورکي ژبو تر اغېزې لاندې د ۹۰۰ کالو راهيسې پرمختگ کړی دی . دې ژبې د هند د اتر پردېش ايالت کې د ډيلي د سلطنت (۱۲۰۶ـ ۱۵۲۷) پر مهال د وينا بڼه خپله کړه همدا رنگه ېې ليکني پرمختگ د مغلو واکمنۍ (۱۵۲۶ ـ ۱۸۵۸) سره منځ ته راغله. اوسينۍ نوې بڼه اوردو د هند د ځوانانو ترمنځ د دوه اړخيزې پوهېدنې لپاره ځانگړی ځای خپل کړی . د مغلو اصلي ژبه چغتايي ژبه نومېده کومه چې د تورکي ژبې کورنۍ پورې تړاؤ لري . خو وروسته له هغه چې د مغلو قبايل سوېلي اسیا ته راکډه شول نو ېې د پاړسي ژبې لورې مخه کړه او پاړسي ېې خپله کړه . د ځينو سيمو چې ژبه ېې سنسکرېټ وه نو د مېشتو خلکو سره د اړيکو له کبله دې ته اړ شول چې هندي د پاړسوـ عربي په بڼه وکاروي . همداسې ېې ليکني بڼه او ويونه ېې د پاړسي ، عربي ، تورکي ، او وروسته ېې د پښتو ژبې د اغېزې په وجه ادبي وسموله . همدې نوې بڼې ژبې ته ېې د اوردو ٫٫ اردو٬٬ نوم ورکړ . اوردو تر ډېره د هندي سره يو ډول گڼل کېږي . ددغو دوؤ ترمنځ توپیر په معياري توگه د نستعلیق لیکبڼې په پاړسوـ عربي لیکلو کې او د ويپانگې برخه ېې له پاړسي او عربي څخه ډېره اغېزمنه ښکاري د کومو ليک لارې چې په ادبي لحاظ له يو بل څخه توپیر لري . هندي بیا په معياري توگه د ديوانگري ليک بڼې او سنسکرېټ په بڼه په هندي ادبياتو کې لیکل کېږي . دواړه اوردو او هندي په لويه کچه عربي ، پاړسي ، او سنسکرېټ ويونه کاروي . او د همدې له کبله ډېری ژب پوهان دغو دواړو ته د يوې ژبې د دوه ؤ معياري بڼو لرونکې وايي، او د توپیر وجې ېې ژب پوهان د نژدو ـ ژب ـ ټولنيز (sociolinguistic)اړخ گڼي .