پلوتونيم

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
د پلوتونيم الکټروني جوړښت
پلوتونيم

پلوتونيم (په انگرېزي: Plutonium کیمیاوی سمبل: P) د اکتينيدونو څخه شپږم راديواکټيویټي زهرجن فلزي عنصر دي چی د اټمي وسلو او ترموبريښنایی شرچينو د جوړولو لپاره ورڅخه کار اخيستل کېږي. رنگ یی سپين دي. د دغی عنصر اټمي شمېر ۹۴ دی او د وروستي ډول الکټروني جوړښت ییRn 5f6 7s2 دی.

تاريخ[سمول]

پلوتونيم د مصنوعی راديواکټيویټي عنصرونو څخه دي چی په ۱۹۴۰ کال کی په کالېفورنیا کی د برکلي په پوهنتون کی د پنځپوهانو ادوین مک‌میلان او فیلیپ آبلسون لخوا جوړ شو. نوموړي مصنوعی عنصر د یورانيم څخه چی ددوتریوم لخوا بم شوي دی، منځ ته راځي. په ۱۹۴۵ کال کی په امریکا کی د پلوتونیم څخه اتمی بم چی پر جاپان اچوي شوي وو، جوړ شو.

پېژندنه[سمول]

پلوتونيم نقره یی فلز دی چی په هوا کی داكسيايډولو په سبب خپل رنگ تبدیلېږي. گڼوالي یی19,816 g/cm3 دی. نوموړي عنصر په طبیعت کی په ځانگړي ډول د پلوتونيم IV اکسايډ په ترکيب کی وجود لري. د پلوتونيم سوچه فلز په صنعت کی د فلوريډ پلوتونیم څخه د لیتيم یا باريم د کیمیاوی ليږدونو (Reduction) په مرسته منځ ته راځي.

PuF6 + 6 Li → Pu + 6 LiF
PuF6 + 3 Ba → Pu + 3 BaF2

دا هم وگورۍ[سمول]

سرچينې[سمول]