د ځمکې اتموسپير

'هوا یا د ځمکې اتموسفير'مصیبت [۱] [۲] یا نوده چې په انګليسي کې ورته Weather او په اردو کې ورته موسم وايي زموږ په شاوخوا چاپېریال کې د ګازونو ټولګه بلل کیږي.
عمومي مالومات |
---|
برخې | ![]()
ټروپوسفیر ستراتوسفير (د ځمکې د اتموسفير دويم لوړ پوړ) ionosphere (en) ![]() upper atmosphere (en) ![]() homosphere and heterosphere (en) ![]() stratopause (en) ![]() thermopause (en) ![]() tropopause (en) ![]() air (en) ![]() ![]() |
---|---|
برخه د | |
ساختماني توکي | ![]() |
هغه هوا چې موږ تنفس کوو د نایتروجن (78٪)، اکسیجن (21٪)، ارګون (0.9٪) او کاربن ډای اکسایډ (0.03٪) په شمول د ګازونو مخلوط دی. د هوا حرکت ته باد یا باد ویل کیږي. د هوا شتون د ایروبیک ارګانیزمونو (له حیواناتو څخه نباتاتو او میکروبونو) لپاره اړین دی.
هوا په یوه ټاکلې فضا (د فضا هوا یا اتموسفیر ) او په یوه ټاکلې موده کې اغیزې، شرایط او طبیعي اغیزې دي. دا اصطلاح معمولا په لنډ وخت کې د طبیعي پیچلتیاوو د شرایطو او حالتونو فعالیت لپاره کارول کیږي (څو ساعته یا څو ورځې ). د اوږدمهاله شرایطو څرګندولو لپاره، شرایط لکه هوا او اقلیم کارول کیږي.

هوا د اتموسفیر یا اقلیم حالت دی چي په عمومي توګه د هغه ګرم یا سوړ، لوند یا وچ، ارام یا توپاني او روښانه یا ورېځ لرونکي حالتونه په ډاګه کوي. [۵] په ځمکه کي ډیری د هوا ډولونه د اقلیم په ټیټه طبقه (ټراپوسفیر) کي د سټراټوسفیر (چي د ځمکي د اتموسفیر دویم لوړ پوړ دی) لاندي رامنځ ته کیږي. هوا په عمومي توګه د ورځي تودوخه، باران او نورو شرایط موږ ته راښيي، پداسي حال کي چي اقلیم بیا د اوږدې مودې لپاره د اتموسفیر د شرایطو اوسط په ډاګه کوي. [۶]
هوا د بادونو د فشار، تودوخې او د یو ځای او بل ځای ترمنځ د رطوبت د توپیرونو له مخي خپل حالت ته بدلون ورکوي. یاد بدلونونن د لمر د زاویې له امله په هر ځانګړي ځای کي واقع کیدای سي، کوم چي د عرض البلد سره توپیر لري. د قطبي او استوایي هوا ترمنځ د تودوخي لوی توپیر په پراخه توګه اقلیمي څرخونو ته وده ورکوي. په منځنيو عرض البلدونو کي د هوا سیسټمونه لکه د استوایي سیمو څخه بهر توپان د جیټ جریان د بې ثباتۍ له امله رامینځته کیږي. د ځمکې په کچه د تودوخي درجه په عمومي توګه ±40 وي. یعني د سانتي ګراد درجو پر بنسټ د (−۴۰) فارنهایټ څخه تر ۱۰۴ پورې°F) په کال کي واقع کیږي. معلومات ښیي چي د زرګونو کلونو راهیسي د ځمکي په مدار کي پرله پسې بدلونونه کولای سي ترڅو د ځمکي لخوا ترلاسه سوي د لمریزي انرژۍ اندازه او ویش اغیزمن کړي.
