منځپانگې ته ورتلل

بایکال کوړم

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
بایکال کوړم
Байгал далай (کينډۍ:ISO 639 name bxr)
Байгал нуур (کينډۍ:ISO 639 name bxr)
озеро Байкал (روسي) پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
د اوبو ایستلو ډنډ
اداري سیمه
هېواد
تاريخي اثار
د ميراث ډول
د ميراثېدو کال
۱۹۹۶ پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
میراثونه
(vii) (en) ژباړل — (viii) (en) ژباړل — (ix) (en) ژباړل — (x) (en) ژباړل پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
د پېژندنې شمیره
754 پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
کچه او لوړوالی
اوږدوالۍ
۶۳۶ كيلومتر
(maximum (en) ژباړل) پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
برداروالۍ
۷۹ كيلومتر
(maximum (en) ژباړل) پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
چاپېريال
۲٬۱۲۵ كيلومتر پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
د ځای کچه
۳۱٬۷۲۲ كيلومتر مربع پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
الحجم
۲۳٬۶۱۵٫۳۹ کيوبيک کيلوميتر[۲] پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
نور اړين مالومات
لامل
rift lake (en) ژباړل پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
نور مالومات
کورډي‌نېشن
۵۳°۱۸′۱۰″شمال ۱۰۸°۰۰′۱۷″ختیځ / 53.3028°شمال 108.0047°ختيځ / 53.3028; 108.0047 پر ویکي‌ډېټا د دې ارزښت سمول
Map

بایکال کوړم د نړی تر ټولو ژور کوړم دی. دا په سویل سایبریا کې موقعیت لري، د روسیې په شمال لویدیځ کې د ایرکوتسک اوبلاست د فدرالي تابعیت او سویل ختیځ ته د بوریاتیا جمهوریت.

په ۳۱٬۷۲۲ کيلومتر مربع (۱۲٬۲۴۸ ميل2) کې — له بلجیم څخه یو څه لوی — بایکال کوړم د سطحې مساحت له مخې د نړۍ اووم لوی کوړم دی، او همدارنګه د کسپین سمندرګي وروسته په اوراسیا کې دوهم لوی کوړم دی. په هرصورت، ځکه چې دا تر ټولو ژور کوړم هم دی، د اعظمي ژوروالي سره د ۱٬۶۴۲ متر (۵٬۳۸۷ فوټه؛ ۸۹۸ قامة) ، د بایکال کوړم د حجم له مخې د نړۍ ترټولو لوی د تازه اوبو کوړم دی، چې ۲۳٬۶۱۵٫۳۹ کيلومتر مكعب (۵٬۶۷۰ ميل3) لري. اوبه یا د نړۍ د تازه سطحې اوبو ۲۲–۲۳٪، د شمالي امریکا د لویو کوړمونه له ګډو څخه ډیر دي. [۳] دا د نړۍ تر ټولو زوړ جهيل هم دی چی شاوخوا ۲۵-۳۰ ملیون کاله، [۴] مخکې کړکېښ لری.

د بایکال کوړم د زرګونو ډوله نباتاتو او حیواناتو کور دی، چې ډیری یې په سیمه کې ځایي دي . دا د بوریت قومونو کور هم دی، چې د کوړم ختیځ لوري ته وزې، اوښان ، غواګانې، پسونه او اسونه پالي ، چیرې چې منځنۍ تودوخه د ژمي لږترلږه −۱۹ °م (−۲ °ف) څخه توپیر لري. د دوبي اعظمي حد ۱۴ °م (۵۷ °ف) ته . [۵] د بایکال کوړم ختیځ ته سیمه د ټرانسبایکالیا یا ټرانسبایکال په نوم یادیږي، [۶] او پخپله د کوړم شاوخوا په نرمه تعریف شوې سیمه ځینې وختونه د بایکالیا په نوم پیژندل کیږي. یونیسکو په ۱۹۹۶ کې بایکال د نړیوال میراث ځای اعلان کړ.

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ويل شوي په: د یونېسکو نړیوال میراث. World Heritage Site ID: 754.
  2. "Морфометричні дані озера Байкал". اکتوبر ۲۰۰۲.
  3. . London. 2010. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)CS1 maint: location missing publisher (link)
  4. . 26 July 2017. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help); Missing or empty |url= (help)
  5. . August 2004. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  6. . 2013-01-23. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)