د "یونان" د بڼو تر مېنځ توپير

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Content deleted Content added
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون Advanced mobile edit
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون Advanced mobile edit
۱۰۱ کرښه: ۱۰۱ کرښه:
# [[ختیځه مقدونیه او تراکیه]]
# [[ختیځه مقدونیه او تراکیه]]
# [[اپیروس]]
# [[اپیروس]]
# [[ایوني ټاپوګان]]
# [[آیوني ټاپوګان]]
# [[شمالي اجه]]
# [[شمالي اژه]]
# [[پلپونز]]
# [[پلوپونز]]
# [[سویلي اجه]]
# [[سویلي اژه]]
# [[تسالي]]
# [[تسالي]]
# [[لویدیځ یونان]]
# [[لویدیځ یونان]]

د ۱۱:۲۴, ۳۰ سپټمبر ۲۰۱۹ بڼه

یونان هیواد په یوناني Ελλάδα) د ارتقا دوهم ډول د یونان هیواد دولت ؤ او هغه په دوؤ بنسټيزو اصولو باندې ولاړ ؤ. هرښار په سیاسي ډول باندی یو منظم او له نورو څخه یو خپلواک دولت ؤ. او هغوی به په خپله خپلواکۍ باندې ویاړ کوه. او هم به په شعوري ډول د هر مدني دولت ساحه او نفوس محدود ساتل کيدل. د یونان سیاسي مفکرینو په آند په یوه مرکزي ښار کې د سیاسي ، کلتوري او ذهني ژوند یو ځای ساتلو لپاره د دولت کوچینوالی ډېر اړین دی. د یونان مدني دولت د آزادۍ او مساوي حقونو په حاصلولو کې تر یوه حده پورې شعوري پرمختګ وکړ. د یونانیانو په آند د یوه دولت د اتباع کېدلو مطلب یواځې د مالیو او ټاکنو ورکول نه بلکه د ملکي او نظامي ژوند په ټولو کارونو کې په مستقیم او فعال ډول ګډون کول دي. د یونان پلازمینه د آتن ښار مساحت یې ۹۹۰'۱۳۱ کیلومتره مربع او ۲۸۶'۸۱۶'۱۰ وګړي لري. د یونان هیواد رسمي ژبه لرغونې یوناني ژبه ده.

بيرغ
Location of  یونان  (dark green) – on the European continent  (green & dark grey) – in the اوروپا بیرلیگی  (green)  —  [Legend]
Location of  یونان  (dark green)

– on the European continent  (green & dark grey)
– in the اوروپا بیرلیگی  (green)  —  [Legend]

نخشه
موقعيت
Location of  یونان  (dark green)

– on the European continent  (green & dark grey)
– in the اوروپا بیرلیگی  (green)  —  [Legend]

حکومت
 -  President Prokopis Pavlopoulos
 -  Prime Minister Alexis Tsipras
 -  President of the Parliament Nikos Voutsis
 -  President of the Supreme Civil Court Vasileios Peppas
Legislature Hellenic Parliament
جوړښت
 -  [[]] from the عثماني امپراطوري 25 March 1821 (traditional starting date of the یوناني تمدن), 15 January 1822 (official declaration
 -  Recognised 3 February 1830 
 -  Current constitution 11 June 1975 
ارتوالی
 -  ټولټال ۱۳۱٬۹۵۷ کيلومتر2 [۱](95th)
۵۰٬۹۴۹ sq mi 
 -  اوبه (%) ۰٫۸۶۶۹
د وګړو شمېر
 -  ۲۰۱۷ estimate ۱۰٬۷۶۸٬۴۷۷ 
 -  ۲۰۱۱ census 10,816,286[۲] (80th)
 -  ګڼه ګونه 82[۳]/km2 (125th)
۲۱۲/sq mi
نا خالص داخلي تولید (PPP) ۲۰۱۸ اټکل
 -  ټولټال $312.538 billion[۴] (57th)
 -  پر کس $29,111[۴] (47th)
GDP (nominal) ۲۰۱۸ اټکل
 -  ټولټال $218.057 billion[۴] (52nd)
 -  پر کس $20,311[۴] (38th)
Gini (۲۰۱۷) 33.4 (60th)
بشري پرمختيا (۲۰۱۷) 0.870 (31st)
د وخت سيمه (UTC+۲)
 -  اوړی (DST) Eastern European Summer Time (UTC+۳)
د نېټې بڼه dd/mm/yyyy (AD)
د موټر چلولو لوری right
د انټرنټ مخکښ شپول .gra
.ελ
پيل ګڼ +30

دیمکراسي

د یونان مدني دولتونو دولتي ولسواکۍ عجیب مثالونه وړاندي کړل. ټولو اتباعو په حکومت کې په مستقیم ډول برخه اخیسته. لیکن له سیاسي بدلونونو سره سره د حکومت په ‎طرز کې هم بدلونونه راتلل . په پیل کې پاچاهي وه بیا د امیرانو حکومت(Aristocracy) منځ ته راغی له هغه وروسته ظلم ( Tyranny) او په پای کې ولسواکۍ وده وکړه او له ولسواکۍ څخه وروسته یو ځل بیا انقلاب راغی.

سیاسي جوړښت

اقتصاد

که څه هم یونان د اروپایي ټولنې غړی هیواد اما نظر نورو غړو هیوادونو ته د یونان اقتصادی خالات ښه نه دی، حکومت یې ترډیره له ارويایي ټولنې نه اقتصادي مرستي ترلاسه کوي.

تاریخ

له تاریخي نظره یونان د نړۍ یو له تاریخ لرونکو هیوادونو څخه دی چې د میلاد نه زرګونه کاله مخکی هم شتون درلود.

ژبي او کلتور

یوناني ژبه د یونان هیواد رسمي ژبه ده.

اداري ویش

  1. اتیک
  2. مرکزي یونان
  3. مرکزي مقدونیه
  4. کرت
  5. ختیځه مقدونیه او تراکیه
  6. اپیروس
  7. آیوني ټاپوګان
  8. شمالي اژه
  9. پلوپونز
  10. سویلي اژه
  11. تسالي
  12. لویدیځ یونان
  13. لویدیځه مقدونیه

مشهور ځایونه

آتن ښار د یونان هیواد پلازمینه تاریخي او مشهور ښار دی.

  1. "Country Comparison: Area". The World Factbook. Central Intelligence Agency. د لاسرسي‌نېټه ۰۷ جنوري ۲۰۱۳. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  2. Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός [Results of Population-Housing Census 2011 concerning the permanent population of the country] (PDF) (په یونان ژبه کي). 20 March 2014. د لاسرسي‌نېټه 25 اکتوبر 2016. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)صيانة CS1: لغة غير مدعومة (link)
  3. "Announcement of the results of the 2011 Population Census for the Resident Population" (PDF). Hellenic Statistical Authority. 28 ډسمبر 2012. د اصلي (PDF) آرشيف څخه پر ۱۳ نومبر ۲۰۱۳ باندې. د لاسرسي‌نېټه 24 اګست 2013. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); تحقق من التاريخ في: |date= (مساعدة)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ "Report for Selected Countries and Subjects". IMF. 20 October 2018. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)