د "سابه" د بڼو تر مېنځ توپير
و r2.7.2) (روباټ زیاتول: vec:Verdura |
و روباټ زیاتول: ky:Жашылча |
||
| ۱۰۱ کرښه: | ۱۰۱ کرښه: | ||
[[ksh:Jemöss]] |
[[ksh:Jemöss]] |
||
[[ku:Sebze]] |
[[ku:Sebze]] |
||
[[ky:Жашылча]] |
|||
[[la:Holus]] |
[[la:Holus]] |
||
[[lb:Geméis]] |
[[lb:Geméis]] |
||
د ۱۳:۰۷, ۱۹ جولای ۲۰۱۲ بڼه
| اوږده ليکنه |
|---|
|
هغه علم چی سابه تر ځیړنی لاندی نیسی د اولیریکلچر په نو سره یادیږی. سابه د انسانانو په ژوند کې ډېر ستر رول لري . د پخوا پېر خلکو به د سابو نه ډېره ګټه اخيسته. سابه په ټوليزه توګه د بشر د پايښت ، د ودې، او سالم بدن روزنې کې ډېره غټه ونډه لرلې. سابه په څو څو ډوله موندل کېږي ، د سابو کارونه په څو ډوله کېږي ، لکه د بېلګې په ډول سابه د انسانانو او ځناورو لپاره دخوړو په څېر کارول کېږي، د ډول ډول ناروغيو د پاره ترې نه درمل جوړېږي ، همداسې به په پخواني پېر کې خلکو د ځينو پاڼو نه د زخم د پټۍ په ځېر کار اخيسته. په سابو کې ډېر ويټامينونه وي . دسبو ډولونه۱ – هغه سابه چې دځمكې دپاسه برخى يې خوړلې كيږى . دكول يا يخ موسم سابه لكه: گلپى ، براكولى ، كرم ، غوزه ايز كرم ، چينايې كرم او كولرابې . دسولناسى دكورنۍ سابه: لكه رومي بانجان ، توربانجان او مرچ . تاك ډوله سابه: لكه بادرنگ ، كدو او خربوزه . شنه سابه لكه: پالك او چارډ . لگيومي يا پلي لرونكي سابه: لكه مټر ، لوبيا ، او فاصليا . ۲ – هغه سابه چې دځمكې لاندې برخى يې خوړل كيږي: دريښوسابه لكه: گازره ، ملۍ ، ټيپر او دسلاد چغندر . دغوټوسابه ( ټيوبر) لكه: كچالو . ۳- دتودوخې داړتيا په اساس دسبو ويشن : دساړه موسم سابه Cool Season Crops هغه دي چې په سوړ بخنه هواكې يا په سوړ بخنو سيمو كې روزل كيږي او دفعالې ودې په وخت كې دعادي يخ frost سره مقاومت لري ( ۱ – جدول ) . دتاوده موسم سابه (warm season Crops) هغه دي چې په تود بخنه هوا كې يا په تود بخنو سيمو كې زياته وده او لوړ حاصل توليدوي او دعادي يخ وهنې څخه ضرر ويني ۴ – وحشى يا سارانې سابه : دافغانستان خلك ( خصوصا ً په كليو او بانډو كې ) دزيات شمير وحشي سبو څخه استفاده كوي . دوحشي سبو شمير خوراډير دي او تراوسه پورې دهغوي دنباتې او غذايې خصوصياتو په باب په افغانستان كې كومې علمې څيړنې سرته رسيدلى نه دي . كيداي شي چې دوحشى سبو په ډله كې ځينې يې دغذائى ارزښت له نظره خورا مهم وي . دوحشي سبو دڅرنگوالى په باب بايد علمى څيړنې سرته ورسيږي . سابه په څو ډوله وېشل کېږي ځينې ځنګلي سابه، ځينې خپل سري سابه ، ځينې په لاس کرل شوي سابه او داسې په دو کې خاصيت يې لکه ترخه زهر جن سابه، خوړونکي سابه، د ځناورو د کارونې لپاره سابه او داسې نور. د سبو استعمالد انسانانو لپاره خوړونکي سابه
سرچينې |
