Jump to content

تبریز

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
تبریز
تبریز (پارسي) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
اړوند
پلازمېنه د
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
وګړو شمېر
  لړۍ...
۱٬۵۵۸٬۶۹۳[۳][۴] — ۸۵۲٬۰۰۰[۵] — ۱٬۴۵۰٬۰۰۰[۶] — ۵۱۰٬۰۰۰[۷] — ۱٬۵۰۰٬۰۰۰[۸] ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
رسمي ژبه
غړی د
اداري سیمه
هېواد
اړين مالومات
مهمې پېښې
کچه او لوړوالی
د ځای کچه
۳۲۴ كيلومتر مربع ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
نور مالومات
وېب‌پاڼه
پوسټ‌کوډ
51368 ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
کورډي‌نېشن
۳۸°۰۴′۲۶″شمال ۴۶°۱۷′۴۶″ختیځ / 38.0739°شمال 46.2961°ختيځ / 38.0739; 46.2961 ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
Map

تبریز ( انګرېزي: Tebriz) د ایران په شمال لویدیځ کي د ختیځ اذربایجان ولایت یو ښار دی. دا ښار د یاد ولایت او ولسوالۍ د پلازمیني په توګه چاري مخته وړي. تبریز په ایران کي شپږم ډیر نفوس لرونکی ښار ګڼل کیږي.

تبریز په تاریخي آذربایجان سیمه کي د قرو سیند په دره کي واقع دی [۱۰]، چي په سهند او عینالي غرونو کي د اور غورځوونکو سیمو یوه اوږده دره ده. د تبریز لوړوالی د سمندر له کچي ۱٬۳۵۰ او ۱٬۶۰۰ م (۴٬۴۳۰ او ۵٬۲۵۰ فوټه) پورته دی. دغه ښار د ۲۰۱۵ کال په میاشت کي د صنایعو د نړیوالې شورا له خوا د غالۍ اوبدلو نړیوال ښار او د اسلامي همکاریو د سازمان له خوا د ۲۰۱۸ کال د بېلګه لرونکي سیاحتي ښار په توګه ونومول سو. [۱۱] [۱۲]

تبریز د 2016 د اټکل له مخي د 1.7 ملیون څخه د ډیرو وګړو په درلودلو سره د ایران په شمال لویدیځ کي ترټولو ستر سوداګریز مرکز او لوی ښار دی. څرنګه چي دا ځای له تاریخي پلوه د ایران برخه نه ده، او پارسیانو وروسته اشغال کړې ده، نو ځکه یې نفوس دوې ژبي وایي چې ډیری خلک یې آذربایجاني د خپلي مورنۍ ژبي او فارسي د دوی د دویمي یا تپل سوي ژبي په توګه استعمالوي. [۱۳] تبریز دا وخت د موټرو، ماشین آلاتو، تصفیې، پیټرو کیمیکل، ټوکر او سمنټو د تولیدي صنعتونو لوی مرکز دی. یاد ښار د خپلو لاسي صنایعو پر بنسټ لکه د لاس اوبدل سوي غالۍ او زیوراتو پر بنسټ خورا مشهوره دی. د ایران په شمال لوېدیځ کي ځیني خورا معتبر کلتوري بنسټونه په تبریز کي موقعیت لري چي په دې توګه دغه ښار د دودیزو فعالیتونو مرکز هم دی.

تبریز ډیر تاریخي اثار لري، چي پر دغه ځمګه د آذریانو تاریخ او تر پارسي اشغال وروسته د هغوی معماري هم په ګوته کوي. د تبریز ډیری ساتل سوي تاریخي ځایونه په الخانید ترکانو ، صفوي ترکانو او قاجار پوري اړه لري. د دې ځایونو په منځ کي د تبریز لوی بازار دی، چي د نړیوال میراث ځای نومول سوی. [۱۴] [۱۵] اروپا ته د ایران د ترټولو نږدې مرکز په توګه د عصري کولو ډیری اړخونه په تبریز کي پیل سول. [۱۶] تر 1925 پوري دا ښار د قاجار تاج شهزادګانو دودیز استوګنځی وو.

  1. ويل شوي په: صفویان.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ويل شوي په: Mo'in Encyclopedic Dictionary. ليکوال: Mohammad Moin. خپروونکی: Amir Kabir Publishers. خپرېدو نېټه: ۱۹۷۲.
  3. "Statistical Center of Iran > Home".
  4. "جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری" (in پارسي ژبه). بياځلي په ۲۹ اکتوبر ۲۰۲۳.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) سي‌اس۱ تېروتنې: نېټې (link)
  5. ويل شوي په: '. خپروونکی: The Great Russian Encyclopedia. اثر ژبه: روسي ژبه. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۳.
  6. ويل شوي په: Great dictionary of geographical names. Page(s): 633. خپروونکی: Russian Geographical Society. اثر ژبه: روسي ژبه. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۳.
  7. ويل شوي په: Great Soviet Encyclopedia (1969–1978). Volume: 25. Page(s): 353. خپروونکی: The Great Russian Encyclopedia. اثر ژبه: روسي ژبه. خپرېدو نېټه: ۱۹۶۹.
  8. "Большая российская энциклопедия" (in روسي ژبه). The Great Russian Encyclopedia. بې ارزښته. بياځلي په ۷ جولای ۲۰۲۴.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) سي‌اس۱ تېروتنې: نېټې (link)
  9. سرچينې تړی: https://www.lhc-s.org/member_cities/index.php. بياځلي سمون: ۲۸ مې ۲۰۲۴. Archive URL: https://web.archive.org/web/20240528114922/https://www.lhc-s.org/member_cities/.
  10. "AZERBAIJAN". Encyclopaedia Iranica, Vol. III, Fasc. 2–3. (1987). 205–257. 
  11. . December 24, 2015. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help); Missing or empty |url= (help)
  12. . December 24, 2015. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help); Missing or empty |url= (help)
  13. . Iran. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help); Missing or empty |url= (help)
  14. . 2010-07-31. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help); Missing or empty |url= (help)
  15. . December 2011. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  16. Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named iranicaonline.org