د "سيد محمد حسين طباطبايي" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added

Inline

د ۱۹:۵۵, ۴ ډيسمبر ۲۰۱۱ بڼه

سید محمد حسین طباطبایی چې په علامه طباطبایی (۱۲۸۱ ه.ل. زوکړې - ۱۳۶۰ ه.ل. مړينه) د شلمې پېړۍ له نامتو اسلامي فیلسوفانو، مفسرانو او د اسلامي علومو له پوهانو څخه ګڼل کېږي. دده اهمیت پدې کې دی، چې د فلسفه او حکمت، تفسیر یې په نوی انداز کې بیان کړل، د ملا صدرا د فلسفې په شننه کې یې پوره رول لوبولې، او د معرفتپېېندنې ښوونځې بنسټ یې هم اېښې دی.

دارنګه د په درځنونو علمي کتابونو په لیکلو، او د سلګونو برجسته زده کوونکو په روزنه لکه د مرتضی مطهری سره یې د خپل وخت سره سم د لودیځ مارکسیستي فلسفي ښوونځي سره په علمي توګه مبارزه کړې، او اسلامي فلسفې ته یې یو نوې ژوند ور وباښه.

ژوندلیک

ښوونکي

فلسفه

شمېرپوهنه

اصول فقه

تألیفات او آثار

مشهورې لیکنې یې

علامه طباطبایي دوه عمده لیکلي اثار لری، چې یو یې په عربی ژبه د تفسیر المیزان په نامه تفسیر دۍ، چې د ۷۰ کلونو په موده کې یې په ۲۰ ټوکونو کې لیکلې. دا تفسیر تفسیر قران بالقرآن دی، یانې د قرآن تفسیر په قرآن کریم سره شوې. د طباطبایي دا اثر د د سید محمد باقر موسوي همداني لخوا په فارسي (ایراني) ژبه ژباړل شوې.

بل مهم اثر یې د اصول فلسفه و روش رئالیسم په نامه دی.دا کتاب ۱۴ فلسفي لیکنې لري، چې په ۲۰مو او ۳۰مو لسیزو کې یې لیکلې دی، او مرتضی مطهری لخوا پرې د تطبیقي فلسفه په پل یې پرې لمنلیکونه او شرحه لیکې .^[۱]

شرحی کوتاه بر دیگر آثار

بدایه الحکمه:

کتابی که یک دوره تدریس فشرده فلسفه برای دوستداران علوم عقلی در قم و سپس دانشگاه‌های کشور شد.

نهایه الحکمه:

این اثر برای تدریس فلسفه با توضیحی بیشتر، عمقی افزون تر و سطحی عالی تر تدوین شده‌است.

حاشیه بر کفایه:

کتابی اصولی پیرامون قوانین استنباط است.

مجموعهٔ مذاکرات با پروفسور هانری کربن:

او که محققی فرانسوی است پیرامون چگونگی شیعه و مباحث اعتقادی و... مذاکراتی با علامه داشته که در این کتاب وجود دارد.

رساله انسان قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا:

این کتاب که اکنون با نام «انسان از آغاز تا انجام» ترجمه شده‌است مباحثی مفید از عوالم سه گانه ماده، مثال و عقل مطرح کرده و پیرامون شبهات و دغدغه خاطر جوانان مطالبی بسیار مفید و لازم ارائه کرده‌است.

زده کوونکي

علامه طباطبايي په درځنونو زده کوونکي لري، چې زیاتره یې د ایران انقلابي اخودان جوړوي. د نامتو زده کوونکو نومونه یې په لاندې توګه دی:

دارنګه یې په دېرو علمي غونډو کې ګډونونه کړي، چې نامتو ختیځپوه هنری کورباان سره یې هم ښې مباحثې کړی.

