د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
امونيوس هېرميا( /ə ˈ m oʊ n i ə s / ; يوناني 'Ammōnios ho Hermeiou' , lit. "امونیس، د هرمیاس زوی" ؛ c. 435 - د 517 او 526 ترمنځ) [۴] د لرغونتوب په وروستیو کې د ختیځ روم امپراتورۍ کې د اسکندريې څخه یو یوناني فیلسوف و. یو نیوپلاتونیسټ ، هغه د فیلسوفانو هرمیاس او اډیسیا زوی، د الکساندریا د هیلیوډورس ورور او د سریانوس لمسی و. [۴] امونیس په رومن اتن کې د پروکلوس شاګرد و ، او د خپل ژوند ډیری برخه یې په الیګزانډریا کې تدریس کړې ، په 470مو کلونو کې یې عامه څوکۍ ترلاسه کړې.
د افلاطون د <i id="mwHw">ګورجیاس</i> او فایدو متنونو په اړه د تیبیس د نظرونو د اولمپیوډورس له مخې، امونیس د افلاطون، ارسطو او پورفیري د ټایر په اثارو باندې لیکچرونه ورکړل، [۴] او د ارسطو په کارونو باندې یې تبصرې لیکلي او د افلاطون په متنونو کې یې درې ورکې تبصرې لیکلي. [۴] هغه د ستورولیک په اړه د یو متن لیکوال هم دی چې په کتلوګوس کوډیکم ستورولوګورم ګریکورم کې خپور شوی او د ستورپوهنې او جیومیټري په اړه یې لیکچر ورکړی. [۴] امونیس ډیری نیوپلاټونیسټانو ته درس ورکړ، پشمول د دمشقیس ، د تیبیس اولمپیوډورس ، جان فیلوپونس ، د سیلیکیا سمپلیسیس ، او اسکلیپیوس د ټریلس . [۴] د هغه د شاګردانو په منځ کې د پیټرا طبیب ګیسیوس او د کلیسایی تاریخ لیکونکی زکریا ریټور هم و، چې د میټیلین بشپ شو. [۴]
د روم امپراتورۍ په وروستیو کې د کافرانو د ځورونې د یوې برخې په توګه، د الکساندریا ښوونځی د روم امپراتوري چارواکو لخوا وڅیړل شو؛ امونیس د الکساندریا د پادری پیټر III سره جوړجاړی وکړ، په داوطلبانه توګه د خپل موقف ساتلو په بدل کې د هغه تدریس محدود کړ. [۴] دې کار د هغه یو شمیر همکاران او زده کونکي له مینځه یوړل ، پشمول د دمشقیس ، چا چې بیا هم هغه د اسکندریا د اسیدور په خپل ژوند کې "تر ټولو لوی مبصر چې تل ژوند کړی" بللی. [۴]
د امونیس پلار هرمیاس هغه وخت مړ شو کله چې هغه ماشوم و، او مور یې اډیسیا هغه او د هغه ورور هیلیوډورس په اسکندریه کې لوی کړل. کله چې دوی بلوغ ته ورسیدل ، اډیسیا د خپلو زامنو سره اتن ته لاړه چیرې چې دوی د پروکلوس لاندې زده کړې وکړې. په نهایت کې ، دوی اسکندریه ته راستانه شول چیرې چې امونیس ، په ښار کې د نیوپلاتونیسټ ښوونځي د مشر په توګه ، د خپل پاتې ژوند لپاره د افلاطون او ارسطو په اړه لیکچر ورکړ. د دمشقیس په وینا، د 480 لسیزې په وروستیو کې په اسکندریه کې د کافرانو د ځورونې پرمهال، امونیس مسیحي چارواکو ته امتیازات ورکړل ترڅو هغه خپلو لیکچرونو ته دوام ورکړي. [۵] دمشقیس، چې امونیس د هغه تړون لپاره چې هغه یې کړی و، وغندله، دا نه وايي چې امتیازات څه وو، مګر دا ممکن د هغه عقیدې محدودیتونه ولري چې هغه یې تدریس یا وده کولی شي. هغه لا تر اوسه په 515 کې تدریس کاوه. اولمپیوډورس په هغه کال کې د افلاطون د ګورجیاس په اړه د هغه لیکچر واورېد. [۶] هغه یو تکړه ستور پیژندونکی هم وو. هغه د بطليموس په اړه لیکچر ورکړ او پیژندل کیږي چې د اسټرولاب په اړه یوه مقاله لیکلې ده.
