منځپانگې ته ورتلل

ربع الخالي

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

ربع الخالي یوه صحرا ده چي د عربي ټاپووزمي د جنوبي دریمي حصې لویه برخه په ځان کي رانغاړي. دا صحرا شاوخوا 650000 کیلومتره مربع ځمکه پوښي چي د سعودي عربستان ، عمان ، متحده عربي اماراتو او یمن یوشمېر برخي پکښي شاملي دي. [۱] ربع الخالي د لویي عربي صحرا یوه برخه ګڼل کیږي.

ربع الخالي
الربع الخالي (عربي ) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
هېواد
کچه او لوړوالی
اوږدوالۍ
۶۲۱٫۳۷۱ مایل ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
د ځای کچه
۶۸۰٬۰۰۰ كيلومتر مربع ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
نور اړين مالومات
برخه د
نور مالومات
کورډي‌نېشن
۲۰°شمال ۵۰°ختیځ / 20°شمال 50°ختيځ / 20; 50 ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
Map

معلومات

[سمول]

جغرافيايي څرنګوالی

[سمول]

د ربع الخالي صحرا ۱٬۰۰۰ کيلومتر (۶۲۰ ميل) اوږده او ۵۰۰ کيلومتر (۳۱۰ ميل) پلنوالی لري. د سمندر له کچي څخه ددې صحرا لوړوالی تر ۸۰۰ متر (۲٬۶۰۰ فوټه) پوري دی، او پکښي شته شګه د فیلډسپار د شتون له امله سور نارنجي رنګ لري. [۲]

د صحرا په ځینو سیمو کي د مالګي دښتي هم سته، لکه په ختیځه څنډه کي د ام الصمیم سیمه.

جهیلونه

[سمول]

د ربع الخالي دښتي د منځني اوږدوالي په لړۍ کي د کلسیم کاربونیټ، جپسم، مارل یا سختي جوړي سوي سیمي هم شتون لري چي یو وخت د څه اندازه جهيلونو ځای وو. د اټکل له مخي دا جهيلونو د ۶۰۰۰ څخه تر ۵۰۰۰ کالو دمخه او له ۳۰۰۰ څخه تر ۲۰۰۰ کالو دمخه شتون درلود. داسي انګیرل کیږي چي یاد جهیلونه د اوسني موسمي غوندي بارانونو سره ورته د یو "وحشتناک باران" په پایله کي رامینځته سوي وي، او ښايي یوازي یې څو کاله دوام کړی وي.

شواهد ښيي چي په ربع الخالي کي جهيلونه د مختلفو نباتاتو او ژوو کورونه وه. دلته د ۳۰۰۰ څخه تر ۲۰۰۰ کاله پوري پخوا د انسانانو د فعالیت شواهد هم سته، لکه د چقمقي ډبرو وسایل او داسي نور، خو د انسانانو اصلي پاتي شوني نه دي موندل سوي. [۱]

اقلیم

[سمول]

ربع الخالي سیمه د " ډیري وچي " سیمي په توګه طبقه بلل سوې ده، چي کلنی اورښت یې په عمومي توګه د ۵۰ ميليمتر (۰٫۱۶ فوټه) او د جنوري په میاشت کي د ورځني اوسط نسبي رطوبت شاوخوا 52٪ او د جون - جولای په میاشت کې 15٪ وي.

تېل او نفت

[سمول]

په ربع الخالي کي د شیبه د تیلو ساحه په ۱۹۶۸ کال کي کشف سوه. همدارنګه جنوبي غوار چي په ۱۹۴۸ کال کې کشف سو، په نړۍ کي د تېلو تر ټولو لویه سیمه ده او د سویل په لور د خالي کوارټر شمالي برخو ته غځېدلې ده. [۳]

تګ راتګ

[سمول]

د عمان او سعودي عربستان ترمنځ یو سړک [۴] [۵] د ربع الخالي له لاري د ۲۰۲۱ کال په سپتمبر کي بشپړ سو. [۶] دا سړک ۷۰۰ او ۸۰۰ کيلومتر (۴۳۰ او ۵۰۰ ميل) ترمنځ اوږدوالی لري، چي د عمان له ابري څخه د سعودي عربستان په ختیځ کي تر الاحسا پوري غځېدلی دی، او په په عمان کي د بت، الخټم او العین لرغونو ځایونو څخه هم تیریږي. [۶]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ . June 1989. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  2. Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Desert
  3. . Great Britain. 2016. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)CS1 maint: location missing publisher (link)
  4. . 2021-07-06. {{cite news}}: Missing or empty |title= (help)
  5. . Dubai, the U.A.E. 2021-07-07. {{cite news}}: Missing or empty |title= (help)
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ . 2021-09-06. {{cite news}}: Missing or empty |title= (help)