د شعر نمونه یې

کينډۍ:د شعر پای

پانویس

↑ اصول فلسفه و روش ره‏آلیسم، مرتضی مطهری

سېد محمد طباطبايي

بهرنۍ تړنې

همی گویم و گفته‌ام بارها		بود کیش من مهر دلدارها
پرستش به مستی‌ست در کیش مهر		برونند زین جرگه هشیارها
به شادی و آسایش و خواب و خور		ندارند کاری دل‌افکارها
بجز اشک چشم و بجز داغ دل		نباشد به دست گرفتارها
کشیدند در کوی دلدادگان		میان دل و کام دیوارها
چه فرهادها مرده در کوه‌ها		چه حلاج‌ها رفته بر دارها
چه دارد جهان جز دل و مهر یار		مگر توده‌هایی ز پندارها
ولی رادمردان و وارستگان		نیازند هرگز به مردارها
مهین مهرورزان که آزاده‌اند		بریدند از دام جان تارها
به خون خود آغشته و رسته‌اند		چه گل‌های رنگین به جوبارها
بهاران که شاباش ریزد سپهر		به دامان گلشن ز رگبارها
کشد رخت سبزه به هامون و دشت		زند بارگه گل به گلزارها
نگارش دهد گلبن جویبار		در آیینهٔ آب رخسارها
رود شاخ گل دربر نیلوفر		برقصد به صد ناز گلنارها
درد پردهٔ غنچه را باد بام		هزار آورد نغز گفتارها
به آوای نای و به آهنگ چنگ		خروشد ز سرو و سمن تارها
به یاد خم ابروی گلرخان		بکش جام در بزم می‌خوارها
گره را ز راز جهان باز کن		که آسان کند باده دشوارها
جز افسون و افسانه نبود جهان		که بسته است چشم خشایارها
به اندوه آینده خود را مباز		که آینده خوابی‌ست چون پارها
فریب جهان را مخور زینهار		که در پای این گل بود خارها
پیاپی بکش جام و سرگرم باش		بهل گر بگیرند بیکارها

[1] اصول فلسفه و روش ره‏آلیسم، مرتضی مطهری

[۱]

