د "ژونکيميا" د بڼو تر مېنځ توپير
و r2.7.2+) (ربات: تغییر war:Biyokemika به war:Biyokimika |
و Bot: Migrating 96 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q7094 (translate me) |
||
۱۳ کرښه: | ۱۳ کرښه: | ||
[[وېشنيزه:ژونکيميا| ]] |
[[وېشنيزه:ژونکيميا| ]] |
||
[[af:Biochemie]] |
|||
[[an:Bioquimica]] |
|||
[[ar:كيمياء حيوية]] |
|||
[[arz:بيوكيميا]] |
|||
[[ast:Bioquímica]] |
|||
[[az:Biokimya]] |
|||
[[be:Біяхімія]] |
|||
[[be-x-old:Біяхімія]] |
|||
[[bg:Биохимия]] |
|||
[[bn:প্রাণরসায়ন]] |
|||
[[bs:Biohemija]] |
|||
[[ca:Bioquímica]] |
|||
[[cs:Biochemie]] |
|||
[[cy:Biocemeg]] |
|||
[[da:Biokemi]] |
|||
[[de:Biochemie]] |
|||
[[el:Βιοχημεία]] |
|||
[[en:Biochemistry]] |
|||
[[eo:Biokemio]] |
|||
[[es:Bioquímica]] |
|||
[[et:Biokeemia]] |
|||
[[eu:Biokimika]] |
|||
[[fa:زیستشیمی]] |
|||
[[fi:Biokemia]] |
|||
[[fo:Lívevnafrøði]] |
|||
[[fr:Biochimie]] |
|||
[[fur:Biochimiche]] |
|||
[[fy:Biogemy]] |
|||
[[ga:Bithcheimic]] |
|||
[[gl:Bioquímica]] |
|||
[[gv:Bea-chemmig]] |
|||
[[he:ביוכימיה]] |
|||
[[hi:जैवरसायनिकी]] |
|||
[[hif:Biochemistry]] |
|||
[[hr:Biokemija]] |
|||
[[hu:Biokémia]] |
|||
[[hy:Կենսաքիմիա]] |
|||
[[ia:Biochimia]] |
|||
[[id:Biokimia]] |
|||
[[io:Biokemio]] |
|||
[[is:Lífefnafræði]] |
|||
[[it:Biochimica]] |
|||
[[ja:生化学]] |
|||
[[jv:Biokimia]] |
|||
[[ka:ბიოქიმია]] |
|||
[[kk:Биохимия]] |
|||
[[ko:생화학]] |
|||
[[ky:Биохимия]] |
|||
[[la:Biochemia]] |
|||
[[lb:Biochimie]] |
|||
[[lmo:Biuchimica]] |
|||
[[lt:Biochemija]] |
|||
[[lv:Bioķīmija]] |
|||
[[mk:Биохемија]] |
|||
[[ml:ജൈവരസതന്ത്രം]] |
|||
[[mn:Биохими]] |
|||
[[ms:Biokimia]] |
|||
[[my:ဇီဝဓာတု]] |
|||
[[new:जीवरसायनशास्त्र]] |
|||
[[nl:Biochemie]] |
|||
[[nn:Biokjemi]] |
|||
[[no:Biokjemi]] |
|||
[[nov:Biokemie]] |
|||
[[oc:Bioquimia]] |
|||
[[pl:Biochemia]] |
|||
[[pnb:بائیو کیمسٹری]] |
|||
[[pt:Bioquímica]] |
|||
[[qu:Kawsay chaqllisinchi]] |
|||
[[ro:Biochimie]] |
|||
[[ru:Биохимия]] |
|||
[[rue:Біохемія]] |
|||
[[sah:Биохимия]] |
|||
[[sh:Biohemija]] |
|||
[[si:ජෛව රසායන විද්යාව]] |
|||
[[simple:Biochemistry]] |
|||
[[sk:Biochémia]] |
|||
[[sl:Biokemija]] |
|||
[[sq:Biokimia]] |
|||
[[sr:Биохемија]] |
|||
[[su:Biokimia]] |
|||
[[sv:Biokemi]] |
|||
[[sw:Biokemia]] |
|||
[[ta:உயிர்வேதியியல்]] |
|||
[[te:జీవ రసాయన శాస్త్రం]] |
|||
[[th:ชีวเคมี]] |
|||
[[tl:Biyokimika]] |
|||
[[tr:Biyokimya]] |
|||
[[uk:Біохімія]] |
|||
[[ur:حیاتی کیمیاء]] |
|||
[[uz:Biokimyo]] |
|||
[[vi:Hóa sinh]] |
|||
[[war:Biyokimika]] |
|||
[[yi:ביאכעמיע]] |
|||
[[zh:生物化学]] |
|||
[[zh-min-nan:Seng-hoà-ha̍k]] |
|||
[[zh-yue:生物化學]] |
د ۰۰:۰۰, ۸ مارچ ۲۰۱۳ بڼه
اوږده ليکنه |
---|
ژونکيميا په ژونديو اورګانيزمونو کې د کيميايي کړنو د شننو او څېړنو زده کړې ته وايي.[۱] همدا نوم د ژوند او کيميا د وييونو يو تړنګنوم دی. ژونکيميا ته په انګرېزي ژبه بايوکېمېسټري يا "biochemistry" وايي. د انګريزي ژبې همدا نوم خپل آر له يواني لغت βιοχημεία biochēmeia, چې مانا يې ده "د ژوندانه کيميا" څخه اخيستې.[۲] د پوهې همدا ډګر د سلولي توکيو د جوړښت او کړنو سره سروکار لري، د ساري په توګه پروټينونه، کاربوهايډرېټ، هشمي توکي، هستوي اسيدونه او ډېر نور ژونماليکيولونه. د کيميايي ژونپوهنې موخه دا ده چې د ژونکيميا په ډګر کې راپورته شويو پوښتنو ته د هغه پرمختللي اوزارونو په مرسته چې په کيميايي جوړښتونو کې دي، ځواب ووايي. که څه هم چې داسې ګڼ شمېر ژونماليکيولونه شته، چې ډېری يې پېچلي او لوی ماليکيولونه دي (پوليمر بلل کېږي) چې د يو شان پر له پسې يوونونو څخه جوړ شوي (مونومر بلل کېږي). د ژونماليکيولونو هر پوليمريز ټولګی د يو ډول بېلابېلو يوونونو يو سيټ لري. د ساري په توګه، يو پروټين يو داسې پوليمر دی چې له ۲۰ او يا هم ډېرو امينو اسيدونو څخه جوړ شوی. ژونکيميا د اهمو ژونماليکيولونو لکه پروټينونه، په ځانګړي توګه د اينزايمونو د کټلايز شوي تعاملونو، د کيميايي ځانتياوو په اړه يوه څېړنه او د زده کړې ارت ډګر دی. د سلولي ميټابوليزم او اېنډوکراين غونډال ژونکيميا په پراخه کچه سپړل شوې. د ژونکيميا په نورو برخو کې د ژنيټيک کوډونو (ډي ان اې، آر ان اې)، د پروټينو جوړښت، سل مېمبرېن لېږد, او د لېږدنده سېګنالونو زده کړې شاملې دي.
سرچينې |