موسی هادي (عباسي خلیفه)

الهادي

موسى الهادي (عربي

)
موسى الهادي بن محمد المهدي ابن أبي جعفر المنصور (عربي

)

اړوند

زېږونځای	Sirwan (en)
زېږون نېټه	۰۷۶۴ — ۰۷۶۱ (Gregorian)
مړينې نېټه	۱۴ سېپتمبر ۰۷۸۶ — ۰۷۸۶ (Gregorian)
مړينې ځای	بغداد
ژبې	عربي ژبه
دنده	سياستوال — والي — Caliph (en)

ټوليز مالومات

عمومي مالومات	انسان
وروڼه او خويندې	لړۍ... هارون الرشید — Ulaia binte Almadi (en) — Abbasa (en) — Ubaydallah ibn al-Mahdi (en) — Ibrahim ibn al-Mahdi (en) — Banuqa (en)
دین	اسلام

د مسلمانانو واکمن او خليفه ابو محمد موسی الهادي بن محمد المهدي بن عبدالله المنصور بن محمد بن علي بن عبدالله بن العباس الهاشمي القرشي ( ۱۴۴-۱۷۰ هـ ق/ ۷۶۱_- ۷۸۶ زیږدیز ) د عباسي واکمنۍ څلورم خليفه وو. نوموړي د ٢٥ کالو په عمر د خلافت مشرتوب ته ورسېدی، چي دا په عباسي خلافت د تر ټولو کشر خلیفه واکمني ګڼل کیږي، او له حضرت محمدﷺ را وروسته د اسلامي نړۍ او مسلمانانو درویشتم خلیفه وو.

هادي په ۱۴۴ هجري قمري کال کي په رې ښار کي زېږېدلی وو او پوهانو او شاعرانو ته د احترام او عزت له کبله یې په ځوانۍ کي ډېر ښه نوم درلود.

خلیفه هادي واک ته تر رسېدو مخکي د خپل پلار ابو عبدالله محمد المهدي له لوري د شپاړسو کالو په عمر د خلافت ځایناستۍ او په ختيځه اسلام نړۍ کي د لښکرو قوماندان وټاکل سو، ورپسې یې په 169 هجري قمري کال کي د پلار له مړیني سره سم د عباسي خلافت چاري په غاړه واخیستې. نوی خلیفه د خپل پلار په څېر د بدعتیانو او هغه کسانو چي په اسلامي نړۍ کي یې اختلافاتو ته لمن وهل سخت دښمن او لوی شمېر یې تر تېغ کړه. د بدعتیانو په هاخوا د ده په زمانه کي ځیني نور انقلابونه او داخلي او بهرنۍ جګړې هم ترسره سوې، چي په هغوی کي تر ټولو مشهوره جګړه د حضرت علیؓ له لمسي حسین بن علي بن الحسن سره وه، کوم چي په مدینه منوره کي یې ځان خليفه اعلان کړ، او د یو خونړي جګړې په ترڅ کي د هادي د ځواکونو لخوا ووژل سو.

د تاریخونو له مخي خلیفه هادي په ۱۷۰ هجري قمري کال کي د ربیع الاول په میاشت کي د خپلي انا او د هارون الرشید د مور په یوه دسیسه کي چي ځیني یې د زهرو ورکړه او ځیني یې د مینځیانو په لاس وژنه بولي، لمنځه ولاړ او په عیسی آباد سیمه کي په خپل باغ کي ښخ کړل سو.