@@ ۳ کرښه: / ۳ کرښه: @@
 دده اهمیت پدې کې دی، چې د [[فلسفه]] او [[حکمت]]، [[تفسیر]] یې په نوی انداز کې بیان کړل، د ملا صدرا د فلسفې په شننه کې یې پوره رول لوبولې، او د معرفتپېېندنې ښوونځې بنسټ یې هم اېښې دی.
 دارنګه د په درځنونو علمي کتابونو په لیکلو، او د سلګونو برجسته زده کوونکو په روزنه لکه د [[مرتضی مطهری]] سره یې د خپل وخت سره سم د لودیځ مارکسیستي فلسفي ښوونځي سره په علمي توګه مبارزه کړې، او اسلامي فلسفې ته یې یو نوې ژوند ور وباښه.
-== ژوندلیک==
+== ژوندلیک ==
-== ښوونکي==
+== ښوونکي ==
-=====فلسفه=====
+===== فلسفه =====
-=====شمېرپوهنه=====
+===== شمېرپوهنه =====
-=====اصول فقه=====
+===== اصول فقه =====
 == تألیفات او آثار ==
-=====مشهورې لیکنې یې =====
+===== مشهورې لیکنې یې =====
 علامه طباطبایي دوه عمده لیکلي اثار لری، چې یو یې په عربی ژبه د [[تفسیر المیزان]] په نامه تفسیر دۍ، چې د ۷۰ کلونو په موده کې یې په ۲۰ ټوکونو کې لیکلې. دا تفسیر [[تفسیر قران بالقرآن]] دی، یانې د قرآن تفسیر په قرآن کریم سره شوې.
 د طباطبایي دا اثر د د سید محمد باقر موسوي همداني لخوا په فارسي (ایراني) ژبه ژباړل شوې.
-بل مهم اثر یې د [[اصول فلسفه و روش رئالیسم]] په نامه دی.دا کتاب ۱۴ فلسفي لیکنې لري،  چې په ۲۰مو او ۳۰مو لسیزو کې یې لیکلې دی، او [[مرتضی مطهری]] لخوا پرې د [[تطبیقي فلسفه | تطبیقي فلسفه]] په پل یې پرې لمنلیکونه او شرحه لیکې .<ref>[http://www.hawzah.net/Per/K/Ossol/Index.htm  اصول فلسفه و روش ره‏آلیسم، مرتضی مطهری]</ref>
+بل مهم اثر یې د [[اصول فلسفه و روش رئالیسم]] په نامه دی.دا کتاب ۱۴ فلسفي لیکنې لري، چې په ۲۰مو او ۳۰مو لسیزو کې یې لیکلې دی، او [[مرتضی مطهری]] لخوا پرې د [[تطبیقي فلسفه]] په پل یې پرې لمنلیکونه او شرحه لیکې .<ref>[http://www.hawzah.net/Per/K/Ossol/Index.htm اصول فلسفه و روش ره‏آلیسم، مرتضی مطهری]</ref>
 ==== شرحی کوتاه بر دیگر آثار ====
@@ ۳۱ کرښه: / ۳۱ کرښه: @@
 کتابی اصولی پیرامون قوانین استنباط است.
-*مجموعهٔ مذاکرات با پروفسور هانری کربن:
+* مجموعهٔ مذاکرات با پروفسور هانری کربن:
 او که محققی فرانسوی است پیرامون چگونگی شیعه و مباحث اعتقادی و... مذاکراتی با علامه داشته که در این کتاب وجود دارد.
-*رساله انسان قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا:
+* رساله انسان قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا:
 این کتاب که اکنون با نام «انسان از آغاز تا انجام» ترجمه شده‌است مباحثی مفید از عوالم سه گانه ماده، مثال و عقل مطرح کرده و پیرامون شبهات و دغدغه خاطر جوانان مطالبی بسیار مفید و لازم ارائه کرده‌است.
-== زده کوونکي==
+== زده کوونکي ==
 علامه طباطبايي په درځنونو زده کوونکي لري، چې زیاتره یې د ایران انقلابي اخودان جوړوي.
 د نامتو زده کوونکو نومونه یې په لاندې توګه دی:
-#[[امام موسی صدر]]
+# [[امام موسی صدر]]
-#[[مرتضی مطهری]]
+# [[مرتضی مطهری]]
-#[[سید محمد حسینی بهشتی]]
+# [[سید محمد حسینی بهشتی]]
-#[[سید جلال الدین آشتیانی]]
+# [[سید جلال الدین آشتیانی]]
-#[[علی قدوسی]] (داماد علامه)
+# [[علی قدوسی]] (داماد علامه)
-#[[سید مرتضی جزایری]]
+# [[سید مرتضی جزایری]]
-#[[سید محمد حسین حسینی طهرانی]]
+# [[سید محمد حسین حسینی طهرانی]]
-#[[محمد اسماعیل صائنی زنجانی]]