د اساګوج تبصرې د لومړۍ نسخې لومړی مخ، وینس 1500
د هغه د ډیرو مشهورو لیکنو څخه، یوازې د ارسطو د تفسیر په اړه د هغه تبصره پاتې ده. د پورفیري اساګوج په اړه تبصره هم ممکن د هغه وي، مګر دا یو څه فاسد دی او وروسته مداخلې لري.
په دی تشریح کې، امونیس استدلال کوي چې الهی وړاندوینه د اجزاو باطلوي. د بوتیوس په څیر په خپل دوهم تفسیر او د فلسفې کنسولیشن کې ، دا دلیل د لمانځه تاثیر ساتي. امونیس يامبليکوس ته اشاره کوي، چې ویلي یې دي "پوهه د پوه او پیژندل شوي ترمنځ منځګړیتوب دی، ځکه چې دا د پیژندل شوي په اړه د پوهانو فعالیت دی." [۷] [۸]
سربېره پردې، د امونیس د لیکچرونو ځینې یادښتونه شتون لري چې د مختلفو زده کونکو لخوا لیکل شوي چې هم ژوندي پاتې دي:
د ارسطو په کټګوریو کې (بې نومه لیکوال)
د ارسطو په پخوانیو تحلیلونو کې I (بې نومه لیکوال)
د ارسطو په مابعدالطبیعات 1-7 (د اسکلیپیوس لخوا لیکل شوی)
د ریاضیاتو سره د نیکوماکس پیژندنه (د اسکلیپیوس لخوا لیکل شوی)
د ارسطو په پخوانیو تحلیلونو کې (د جان فیلوپونس لخوا لیکل شوی)
د ارسطو د پوستي تحلیلونو په اړه (د جان فیلوپونس لخوا لیکل شوی)
د ارسطو د نسل او فساد په اړه (د جان فیلوپونس لخوا لیکل شوی)
د ارسطو په روح باندې (د جان فیلوپونس لخوا لیکل شوی)
د ارستو ژوند په نامه د یوناني ژبې کار شتون لري، کوم چې معمولا امونیس ته ویل کیږي، مګر "ډیر احتمال لري چې دا د امونیس د شاګرد جوآنس فیلوپونس کار وي، چې په ځینو MSS کې ورته اشاره شوې ده." [۹]
انګلیسي ژباړې [ سمول ]
امونیس: د ارسطو په کټګوریو کې ، د ایس ایم کوهن او جی بی متیس لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 1992.
امونیس: د ارسطو پر تفسیر 1-8 ، د D. Blank لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 1996.
امونیس: د ارسطو په تفسیر 9 کې، د بویتیوس سره: د ارسطو په تفسیر 9 کې ، د D. Blank (Amonius) او N. Kretzmann (Boethius) لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 1998
جان فیلوپونس: په ارسطو باندې د راتلو په وخت کې او له منځه تللو 1.1-5 ، د CJF ویلیمز لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 1999
جان فیلوپونس: په ارسطو باندې د راتلو په وخت کې او له منځه تللو 1.6-2.4 ، د CJF ویلیمز لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 1999.
جان فیلوپونس: د ارسطو پر روح 2.1-6 ، د W. چارلټن لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 2005
جان فیلوپونس: د ارسطو په روح باندې 2.7-12 ، د W. چارلټن لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 2005
جان فیلوپونس: د ارسطو په روح باندې 3.1-8 ، د W. چارلټن لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 2000
جان فیلوپونس: د ارسطو په عقل باندې (د انیما 3.4-8) ، د W. چارلټن لخوا ژباړل شوی. لندن او ایتکا 1991.