پر ځمکه سربېره لوړي سیمي د ټیټو ارتفاعاتو په پرتله زیاتي سړې وي، دا ځکه چي ډیری اتموسفیري تودوخي د ځمکي له سطحي سره د اړیکي له امله وي. په معاصره نړۍ کي د هوا وړاندوینه د ساینس او ټیکنالوژۍ په مټ کیږي، چي د راتلونکي وخت او ټاکل سوي ځای لپاره د اقلیم او هوا د حالاتو وړاندوینه کوي. څرنګه چي د ځمکي د هوا سیستم یو ګډوډ سیستم دی؛ نو ځکه ددې سیستم په یوه برخه کي کوچني بدلون هم کولای سي ترڅو په ټوله سیستم باندي لویه اغیزه وکړي.
د ساینسي معلوماتو پر بنسټ په نورو سیارو کي د هوا مطالعه او څېړنه د ځمکي د هوا په پوهیدو کي ډېره ګټوره ده. په هوا کي د لمر څخه د راوتلي کتلې حرکت د لمریز باد په نوم پیژندل کیږي.
انځورتون
-
Rayleigh scattering د ځمکې له سطحې څخه د اسمان د نیلي رنګ لامل دی. (عکس د نړیوال فضایي سټیشن لخوا)
-
رنګونه تقریبا د ځمکې د اتموسفیر پرتونو استازیتوب کوي. ( د هند په بحر کې د لمر لوېدو عکس د نړیوال فضا سټیشن لخوا اخیستل شوی)
-
د ډیاګرام نارنجي برخه ټراپوسفیر دی. ټراپوسفیر په ټراپوز (نارنج او نیلي پوله) کې پای ته رسیږي.
اړوندې پوښتنې
- د هوا وړاندوینه
- اقلیم
- باد
- بایوسفیر
- فشار شوې هوا
- د کیوټو تړون
سرچینې
- ↑ پیش از تاختنِ تازیان, این را میگفتند
- ↑ "معنی وای | لغتنامه دهخدا". www.vajehyab.com (in انګليسي). خوندي شوی له the original on 2023-04-07. بياځلي په 2022-11-16.
{{cite web}}
: د سياس۱ تېروتنې: د نه منلو وړ پاراميټرونه (link) - ↑ "Le dioxyde d'azote (NO2), un gaz polluant, est libéré lors des processus de la combustion" (in فرانسوي ژبه). Royal Belgian Institute for Space Aeronomy. بياځلي په ۲۱ جون ۲۰۲۵.
Plus des trois quarts (78 %) de l'air que nous respirons sont constitués de molécules d'azote (N2).
{{cite web}}
: CS1 maint: unrecognized language (link) د سياس۱ تېروتنې: د آرشيپ لينک (link) د سياس۱ تېروتنې: نېټې (link) - ↑ Rebecca Lindsey. "Climate Change: Atmospheric Carbon Dioxide" (in انګليسي ژبه). National Oceanic and Atmospheric Administration.
{{cite web}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link) CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Weather." Merriam-Webster Dictionary. Archived 22 January 2025 at the Wayback Machine. Retrieved on 27 June 2008.
- ↑ "Climate". Glossary of Meteorology. American Meteorological Society.
بهرنۍ لینک
Lua error in Module:Navbox at line 885: table index is nil.
- هغه پاڼي چي د جېسن کنفیګرېشن غزونکې اله کاروي
- د سياس۱ تېروتنې: د نه منلو وړ پاراميټرونه
- CS1 انګليسي-language sources (en)
- CS1 maint: unrecognized language
- د سياس۱ تېروتنې: د آرشيپ لينک
- د سياس۱ تېروتنې: نېټې
- CS1 maint: multiple names: authors list
- CS1 maint: numeric names: authors list
- د وېبپاڼيزې کينډۍ لارښوونيز لینکونه
- هغه پاڼي چې د P527 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P361 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د ويکيډېټا مالومات کاروي
- هغه پاڼي چې د P186 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼې چي بې پاراميټره مالوماتبکس کېټ کاروي
- هغه پاڼې چي مالوماتبکس کېټ کاروي