+# [[محمد اسماعیل صائنی زنجانی]]
-#[[عبدالحمید شربیانی]]
+# [[عبدالحمید شربیانی]]
-#[[غلامحسین ابراهیمی دینانی]]
+# [[غلامحسین ابراهیمی دینانی]]
-#[[ابراهیم امینی]]
+# [[ابراهیم امینی]]
-#[[عبدالله جوادی آملی]]
+# [[عبدالله جوادی آملی]]
-#[[حسن حسن زاده آملی]]
+# [[حسن حسن زاده آملی]]
-#[[علی میانجی]]
+# [[علی میانجی]]
-#[[محمد جواد باهنر]](شهید باهنر)
+# [[محمد جواد باهنر]](شهید باهنر)
-#[[عباس ایزدی]]
+# [[عباس ایزدی]]
-#[[ابوطالب تجلیل]]
+# [[ابوطالب تجلیل]]
-#[[عزالدین حسینی زنجانی]]
+# [[عزالدین حسینی زنجانی]]
-#[[سید عبدالله جعفری]](تهرانی)
+# [[سید عبدالله جعفری]](تهرانی)
-#[[علی سعادت‌ پرور]](پهلوانی تهرانی)
+# [[علی سعادت‌ پرور]](پهلوانی تهرانی)
-#[[دکتر جواد مناقبی]] (داماد علامه)
+# [[دکتر جواد مناقبی]] (داماد علامه)
-#[[محمدی گیلانی]]
+# [[محمدی گیلانی]]
-#[[یحیی انصاری]]
+# [[یحیی انصاری]]
-#[[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]
+# [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]
-#[[سید محمد باقر ابطحی]]
+# [[سید محمد باقر ابطحی]]
-#[[سید محمد علی ابطحی]]
+# [[سید محمد علی ابطحی]]
-#[[سید مهدی روحانی]]
+# [[سید مهدی روحانی]]
-#[[حسین علی منتظری]]
+# [[حسین علی منتظری]]
-#[[محمدتقی مصباح یزدی]]
+# [[محمدتقی مصباح یزدی]]
-#[[محمد مفتح]]
+# [[محمد مفتح]]
-#[[ناصر مکارم شیرازی]]
+# [[ناصر مکارم شیرازی]]
-#[[حسن نوری همدانی]]
+# [[حسن نوری همدانی]]
-#[[حسین نوری همدانی]]
+# [[حسین نوری همدانی]]
-#[[سیدابراهیم خسروشاهی]]
+# [[سیدابراهیم خسروشاهی]]
-#[[سید محمد خامنه‌ای]]
+# [[سید محمد خامنه‌ای]]
 دارنګه یې په دېرو علمي غونډو کې ګډونونه کړي، چې نامتو ختیځپوه هنری کورباان سره یې هم ښې مباحثې کړی.
-==د شعر نمونه یې==
+== د شعر نمونه یې ==
 {{شعر}}
@@ ۱۱۱ کرښه: / ۱۱۱ کرښه: @@
 <References />
-*[[سېد محمد طباطبايي]]
+* [[سېد محمد طباطبايي]]
 == بهرنۍ تړنې ==
@@ ۱۲۱ کرښه: / ۱۲۱ کرښه: @@
 * [http://www.ghadeer.org/site/thekr/tafsir/t_almizan/almizan.html د تفسیر المیزان بشپړ مت د غدیر په ګورتپاڼه کې]، [http://quran.al-shia.com/fa/id/2 د الشیعه په ګورتپاڼه کې]
 * [http://www.tiknews.org/display/?ID=32001 زلال اندیشه‌ها و منش علامه طباطبایی د مرحوم آيت‌الله صائنی زنجانی په بیان کې]
-* [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%d9%87+%d8%b7%d8%a8%d8%a7%d8%b7%d8%a8%d8%a7%db%8c%db%8c&SSOReturnPage=Check&Rand=0 علامه طباطبایی]، [[د رشد پوهندغونډ | د ابن رشد پوهنغونډ]]
+* [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%d9%87+%d8%b7%d8%a8%d8%a7%d8%b7%d8%a8%d8%a7%db%8c%db%8c&SSOReturnPage=Check&Rand=0 علامه طباطبایی]، [[د رشد پوهندغونډ|د ابن رشد پوهنغونډ]]
 [[وېشنيزه:فلسفه]]
@@ ۱۳۰ کرښه: / ۱۳۰ کرښه: @@
 [[وېشنيزه:زوکړي ۱۲۸۱|طباطبايي، سيد محمدحسين]]
 [[وېشنيزه:د ۱۳۶۰ مړينې|طباطبايي، سيد محمدحسين]]
-[[وېشنيزه:اد  تبريز اوسېدونکي]]
+[[وېشنيزه:اد تبريز اوسېدونکي]]
 [[وېشنيزه:فيلسوفان]]
@@ ۱۳۸ کرښه: / ۱۳۸ کرښه: @@
 [[en:Muhammad Husayn Tabatabaei]]
 [[es:Allameh Tabatabaei]]
-[[fa:سید محمدحسین طباطبایی]]
+[[fa:محمدحسین طباطبایی]]
 [[id:Muhammad Husain Thabathaba'i]]
 [[ko:무함마드 후사인 타바타베]]