یادښتونه [ سمول ]
↑ ۱٫۰ ۱٫۱ دوتنه: Jacob Freudenthal — سرليک: Ammonios 15 — نشرونه لخوا د: Pauly-Wissowa vol. I,2
↑ د ټولټال کار کتنه په: https://www.google.fr/books/edition/Histoire_de_la_philosophie_en_Islam/I0ANAAAAIAAJ?hl=fr&gbpv=0&kptab=overview — دوتنه: Abdel Rahman Badawi — سرليک: Histoire de la philosophie en Islam — ورځپاڼه: 60 — پاڼه: 523 — خپرونکی: Librairie philosophique J. Vrin — نشرونه لخوا د: Études de Philosophie Médiévale
↑ ۳٫۰ ۳٫۱ خپرونکی: SISMEL – Edizioni del Galluzzo
↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ ۴٫۸ Ammonius , 2018
↑ Damascius, Philosophos Historia , 118B, Athanassiadi
↑ Olympiodorus, in Gorgias , 199, 8–10
↑
Medieval Philosophy and the Classical Tradition , Curzon Press, John Inglis, 2002, pg. 128.
↑ Tempelis, Elias (1997). "Iamblichus and the School of Ammonius, Son of Hermias, On Divine Omniscience" . Syllecta Classica (په انګلیسي ژبه کي). 8 (1): 207–217. doi :10.1353/syl.1997.0005 . ISSN 2160-5157 .
↑ Society for the Diffusion of Useful Knowledge , The biographical dictionary of the Society for the diffusion of useful knowledge , Volume 2, Part 2 , Longman, Brown, Green, and Longmans, 1843, p. 487.
اندرون، کاسمین. "د الکساندریا امونیس"، د لرغونو طبیعي ساینس پوهانو روټلج انسایکلوپیډیا ، ایډز. جورجیا ایربي میسي او پاول ټي کیسر، نیویارک: روټلج، 2008.
جونز، اې.، مارتینډیل، جې.، موریس، جې. د وروستیو رومن امپراتورۍ پروپوګرافي ، کیمبرج: د کیمبرج پوهنتون پریس، 1992، 71-72 مخونه.
کارامانولیس، جورج ای افلاطون او ارسطو په موافقه کې؟ : افلاطون په ارسطو باندې د انټیوکس څخه پورفیري، نیویارک ته : د اکسفورډ پوهنتون پریس، ۲۰۰۶.
0-684-10114-9
سییل، ګیرارډ (ایډ. )، امونیس او سیباټل. متنونه، تبصرې، او مقالې ، د ژان پییر شنایډر او ډینیل شولتیس سره په همکارۍ ; د ارسطو په اړه امونیس: د تفسیر 9 (او 7، 1-17) یوناني متن د A. Busse لخوا تاسیس شوی، د ګیرارډ سیل لخوا فلسفي تفسیر؛ د ماریو میګنوچي او ګیرارډ سیل لخوا مقالې، برلین: والټر دی ګرویټر، 2001.
سورابجي، ریچارډ. د مفسرینو فلسفه، 200-600 AD. د سرچینې کتاب , Ithaca: د کارنیل پوهنتون پریس، 2005.
ویرریکن، کوینراد. د هرمیاس زوی امونیس میتافزیک ، په ریچارډ سورابجي کې (ایډ. )، ارسطو بدل شو. لرغوني مبصرین او د هغوی نفوذ ، ایتکا: کارنیل پوهنتون پریس، 1990، مخ. ۱۹۹-۲۳۱.
بهرنۍ اړیکې [ سمول ]
Commentaria in Aristotelem Graeca , Vol. 4 parts 2–6 , Akademie der Wissenschaften, Berlin, Edita consilio et auctoritate Academiae litterarum regiae borussicae (1882).
لرغونی اپلاتونيزم
منځنی اپلاتونيزم نوی اپلاتونيزم
اوسمهاله اپلاتونيزم